Interview met Ondine Gravemeijer
Qjndinka had ze eigenlijk
moeten heten, maar die naam
werd door de ambtenaar van
de Burgelijkc Stand verboden,
het was tenslotte 1942, en zo
werd het Ondine. Dat die eer
ste naam beter bij haar zou
hebben gepast weten we in
ons dorp allemaal. Wie kent
niet haar bijzondere verschij
ning: de fraai geborduurde
Russische klederdracht, het
hoofd bedekt met kalpak of
bloemenkrans. Ze is gefasci
neerd door de geschiedenis; je
komt haar tegen op elke rom
melmarkt, op zoek naar nog
onontdekte oude schatten.
Als de Archeologische
Werkgroep Bergen een opgra
ving mag doen, is ze direct
van de partij. Ook in de dui
nen is ze vaak te vinden,
meestal in gezelschap van haar
twee fretjes, haar huisdieren
waar ze dol op is. Maar ook
daar altijd op zoek naar din
gen van vroeger. Ondine
MARIJKE KIRPENSTEIJN
Ondine op de rommelmarkt in Bergen,
mei 1988.
daarna uitgebreid over de
achtergronden van haar
Russische 'tik', zoals ze dat
noemt. 'Kijk hier zie je een
beeldje van oom Nicolai
Aschkarajoejf, de broer van
mijn overgrootmoedereen
kozak die, te paard natuurlijk,
generaal was bij de Russische
grensbewaking. Mijn over
grootmoeder kwam uit
Kazakhstan, uit een vooraan
staande familie. Zij is naar
Nederland gekomen om te
trouwen, in die tijd geen
ongebruikelijke stap. Mijn
oma ging later nog wel eens
op bezoek in Rusland, maar
na de Revolutie (1917) kon
dat niet meer. Mijn grootou
ders hadden veel geld belegd
in de Russische spoorwegen,
maar die aandelen en obliga
ties waren na de omwenteling
Gravemeijer, naast een bijzon
dere verschijning ook een
waardevolle vrouw voor de
geschiedenis van Bergen.
In haar huis aan de Jan
Oldenburglaan kom ik ogen
te kort. Aan de muren hangen
geweien van herten en ren
dieren, grote schilderijen van
de natuur rond Bergen,
gemaakt door haar grootvader
Harm Kamerling!) Onnes
(1893-1985), allerlei soorten
afbeeldingen van haar favorie
te dier de fret, portretten van
voorouders, foto's van Bello
en van ons koningshuis. De
tafeltjes en kastjes staan vol
Russische snuisterijen, beeld
jes van Napoleon, opgegraven
klokbekers en nog veel en
veel meer. Het is kersttijd en
Ondine is juist bezig de
kamer te versieren, een paar
prachtige glazen kerstballen
trekken direct mijn aandacht.
Die komen nog van mijn
overgrootmoeder die ze uit
Rusland heeft meegenomen
zegt Ondine, en vertelt me
in Rusland niets meer waard.
Kijk hier heb je die waarde
loze aandelen nog' en ze laat
me de enorm grote met hand
tekeningen en Russische let
ters volgeschreven lappen
papier zien en ik ben onder de
indruk.
Net als mijn oma voel ik
me een kozak en zo leef ik
ook. Ik ben gelovig en ga zui
nig om met de natuur, want
een kozak is geen dief van
vader god', zoals ze daar zeg
gen. Ik heb ook de lichaams
bouw van een kozak: een kort
bovenlijf, tamelijk gedrongen
gestalte, maar met lange
armen en benen. Ik pas niet
eens in gewone Hollandse
kleren en ik voel me thuis in
de Russische dracht. Met die
wijde rokken zou ik eigenlijk
schrijlings moeten paardrij
den' zegt ze lachend, 'maar
Een hoekje in de kamer
van Ondine Gravemeijer.
(Foto Trees Staarink-Bruinsma).