4
DE MILITAIRE BEGRAAFPLAATS AAN DE KERKEDIJKTE BERGEN N.H.
Arie Vrasdonk met mevrouw Patterson
bij haar zoons graf, 1948
(Fotocollectie Lau Vrasdonk).
Arie Vrasdonk
Arie Vrasdonk, woonachtig in het kleine-, later afgebroken,
huisje naast de toegangspoort van de begraafplaats was in die
jaren de beheerder en grafdelver/doodgraver. Hij heeft bijzonder
veel, zwaar en belangrijk werk verzet. Hij begroef eigenhandig
met toewijding de gesneuvelden. Op elk graf werd een houten
bordje geplaatst met gegevens. In een dagbladinterview met Arie
in 1950 noemde men hem 'de filosoof tussen de graven'. Tijdens
de oorlogsjaren haalde hij, samen met Freek Jonker, de aange
spoelde lichamen van het strand van zowel zeelieden als vliegers.
Arie moest ook honderden Duitse graven spitten, vaak alleen,
maar ook met hulp van Freek Jonker en Reinier Kleverlaan.
Arie kende de historie van vrij veel begravenen. Hij ontving
af en toe nabestaanden, vrienden en medebemanningsledcn die
een crash overleefd hadden. Er was een goed contact met het
Nederlands Oorlogsgraven Comité dat later opging in de
Nederlandse Oorlogsgraven Stichting. Door opgravingen van
wrakken en hetgeen de zee prijs gaf kwam het aantal geallieerde
gesneuvelden op 258.
Arie Vrasdonk werd opgevolgd door Arie Stadegaard en
vervolgens door Dirk Kos. Dirk werkte 26 jaar op de begraaf
plaats, later samen met onder anderen zijn zoon Arjan. Zij waren
het die de eerste hand gaven aan bezoekers en deden in de loop
der jaren heel wat kennis op van de graven. Dirk was erg gezien
bij nabestaanden en oud RAF vliegers. Nog altijd heeft hij
vrienden in Engeland en Canada. Inmiddels kreeg Evert Spee de
supervisie over de begraafplaats. Met grote interesse en kunde
heeft hij zijn werk verricht. Na hem werd Kees Jong de super
visor en ook hij doet zijn werk met precisie en grote zorg voor
de 258 militaire graven. Kees werkt nauwgezet samen met Gerard
Klinkhamer, Arjan Kos en anderen onder wie Sietse Louwrink.
Arie Vrasdonk heeft tevens gezorgd voor vele nieuwe
graven en de kisten uit bestaande graven overgebracht zodat er
een aantal keurige rijen ontstond. Nabestaanden zorgden voor
gewenste extra teksten op de stenen.
Engels grondgebied
De gemeente Bergen heeft omstreeks 1948 (datum onbekend) het
geallieerde grafveld tegen een symbolische prijs overgedragen aan
Engeland zodat dit deel van de begraafplaats Engels grondgebied
is. De gemeente zorgt tot op de dag van vandaag op voortreffe
lijke wijze voor het ereveld en heeft het normale onderhoud in
handen. Voor de werkers aan de Kerkcdijk is het nog steeds een
apart 'zorgenkind'. Voor het grote onderhoud, waaronder het
vernieuwen van grafstenen en de zwaardere beplanting valt,
zorgen de mensen van de Nederlandse Oorlogsgraven Stichting
en de Commonwealth War Graves Commission te Ieperen
(België) en Maidcnhead bij Londen.
Voor het steeds perfect verzorgen van de graven c.d. werden,
bij uitzondering omdat dit alleen geldt voor zeer grote militaire
begraafplaatsen als Oostcrbcck en in de regio Nijmegen, verwij
zingsborden in Bergen geplaatst. Die worden ook onderhouden
door de Europese instanties. (Zie langs de Bergerweg op de
hoek Landweg/Kerkedijk en bij de toegangspoort).
OORLOGSGRAVEN
vi
OPDAT ZIJ MET
EERE MOGEN RUSTEN