DE DRANKEN VOORZIENING IN BERGEN ROND 1900 EN LATER
T-Ford gebruikt voor het transport van bier in de jaren 30 met (voor) Gerrit Beukers en
een klant (collectie Jan Scholten).
als agent voor de Heineken Brouwerij, een onderneming met
zeker voor die tijd agressieve verkoopmethoden. En dat terwijl
er in het hele rayon tot aan Camperduin in feite maar zo'n 30
serieuze horecaklanten te verdelen waren. Een heel gevecht,
maar in 1935 adverteren ze nog samen.'
Hoe verliep de uitbreiding van de drankenvoorziening in de
jaren dertig?
'Ondanks deze concurrentie en ondanks de ernstige economi
sche crisis in die tijd wisten Jan en Johanna Scholten met hun
beide zaken voldoende geld te sparen. Zo konden ze in 1934
een pand aan de Dorpsstraat 7 laten bouwen (daar waar nu
De Spieghel gevestigd is). De eerste steen werd door mij ge
legd.
In dit nieuwe pand kwam een moderne, roterende bierfles-
vulinstallatie (die tot 1946 dienst zou doen) en de productie
werd uitgebreid met een spuitwatervul-installatie waarmee
sifons onder druk werden (af)gevuld, in dikkere, sterkere gla
zen flessen uit Bohemen waar destijds beroemde glasfabrieken
stonden. Het assortiment werd uitgebreid met de biersoorten
Münchener, Stout en Oud-Bruin, terwijl er voor de kleinere
portemonnee licht- en donker Lager werd gebrouwen met een
geringer alcoholpercentage.
In de jaren dertig kwam Hero met een mousserende
appeldrank 'Perl' genaamd, met als reclamekreet: "Het
smaakt als champagne!" In de daaropvolgende jaren volgden
een reeks vruchtenlimonadegazeuses die Scholten ook in
Bergen zelf fabriceerde in allerlei smaken zoals champagnepils,
champagnecider en citroen. Sommige zaten in kogelflesjes. De
gebruikte siropen kwamen van de bekende conservenfabriek
Hoogstraaten in Alkmaar, eigendom van de familie Driessen
die lang aan de Komlaan woonde.'
Hoe overleefde de drankenhandel de mobilisatie en de
Tweede Wereldoorlog?
'Hadden de oorlogsjaren 1914-1918 voor stagnatie gezorgd, de
jaren dertig leken weinig invloed te hebben op de ontwikkeling
van Bergen en speciaal van het toerisme. De Badbode van 1934
vermeldt ruim 60 hotels en pensions. In 1938 werd de dreiging
dat Nederland bij een volgend Europees gewapend conflict
Jan en Johanna Scholten-Beukers voor de sigarenzaak in de Molenstraat
(collectie Jan Scholten).
Johanna voerde ook een eigen merk sigaren, genaamd
'Vriendjes'. Deze sigaren werden in Bergen gemaakt door
Jan van 't Padje in zijn huisje aan de Verlengde Geestweg.
Ze waren zeer in trek, ook door rokers van buiten Bergen!
In datzelfde jaar had Bertus Rijniersce het plan opgevat een
slijterij te beginnen, en wel in de Jan Oldenburglaan. Om wat
armslag in tijd en geld te verkrijgen, kon de jonge Jan Scholten
compagnon in de bierbottelarij worden, maar wel samen met
de zoon van Rijniersce, Kobus genaamd. De samenwerking
tussen deze beiden verliep echter erg stroef. Gelukkig kreeg
Kobus verkering met de dochter van de eigenaar van uitspan
ning Gasterij 't Woud; ze trouwden spoedig en namen de uit
spanning van (schoon)vader over.
Het compagnonschap werd ontbonden en Jan kon de bot
telarij alleen voortzetten. Paard-en- wagen werden afgeschaft,
het werd tijd om een voormalige legervrachtwagen (de Faun)
aan te schaffen. De aandrijving was een voortdurende bron
van zorg, want de ketting liep er regelmatig af. Daarom werd
de Faun al spoedig vervangen door het nieuwste model Ford,
waarmee in de slappe wintertijd ook wel melk voor de melk
fabriek Wilhelmina gereden werd. Ook steenkolen zijn ermee
vervoerd. In geval van brand werd de Ford snel gelost, naar
het lijkenhuisje gereden waar de mobiele brandspuit onder een
afdakje vandaan werd gehaald en aangehaakt.
Er was in die tijd in de drankenvoorziening ook concurren
tie. Kort nadat Jan Scholten zelfstandig de bottelarij voortzette,
kwam er een 'collega' naar Bergen, Gert Vis was zijn naam. Hij
vestigde zich op de hoek van Prinsesselaan en Van Reenenpark