'T SPEKHOK
Herberg De Hoop, Hoopweg hoek Dorpsstraat,
13 december 1979 (Foto: W. de Maaré).
't Spekhok. IDEM, pseudoniem van Ide Min (1900-1991).
(Uit: verhalen en gedichten in Oud-Bergens,
herdruk 2003, uitgave boekhandel Thomas).
Op nr. 5 was het vrachtwagenbedrijf van Nick Tesselaar
gevestigd dat ongeveer 10 jaar geleden is opgeheven. Naast
nr. 13 lag een boomgaard met lekkere appeltjes waarvan
menig kind in onze straat wel eens snoepte. We kropen
daarvoor onder de haag door. Later werden er twee huizen
op dat stuk boomgaard gebouwd. Dan komen we bij nr.
15, een (in de volksmond) arbeiderswoning uit 1854 met
een oude waterput en in combinatie met de boerderij op nr.
17 (bouwjaar ca. 1875) zeer waardevol. Beide panden zijn
prachtig gerestaureerd en een aanwinst voor de Hoopweg.
Maar we gaan weer even terug naar het begin
van de straat. Tegenover het spekhok was vroeger ook
een bedrijf gevestigd. Dat was het schildersbedrijf van de
gebroeders Meijer. Vervolgens kwam daar de firma Van der
Broek met een dierenwinkel, daarna een schoenenwinkel
en weer later vestigde de heer J.C Kooiman er opnieuw een
schildersbedrijf (zie B.K. nov. 2002). Naast ons huis op nr.
6 was een doorgangsadres van de gemeentepolitie, men had
speurhonden in een ren achter in de tuin. Dat vonden wij
heel interessant, al moest je niet te dicht bij die grote honden
komen.
Het was voor ons geen saaie tijd omdat wij zoveel
speelruimte om ons heen hadden. En nu heb ik het nog niet
eens over de tijd van 'Bello' gehad. Omdat wij dicht bij de
hoek van de Karei de Grotelaan woonden, hoorden wij
de tram al van verre aankomen. Wij klommen dan over de
oude wal en legden centen op de rails om te zien hoe ze plat
werden gereden.
Het was een geweldige tijd aan de Hoopweg. Ongeveer de
helft van de bewoners aan de Hoopweg is geboren in Bergen.
De andere bewoners niet, maar ook die hebben het best naar
hun zin.
Hoe kon toch dit gebouw, tot aan zijn laatste dagen.
Zo raadselachtig vreemd, de naam van Spekhok dragen?
Want goed beschouwd is deze naam heel gek
Het was in geen geval een hokje vol met spek.
t Was meestal leeg en was het soms eens vol.
Dan was het mensenvlees, op bier of alcohol.
Een dronken vent versliep in 't hok zijn kater
En kreeg daarbij geen spek maar roggebrood en water.
Omdat 'n dronken vent daar als een varken lag.
Misschien dat daar het volk de bijnaam „spek'' in zag.
Tot slot is 't goed, de spek bij 't hok te laten
En verder maar weer plat uit 't grijs verleden praten.
Hier is den 'n gevalletje, uit de anale van 't Spekhok, zo as t een
dikke derteg jaar lede beurd is.
Sogges om zes uur stapte Tienus Min uit de bedstee om de dag te
beginne mit koffiezette. Hallef ankleed stond ie te studdere bai het
peteroliestel, toe ie 'n vreemde zwere stem leek te hore. Hai gong effies
kaike bai de achterdeur. Niks. Toe bai de voordeur ok niks.
„Ik zit hier", hoorde Tienus en die stem kwam uit de kamer. Nou
deer zat 'n wuldvreemde kirrel an tafel en toe kreeg Tienus n heel
verhaal van die persoon. jooj ik zit ier al 'n ier en 'k ben blaid. dat
je aindelek wakker ben". ..Wat is 'r an de hand?", vroeg Tienus. ,,Je
ben zeker 'n Egmonder ,,Ja jooj, Groen iet 'k, kejje me iet?". ..Meskien
wel", zai Tienus en hai zai d'r bai. dat ie Tienus Min was. ,,Ie jooj. van
Klaas Ide Min?" Ja dat was zo .Weill jooj, den ew 'k nag bai je vader
ewerkt in de dooine, Ja jooj, elmplante bai Klaas 1de Min, die ad t
anome van Birgemister van Rinne". ,,Ja, ja, zo is 't, zai Tienus, maar
wat mot je nou al zo vroeg in Berge doen ,,Dat zal ik je zegge, jooj.
Ik ben illegaar iet vroeg. Gusterevend was 'k al in Berge en ik zou al
lang in Aimongd ezete ewwe, maar ze ewwe me dronke evoerd bai
lllebrangd en toe ben ik in 't spekokkie egooid. Venoggend vroeg ben 'k
bai ekomme en 'k wist om de dooivel iet weer ik was. Arstikke donker
en stil as 'n graf. Je kon de vlooie ore lope, jooj. Toe ew 'k eroepe an
«.re vrauw. Zo ard ewk eskreewd, dak 'r zellef wakker van eworre ben
en toe kwam 'k langzaam an de weet wat 'r ebeurd was en dat 'k in
't spekok zat. Toe ewk evloekt op die dongderstrale, die me dronke
evoerd adde en toe ewk an de deer e-reteld en d'r teuge ang eskopt.
Toe ik 'r een gat in etrapt ad. was 'k mitien zo nichter as 'n speenvarke
en ben oit dat ok ekrope. Toe ben ik wat rongd elope en an de sniffel
egaan om bai de ien of de aar in ois te kommc om 'n bakkie koffie.
Ie jooj, bai jullie sting de deer op 'n kier en voorooit docht 'k,
gaat er in jooj, as 'r mense benne is 'r koffie ok. Das alles now weet
je t".
,,Je heb 't goed troffe, zai Tienus, de deur is altaid los bai ons, maar
dat ie op 'n kier stond wist 'k niet. Afain, de koffie is klaar en je ken
je portie d'r van kraige en den mot je weer gaan want ik mot nee me
werk". ,,Dat ken, Tienus, en meskien eb je nag 'n pruimpie tebak ok voor
me den ken ik 'r weer tigge onderweg".
Zo is 't gaan in die dage en de deur bleef alle dage en nachte los bai
Tienus, maar Groen heb 'r nooit meer weest.
Idem.
