HET SOLDATENLEVEN IN BERGEN AAN ZEE TIJDENS DE MOBILISATIE VAN 1939-1940
Geleende schaatsen:
Rijwiel- en schaatsenhandelaar Plomp aan de Jan Oldenburg-
laan deelde ons mede dat in den 'ijstijd' aan een soldaat
in vertrouwen een paar schaatsen geleend zijn, welke hem
nooit zijn terugbezorgd. Afgezien van onze eigen mening over
dergelijke handelwijze, kunnen wij ons goed voorstellen dat
het oordeel van deze Berger winkelier ten opzichte van de
onzen er ook niet malscher op wordt.
Een paar weken later komen we het volgende bericht
tegen in de rubriek Kantonnementsnieuws
Woensdag 20 Maart j.l. heeft de bekende voordrachts
kunstenaar Henk Schaer in het kerkgebouw te Bergen aan
Zee het Passieverhaal van Dr. Cyriel Verschaeve
voorgedragen.
Het gebouw was zeer goed bezet en de aanwezigen luisterden
met groote aandacht naar Verscbaeve's schoon verhaal van het
lijden en sterven van onzen Heer Jezus Christus; Henk Schaer
droeg het op meesterlijke wijze voor. Wij danken Mevrouw,
Baronesse Taets van Amerongen, die ons het kerkgebouw
ter beschikking stelde. Medewerking werd verleend door
het gemengd kwartet van de zangvereniging Duinklanken,
dat een aantal liederen ten gehoore bracht; gaarne willen wij
Mevrouw Stroom er, mej. Reidanus en de heeren Van Dijk
en Van Kammen bedanken voor bun medewerking.
In een soortgelijk artikel op 20 april 1940 treffen we weer
hetzelfde koor aan: ....De zangvereniging 'Duinklanken'
verdient een bijzondere vermelding; de liederen werden
uitstekend gezongen en de dirigent, serg. Van Kammen
werd daarvoor dan ook terecht met een bouquet bloemen
gehuldigd. Als altijd had onze accordeonvirtuoos Cohen een
groot succes. Als extra nummer zong mevrouw Stroomer het
lied van de Bergenaren, en de partij sabel na de pauze, zoowel
als het Fransch saluut, had ieders belangstelling....
Op 4 mei 1940 verscheen de laatste Geeft Acht: Wij hebben
de laatste weken opnieuw een verhoogde spanning in de
internationale politieke situatie meegemaakt. Als gevolg
daarvan werden alle verloven ingetrokken en werd, kort
daarop, de Staat van Beleg voor het gehele land afgekondigd,
een maatregel, die door de regeering genomen werd, wel in de
eerste plaats om gevrijwaard te kunnen zijn tegen iedere blijk
van verraad[...]Wij behoeven ons niet te ontveinzen, dat de
strijd die tusschen de groote mogendheden is ontbrand, er eene
schijnt te zijn, die tot het bittere einde zal worden
uitgevochten.
De bewoners van Bergen aan Zee werden op 10 mei 1940
opgeschrikt door een aantal overvliegende Duitse Heinkcl
bommenwerpers op weg naar het vliegveld Bergen voor een
drie kwartier durend bombardement. Dezelfde middag
volgden nog twee bombardementen, die twee soldaten het
leven kostten en waarbij vier gewonden vielen.
In De Heerlijkheid Bergen in Woord en Beeld van M. van
Reenen-Völter, lezen we: 17 Mei fietste een colonne Duitsers
het dorpje binnen, ongeveer 50 man, die in 'Trianon' en in
enkele huizen voor een paar dagen onderkomen namen en op
19 Mei werd 'Ulysses' bezet....Zon dag 19 Mei vonden de
laatste diensten voor de militairen in het kerkje plaats, te
beginnen met de R. Katholieke: deze diensten waren tot de
laatste plaats bezet.
Spoedig daarna vertrokken de manschappen, terwijl de staf in
Schoorl en later in Alkmaar moest verblijven om al het
nodige af te wikkelen. Het leven aan Zee hernam de normale
loop, maar het was er als uitgestorven....
„Nu die Cantine er is ben ik bang dat
we hier blijven wonen!"
Geeft Acht, nummer 33,4 mei 1940.
Geraadpleegde bronnen:
- Dagboek van korporaal J.H.Th.J. Westen.
- Geeft Acht, Orgaan van Ontwikkeling en Ontspanning van
het 12e Depotbataljon te Bergen aan Zee, nrs 1-33,
16 september 1939 - 4 mei 1940
- Bergen aan Zee, badplaats sinds 1906, onder redactie van
H. Jellema, Schoorl, Pirola, 1981
- Een verjaardag aan zee: Bergen aan Zee 1906-2006, Bert Buizer
en Frits David Zeiler, Schoorl, Pirola, 2006
- Bergense Kroniek,Themanummer 1, Bergen '40-'45, mei 1995
- Bergense Kroniek, Bergen aan Zee 100 jaar, Jubileumnummer,
juni 2006
- De Heerlijkheid Bergen in woord en beeld, M. van Reenen-Völter,
tweede uitgebreide druk, Hermsz. Coster, Alkmaar, 1948
