De Heren en Vrouwen van Bergen
MARIA SMOOK-KRIKKE, BARBARA JENSEN EN JAAP SCHOEN
Inleiding 2
Vroege geschiedenis van de kuststreek 2
Leenheren en leenmannen: het leenstelsel 3
Heerlijkheden in Holland 4
De heerlijkheid Bergen: bestuur en justitie 5
De heerlijke rechten van de Bergense heren en vrouwen 6
Onder de graven van Holland 7
De eerste heren en vrouwen: Van Haarlem (ca. 1100-ca. 1328) 7
In Zeeuwse handen: Van Haemstede (ca. 1328-1450) 9
Een Vlaamse burger als heer: Annoque (1450-1463) 12
Weer onder Zeeuws bewind: Van Borselen (1463-1507) 13
Aanzet tot een nieuwe tijd: Van Brederode (1507-1568) 13
Tijdens de Republiek 1581-1795 16
Onder Duitse heerschappij: Van Holstein-Schaumburg (1568-1641) 16
Een koopman als heer: Studler van Zurck (1641-1707) 18
De laatste vrije en hoge heren en vrouwen: Van Nassau (1707-1797) 22
In de Bataafs-Franse tijd 1795-1813 24
De heren verliezen hun rechten: Mulert tot de Leemcule (1797-1815) 24
In het Koninkrijk der Nederlanden 1813-heden 26
Weer in Haarlemse handen: Barnaart (1815-1851) 27
De heren worden Bergenaren: Van Reenen (1851-heden) 28
Tot slot 33
Geraadpleegde bronnen 35
Appendix: Een overzicht van de heren en vrouwen van Bergen vanaf circa 1100 tot heden
36