Natuurtheater Maesdammerhof
'De stoomtram stopte bij het station in het dorp en toen
de chique geklede passagiers uitgestapt waren, vormden
ze een statige rij op weg naar het natuurtheater tegenover
Kranenburgh.
Zo kan men zich voorstellen dat de Bergenaren werden
geconfronteerd met de elitaire 'vreemdelingen' die de
openluchtvoorstelling van Vondels Adam in Ballingschap
gingen bijwonen. Het is bekend dat het burgemeesters
echtpaar Jacob van Reenen en Marie van Reenen-Völter er
veel aan heeft gedaan de elite en de toeristen naar Bergen
te trekken en het dorp ook cultureel op de kaart te zetten.
Het echtpaar Van Reenen hield van kunst! Zij gaven dan
ook met blijden zin' toestemming om in het zomersei
zoen (augustus) van 1911 op een gedeelte van hun grond
Karkhol
tegenover Huize Kranenburgh openluchtvoorstellingen te
geven. De aangewezen plaats was een open plek, links aan
de Kranenburgherlaan. De plattegrond uit die tijd geeft de
situatie duidelijk aan. De 'commissie van organisatie' met
Van Reenen als voorzitter liet een gedeelte ophogen als
tribune met plaats voor 1400 bezoekers. Het hele terrein
zou 5000 m2 beslaan, waarvan 200 m2 bestemd voor de
speelruimte. De bekende toneeldirecteur en acteur Willem
Royaards met zijn gezelschap Het Tooneel werd gevraagd
twee voorstellingen van Adam in Ballingschap te verzor
gen op 18 en 25 augustus 1911. Royaards logeerde al vaak
tijdens de zomermaanden in pension De Beukenhorst
aan de Studler van Surcklaan en misschien dat de Van
Reenens en Royaards elkaar daardoor kenden. Ondertus
sen werd, onder leiding van commissielid Coen Bogtman
Az., alles gedaan om de bezoekers een hoog culturele dag
te bezorgen. Op het terrein werden wat bomen gekapt,
een 'heusch' boompje geplant, zijnde 'de boom der kennis
van goed en kwaad' en een waterstroompje, de Euphraat,
gegraven. De achtergrond werd gevormd door 'zacht
groen van asparages en het geheel afgesloten door heerlijk
opgaand hout van loofbomen.Het decor was in handen
van kunstschilder RC. de Moor. Hij en ook Coen Bogt
man verzorgden de reclameaffiches.
De Bergensche Bad-, Duin- en Boschbode besteedde veel
en uitbundig aandacht aan de voorstelling, maar ook
veel landelijke dagbladen, zoals De Telegraaf, de Nieuwe
Rotterdamse Courant, Het Nieuws van de Dag, en het
Leidsch Dagblad schreven over de voorstelling.
De Telegraaf: 'Tusschen het donkere groen van het bosch
was de rij van Engelen wat al te kleurig en het werd
bidprenterig toen de aartsengelen met hun aangeplakte
vleugeltjes de Hof van Eden binnenzweef den en ik sprak
nu nog niet eens van het hondje dat midden in Royaards
uitbarsting het tooneel opwandelde, de hellevorst Lucifer
aandachtig gadesloeg, zijn kopje meewarig schudde en
bijna tegen de appelboom.Albert v. Dalsum werd ge
prezen. Tijdens het spel was het doodstil.
En het Leidsch Dagblad: 'Na afloop bood commissielid
C. Nannes Gorter W. Royaards een krans aan en me
vrouw Royaards een bloemstuk. Het publiek toonde na de
drie uur durende voorstelling door langdurig applaus zijn
tevredenheid.
Dat de bezoekers niet zo zeer Bergenaren waren,
behalve de notabelen, zou kunnen blijken uit de toegangs
prijzen: 1ste rang 5,-, 2de rang 3,- en 3de rang
1,- (een brood kostte in die tijd 15 cent). De voorstel-
18
MIEKE BOTMAN, BERNARD NUYENS EN THEO VEER
(j
z
D
Kerkelaan
Spaansche pad
Detailkaart van de kom van de gemeente Bergen met het natuurtheater
omstreeks 1930 (kaart: Regionaal Archief Alkmaar).