Aan de Dorpsstraat liet J. Oldenburg in 1910 het pension Theresia bouwen.
Het bedrijf werd in 1952 overgenomen door J. Bosma, die het herdoopte in
pension Marijke. (Foto uit 1935, privë-collectie)
SB
Café-Pension Prins Maurits werd in
1907 geopend. Nog tijdens de bouw
veranderde men het oorspronkelijk
als boerderij bedoelde gebouw in een
restaurant. (Foto uit 1909, privé-collectie)
Jaap Veldheer, kunstschilder
en eerste voorzitter van de WV,
was de ontwerper van het vignet
van de jonge vereniging
(1910, privé-collectie)
De komst van de stoomtram in 1905 (vanaf 1909 doorgaand naar Bergen aan Zee)
zorgt op het spoorwegemplacement bij het Bergense station voor grote drukte.
Nu bevindt zich hier het Plein. (Foto uit 1919, privé-collectie)
Breelaan toplocatie
Verrassenderwijs ontstond in Bergen kort na 1900 de relatie
tussen deze dagrecreatie en het 'echte' toerisme. Vanuit het
dorpscentrum was er slechts één weg, die de bezoekers naar
de attracties bij de duinrand leidde: de Breelaan. Vooruitziende
ondernemers zagen, toen het verblijfstoerisme zich aandiende,
langs deze laan de ideale locatie voor hun hotel of pension.
Reeds vanaf 1902 verrezen langs de Breelaan, gerekend vanaf
de Ruïnekerk tot café-restaurant Duinvermaak, maar liefst 15
hotels en pensions. Vijf hiervan zijn nog in bedrijf (o.a. het
Parkhotel); de andere kregen (meestal na afbraak of ver
bouwing) een andere bestemming (o.a. Beau Séjour dat na
verbouwing/uitbreiding een appartementencomplex werd).
Toen het opkomende toerisme zich eenmaal vaster in de
beide dorpen had genesteld en de aanwezigheid van het strand
daarbij een belangrijke rol begon te spelen, verrezen er ook
pensions en hotels buiten de Breelaan. Ook in Bergen aan Zee
verschenen er vanaf 1906 op verschillende plaatsen hotels
Vreemdelingenverkeer
Egmond aan Zee was als badplaats Bergen vóór en diende zeker
als een goed en inspirerend voorbeeld voor de Bergenaren, met
name voor het burgemeestersechtpaar Van Reenen. In navolging
van bijvoorbeeld Scheveningen verwelkomden de eerste hotels
daar reeds vanaf 1890 de liefhebbers van een zeebad, iets geheel
nieuws voor die tijd. De WV Egmond aan Zee werd als derde
in Noord-Holland in 1895 opgericht.
Egmond aan Zee profiteerde evenals Bergen van de
nieuwe, op 20 juli 1905 geopende tramverbinding Egmond
aan Zee-Alkmaar-Bergen. De stoomtram bracht niet alleen
dagrecreanten naar de dorpen aan de tramlijn, maar ook
verblijfstoeristen van verre. Deze vorm van openbaar vervoer
stimuleerde vanaf dat jaar de bouw van hotels, pensions,
winkels en woningen in Bergen. De noodzaak van toeristische
informatie en promotie deed zich ook hier steeds sterker voelen.
Met het stichten van een 'eigen' badplaats ontstond
meteen ook de mogelijkheid van strandrecreatie, iets geheel
nieuws voor de beide Bergense dorpen en als zodanig van
blijvende essentiële betekenis. Enkele gedenkwaardige feiten:
op 23 juli 1906 stonden bij Bergen aan Zee de eerste badkoetsen
op het strand en in 1907 openden de hotels Prins Maurits en
Nassau-Bergcn hun deuren voor de 'vreemdelingen'. De roep
van de hoteliers en andere belanghebbenden om reclame in
beide dorpen werd luider. Logisch dat in de loop van 1907
besloten werd om hier een 'Vereeniging ter Bevordering van
het Vreemdelingenverkeer', voortaan WV te noemen, op te
richten. De vereniging was bedoeld voor de hele, toenmalige,
gemeente Bergen; tot december 1953 zou het bij deze ene VW
blijven. In dat jaar werd te Bergen aan Zee de tweede VVV
binnen de gemeente opgericht.
Kunstschilder als voorzitter
In het café van W. Veenhuijsen, later De Rustende Jager en nu
café d'Alderliefste, werd op 7 november 1907 de oprichtings
vergadering, geleid door de kunstschilder Jaap Veldheer,
gehouden. De 29 aanwezigen kozen uit hun midden een
bestuur, dat als volgt was samengesteld: J. Veldheer, voorzitter,
J. Modderman, secretaris, notaris L. Top, penningmeester en de
leden H. Siebert Koster en architect J.C. Leijen. Burgemeester
Jacob van Reenen, de initiatiefnemer, werd tot ere-voorzitter
benoemd.
Naast het aanvragen van de koninklijke goedkeuring
stelde het kersverse VW-bestuur een program van actie op,
dat de lezer van 100 jaar later in grote lijnen bekend zal