VAN DE BOEKENPLANK
BERT VEER
Terecht is al eens opgemerkt dat het afgelopen jaar 2003 als 'jubeljaar' kan gelden.
Natuurlijk komt daarbij als eerste het tienjarig bestaan van onze Historische Vereniging
in gedachten. Maar in hetzelfde jaar herdacht Museum Kranenburgh ook eenzelfde
heuglijk feit, terwijl Het Sterkenhuis in december j.1. stilstond bij de stichting als
museum honderd jaar geleden. Treffend is wel dat deze drie 'jubilarissen' raakvlakken
met elkaar hebben op cultuurhistorisch gebied.
Een jubileumviering is vaak aanleiding voor het uitgeven van een publicatie als blij
vende herinnering. Het is plezierig om in deze rubriek twee van dergeli jke publicaties
onder uw aandacht te brengen.
Bouwkunst in Bergen en Bergen aan Zee 1900-1940,
samengesteld door Eline van Leeuwen en Wim
Vroom, uitgegeven door Museum Kranenburgh, 2003.
Dit bock werd oorspronkelijk uitgegeven bij de gelijknamige
tentoonstelling in het voorjaar van 1997. Door het succes van de
tentoonstelling was toen al een tweede druk nodig. De blijvend
grote belangstelling voor Bergense architectuur maakte nu een
nieuwe en uitgebreide editie noodzakelijk Deze is qua opzet
gelijk gebleven aan de voorgaande drukken, d.w.z. dat ook hier
de hoofdstukken voor Bergen en Bergen aan Zee beginnen met
de ruimtelijke ordening in jaartallen, gevolgd door foto's en
beschrijvingen van de betreffende panden. Bij de nieuwe druk is
gekozen voor 'liggende' afbeeldingen in een z.g. bruintint. In
plaats van 70 zijn nu 80 objecten van Bergense architectuur opge
nomen. Ook werden de bestaande teksten hier en daar aangevuld
met nadere gegevens en werden afbeeldingen uit veelal particulier
bezit als illustratie toegevoegd.
Voorts bevat deze derde druk drie pagina's met foto's en
beschrijvingen van grafmonumenten op zowel de oude begraaf
plaats aan de Ruïnelaan als de begraafplaats aan de Kerkedijk.
Vanzelfsprekend betreft dit graven van hen die op enigerlei wijze
m relatie staan met de Bergense kunst en architectuur. Praktisch
is, dat vanuit de grafmonumenten wordt verwezen naar de pan
den die in relatie staan tot de overledenen. Ook is in deze druk
een alfabetische lijst van architecten opgenomen. Een duidelijke
verbetering is dat nu vanuit deze lijst een koppeling wordt
gemaakt naar de door die architecten gerealiseerde ontwerpen.
Twee kaarten die een overzicht geven van de beschreven panden
en daarnaar verwijzen, vormen de afsluiting van deze uitgave.
Met de aanvullingen en uitbreidingen is ook de vormgeving
aanzienlijk verbeterd. Dank aan de samenstellers van deze voor
treffelijke uitgave, mevrouw Eline van Leeuwen en de heer Wim
Vroom. Voor slechts 9.50 kunt ook zich laten overtuigen van
de bijzondere bouwkunst in Bergen en Bergen aan Zee.
Verkrijgbaar natuurlijk bij Museum Kranenburgh en de bekende
Bergense boekhandels.
Straatnamen in Bergen door de eeuwen heen,
uitgegeven door de Historische Vereniging Bergen
NH, 2003.
Voor een jubilerende historische vereniging is geen passender
mijlpaal denkbaar dan een historische publicatie. Zo gezegd, zo
gedaan, al zit er geruime tijd tussen het bedenken van het plan en
het uitgeven van het boek. Maar het resultaat is er dan ook naar!
De inhoud van het bock doet volledig recht aan de titel. Als uit
gangspunt is de bekende kaart van Blaeu uit ca. 1650 genomen en
het eindpunt ligt bij de gemeentekaart van de VW uit 2002. Zo
omspant dit boek over de Bergense straatnamen ruim drie en een
halve eeuw-
Gedegen wetenschappelijk onderzoek ligt aan de basis van
deze uitgave. In opdracht van de HVB heeft drs. Lily Hunter
zich voortreffelijk van deze lastige taak gekweten. Vervolgens
heeft de Commissie Straatnamenboek zich over deze informatie
gebogen en werden tal van externe deskundigen geraadpleegd. De
eindredacteur, Bob van de Graaf, wist tenslotte de grote hoeveel
heid informatie om te zetten in een goed leesbaar geheel. Zo is dit
het ultieme boek geworden voor antwoorden op alle vragen met
betrekking tot onze straatnamen. Maar dat niet alleen, ook de
nict-officiële en verdwenen straatnamen worden hier behandeld
evenals de naamswijzigingen van wegen en straten.
De uitstekend verzorgde inleiding maakt ons wegwijs in de
geschiedenis van de straatnaamgeving. Wijkindeling, huisnum
mering, adresboeken, spelling straatnamen, wegcnlegger enzo
voort, het komt allemaal uitgebreid aan bod.
Vervolgens wordt aan de hand van kaarten uit opeenvolgen
de periodes de straatnaamgeving van Bergen uit de doeken
gedaan. Deze aanpak heeft als voordeel dat tegelijkertijd een
schets wordt gegeven van de ruimtelijke ontwikkeling van ons
dorp. Zo passeren alle uitbreidingsplannen uit de vorige eeuw de
revue en geven de lezer een goed beeld van hoe Bergen is
gegroeid tot zijn huidige omvang. Verrassend en verhelderend!
De bijlagen bevatten een opgaaf van de geraadpleegde bron
nen en kaarten waarnaar wordt verwezen én een verantwoording
over de totstandkoming van het boek. De generale index van
straatnamen vormt de logische afsluiting, waarmee het praktisch
gebruik sterk is gediend. Dat in deze namenlijst onderscheid
wordt gemaakt tussen de officiële, niet-officiële dan wel verdwe
nen straatnaam voordat naar een pagina wordt verwezen,
bevestigt nog eens de status van dit boek als historisch naslag
werk.
Tenslotte een compliment aan de grafisch vormgever Gustaaf
Verburg. Met zijn ontwerp van dit bock heeft hij opnieuw bewe
zen dat zijn bijdrage niet kan worden gemist. En dat de Bergense
uitgeverij De Coogh voor de layout en technische uitvoering
heeft getekend zal niemand verbazen. Samenvattend: het jubi
leum van de HVB heeft een grandioze historische publicatie
opgeleverd!
Natuurlijk heeft het gros van onze lezers zich allang in dit
boek verdiept. Dit stukje is daarom vooral bedoeld voor die
enkele twijfelaar of toevallige lezer van de Bergense Kroniek. Die
kan na aankoop in de Bergense bockhandels voor 22,95 vast
stellen of met deze tekst teveel is gezegd.