Twee ridderorden voor burgemeester
Jacob van Reenen
m
4
Op 19 september en 2 oktober 1799 vonden bij Bergen twee veldslagen plaats tijdens
een campagne van een Brits-Russisch leger, als onderdeel van de oorlog tegen Frankrijk.
Ons land, de Bataafse Republiek, vocht aan Franse zijde. In deze veldslagen sneuvelden
ongeveer 12.000 soldaten.
'Ik wist niet dat hier een oorlog is geweest en dat er zoveel
soldaten zijn gesneuveld. Dat hebben wij op school nooit
geleerd.' Zo luidt heel vaak de opmerking van bezoekers van
Het Sterkenhuis bij de bezichtiging van de tentoonstelling
De Slag bij Bergen in 1799.
De bezoekers worden dan gewezen op de historische plek in
Bergen waar de Notweg en de Russenweg samenkomen. Daar
immers bevindt zich het Russisch monument: een Russisch-
orthodox kruis, staande op een granieten rotsblok, gelegen op
een kleine grafheuvel. Het is de plek waar na de strijd ongeveer
500 Russische soldaten begraven werden. Iedere Bergenaar
kent dit monument, met de Russische tekst (vertaald): 'Ter
eeuwige nagedachtenis aan de Russische krijgers, gevallen bij
Bergen op de 8ste en 21ste september van het jaar 1799' (vol
gens onze kalender 19 september en 2 oktober).
Het monument kwam tot stand op initiatief van luitenant
kolonel Von Müller, de Russische attaché in Den Haag en
Brussel. De ontwerper was de Haagse beeldhouwer Michel
T. Philips.
De 30ste september 1901 werd een gedenkwaardige dag
voor Bergen. Militaire vertegenwoordigers uit Rusland, Enge
land, Frankrijk en uiteraard ook Nederland waren aanwezig bij
de onthulling van het monument. De Russische priester Archi-
peter Smirnoff leidde de inwijdingsdienst. Burgemeester Jacob
van Reenen en zijn vrouw Marie Amalie Dorothea van Reenen-
Völter waren daarbij intensief betrokken. Jacob van Reenen
schonk het terrein waarop het monument staat aan het keizerrijk
Rusland. Momenteel behoort het aan de Russische Federatie
als jongste rechtsopvolger daarvan. Twee grote kransen met
bijbehorende linten, gelegd tijdens de onthulling in 1901, zijn
bewaard gebleven en vormen nu topstukken in de expositie
van museum Het Sterkenhuis. Sinds vijf jaar zijn daaraan twee
nieuwe top-stukken toegevoegd: de onderscheiding in de Orde
van Sint-Anna Ille klasse en de onderscheiding in de Orde van
30
NEL JONGEJANS
CD
z
CD
De Orde van Sint-Anna Ille klasse (foto museum Het Sterkenhuis).