Karei de Grotelaan 11-17, architect J.C. Leijen, 1912. (Foto: Riet Moreu)
'De Reigertoren' villa voor het echtpaar Selleger, in 1918 gebouwd door architect
J. B. van Loghem. (Foto: I. Mahieu)
Reden temeer om ervoor te zorgen dat bescherming van
cultuurbezit dan in elk geval door een goed gemeentelijk
beleid wordt gewaarborgd!
Zoals in het begin van dit artikel al werd gesteld kunnen
wij ons in Bergen verheugen in een brede belangstelling van
de bevolking voor het rijke cultuurgoed dat ons omringt.
Dat komt, naast het grote ledental van de historische
vereniging, ook tot uiting in het bestaan van tal van
andere organisaties die zich bekommeren om het behoud
en beheer van waardevolle zaken als daar zijn: molens,
kerken, boerderijen en het cultuurhistorisch landschap.
In dat verband mag de Vereniging Nieuw Bergen, opgericht
in 1967 en thans actief onder de naam Stichting Mr. Frits
Zeiler niet onvermeld blijven. Behoud van Dorpsschoon,
Landschap en Leefbaarheid Bergen, zo luidt de doelstelling.
Menigmaal komt de Zeilerstichting dan ook in het geweer
als het gaat om het beschermen van cultuurgoed in de meest
brede zin van het woord.
De Stichting Behoud Bouwkunst Bergen (SBBB)
In 1997 vond in Museum Kranenburgh een succesvolle
tentoonstelling plaats onder de titel: Bouwkunst in Bergen en
Bergen aan Zee 1900-1940. Ter gelegenheid daarvan verscheen
ook een boekje onder dezelfde titel, samengesteld door Eline
van Leeuwen en Wim Vroom. Inmiddels is deze, men kan wel
stellen architectuurgids, al aan een derde druk bezig en een
onmisbare informatiebron voor wie geïnteresseerd is in de
bijzondere architectuur die Bergen rijk is.
De tentoonstelling heeft o.a. duidelijk gemaakt dat veel
Bergenaren zich zorgen maken over met name het verdwijnen
van karakteristieke en architectuurhistorisch waardevolle
panden. Daarom besloten Wim Vroom, Fred IJff en schrijver
dezes in 1998 een stichting op te richten met als specifieke
doelstelling het bevorderen van het behoud van
architectonisch cultuurgoed in de gemeente Bergen.
De stichting doet dit door middel van het geven van
voorlichting en advies, het signaleren van knelpunten
en, in concreto, het bevorderen van plaatsing op de
monumentenlijst van naar haar oordeel monumentwaardige
objecten. Aanvragen daartoe worden regelmatig gedaan.
Deze dienen uiteraard goed onderbouwd te zijn. Het
gaat daarbij niet om begrippen als mooi of lelijk maar om
criteria als: is het object architectuurhistorisch van belang,
zou verwijdering of wijziging van het pand de samenhang
met de omgeving verstoren, is er sprake van zeldzaamheids-
waarde. Het zou, in het kader van dit artikel te ver voeren op
al deze zaken in te gaan, als maar duidelijk is dat het bij de
beoordeling van potentiële monumenten niet louter gaat om
nostalgie of esthetiek.
Het bestuur van de SBBB bestaat uit enkele architecten
met specifieke kennis op het gebied van architectuurhistorie
en monumentenzorg, een historicus en een jurist.
De stichting beschikt over een uitgebreide documentatie
van karakteristieke en beeldbepalende panden in Bergen.
Deze documentatie vormde de basis voor eerder genoemde
tentoonstelling. Alfabetisch geordend vindt men er de
gegevens in van vrijwel alle architecten die in Bergen hun
sporen hebben nagelaten. Op verzoek kan deze documentatie
worden ingezien.
De Stichting Behoud Bouwkunst Bergen heeft zich
in de loop der jaren een steeds duidelijker plaats weten te
verwerven binnen het krachtenveld van overheden en andere
instanties die zich met het behoud van architectonisch
cultuurgoed c.q. monumentenzorg bezig houden. Zij
constateert echter dat een hoge mate van waakzaamheid
geboden blijft wil Bergen haar betiteling Bergen, dorp vol
monumenten waardig blijven.
