e>
cc
UJ
CD
C3
2
C3
■g Groepsfoto voor Hotel Nassau, Bergen
cc
aan Zee 1940. Links achterste rij:
Mevr. Pels, drie onbekenden, met pijp
g dhr. Pels, man met hoed onbekend,
o
lange man met pan in de hand is dhr.
Blom, schuin achter hem mevr. De Jong,
onbekende man, mevr. Mulder en mevr.
Van der Zee. Middelste rij: twee meisjes,
daarnaast Thea en Reina de Jong. Voorste
rij: vier kinderen, Ton Blom, Ineke Blom,
Robbie de Jong en Hetty Kroes.
(foto: Hetty Kroes)
Toen de Amersfoortse evacués per tram in Bergen aan Zee
arriveerden, was het eigenlijk de bedoeling dat de mensen zo
veel mogelijk onderdak zouden krijgen bij particulieren, maar
de meeste woningen waren verlaten en afgesloten. Ook Ho
tel Nassau was na het tijdelijk verblijf van de gemobiliseerde
Nederlandse soldaten uitgewoond, beschadigd, maar ook op
verschillende plekken opzettelijk vernield en eigenlijk niet ge
schikt om gasten te ontvangen, mede door het ontbreken van
het hotelpersoneel normaal 30 man personeel die intern in
het hotel verbleven). Ondanks dat, vond toch nog een aantal
vluchtelingen onderdak in het Hotel Nassau. Mevrouw barones
Taets van Amerongen-van Reenen, zuster van de burgemeester
Van Reenen, heeft in die dagen de coördinatie op zich genomen
samen met mijn moeder, om de opvang van de vluchtelingen in
Bergen aan Zee in goede banen te leiden. Uiteindelijk kregen de
vluchtelingen onderdak in o.a. Pension Bakhuis, Hotel Nassau
en diverse particuliere woningen.
Hetty Kroes: 'Bij aankomst in Bergen aan Zee was mijn
broertje nauwelijks wakker te krijgen, mijn moeder schudde
hem heen en weer. We kregen woonruimte toegewezen in een
heel kil huis waar we afstandelijk werden ontvangen. Ik herin
ner me ook nog dat we bij die mensen op de vloer zaten op zo'n
harde vloerbedekking met ribbeltjes, van een soort sisal. Mijn
oma bleef bij ons en mijn moeder ging op onderzoek uit of er
niet een betere plek te vinden was. Na enige tijd kwam ze terug,
zij had wat beters gevonden, tevens ook het adres waar haar
oude buren huisden. We zijn opgebroken en naar het Pension
Bakhuis gegaan. Het pension waar we gefotografeerd zijn. Een
heel gezellig stel mensen. We kwamen ook wel in Hotel Nas
sau omdat daar bekenden verbleven, ik herinner me dat er een
dansvloer was van glas met licht eronder, zoiets had ik natuur
lijk nooit gezien, laat staan dat ik ooit in een hotel was geweest.
Ed Servaas:Wij verbleven in een vakantiehuis nabij Ho
tel Nassau. Mijn moeder sprak na een paar dagen een bekende
uit haar buurt die een groot gezin had en in verschillende hotel
kamers bivakkeerde. We hebben toen geruild. De verzorging in
het Hotel Nassau was goed. Mevrouw Zeiler kookte zelf voor
ons, omdat de kok was opgeroepen om in het leger te dienen. Er
was ook nog een bediende die het eten serveerde, wat voor ons
een ongekende luxe was.'
De Slag om de Grebbeberg en de capitulatie
De slag om de Grebbeberg duurde van 11 tot 13 mei en werd
gekenmerkt door hevige gevechten. Een Duitse legermacht van
ongeveer 23.000 man probeerde door de Grebbelinie heen te
breken. De Duitsers werden tegengehouden door eenheden
van het lle Legerkorps. Uiteindelijk was na een ongelijke strijd
de Duitse overmacht te groot en werd 13 mei besloten de hele
Grebbelinie te ontruimen en de Nederlandse legereenheden
terug te trekken naar het westen. Opl4 mei capituleerde Ne
derland als gevolg van een vernietigend bombardement op Rot
terdam.
Bert Thomas:Ongeveer vier dagen na de capitulatie
stond er plotseling een lange colonne vreemde soldaten in het
dorp. Zij waren per fiets gekomen en stonden stil bij het plein
voor de rooms-katholieke kerk. Ik stond met wat andere jon
gens op het plein. Voor ons waren het net een grote bende grijze
muizen, niet piepjong meer. Alleen enkele mannen die de baas
bleken, waren jonge kerels. We hadden al zoveel over hen
gehoord en meegemaakt in de afgelopen dagen, dat we bang
waren wat of dit volk met ons volk zou gaan doen. Met onze
evacués bij ons in huis, maar ook met alle anderen in het dorp,
hebben we dit begin van de bezetting meegemaakt, het onrecht
van deze oorlog met elkaar gevoeld, onze verontwaardiging
met elkaar gedeeld en onze machteloosheid ten diepste beseft.'
Ed Servaas: 'Wij zaten met z'n allen in de eetzaal van
Hotel Nassau in Bergen aan Zee, toen we in de verte het geronk
van een motorfiets hoorden. Eén riep: "Daar zijn ze, daar zijn
ze!" We renden naar het raam en zagen een motorfiets met
zijspan naderen met twee gewapende Duitse soldaten die van
die piketpaaltjes met witte vlaggetjes uit hun zijtassen hadden
steken. Ze kwamen dichterbij, minderden vaart, keken even om
zich heen en reden toen weer door. Het was voor ons allemaal
de eerste kennismaking met de bezetter.
Terugkeer naar huis
Door de capitulatie was het gevaar voor bombardementen en
gewapende strijd in Amersfoort geweken en konden de evacués
weer huiswaarts keren. Tussen 18 mei en 21 mei keerden de
meeste evacués weer terug naar Amersfoort. Enkelen vertrok
ken al eerder.
