Westdorp
DE BUURT WAARIN WIJ WOONDEN
PI ETER HOOGCARSPEL
5^2
Kaartje (detail),
getekend door Frits David Zeiler,
waarop de denkbeeldige situatie
omstreeks 1250 wordt weergegeven.
Eerst een stukje historie
Westdorp is één van de vier oude buurschappen van Bergen. In
het boek Hoog en Vrij van Frits David Zeiler vinden we op blad
zijde 26 een kaartje waarop de schrijver de denkbeeldige situatie
van omstreeks 1250 weergeeft. Westdorp is daarop duidelijk aan
gegeven, aan het westelijk einde van de Westdorper Doodweg.
Een deel van deze doodweg is heden ten dage terug te vinden als
Hoflaan.
Aan de zuidzijde wordt Westdorp tegen het water van de
Bergermeer beschermd door het nog steeds aanwezige
Wiertdijkje en een (niet meer bestaand) stukje Nesdijk. Ook de
Buerweg vinden we terug op het kaartje, alsook het Westdorper
Veer (nu het eerste deel van de sloot langs de Voert) en de
Westdorper Veersloot. De Lange Veerweg komt overeen met de
Mosselenbuurt en de Jan Willemlaan.
Een belangrijke verandering in het leven van de toenmalige
Westdorpers moet de drooglegging van de Bergermeer in 1565
geweest zijn. Tussen de Ringvaart om de Bergermeer en het
Wiertdijkje bleef een strook drassig land (oeverland) over dat
eveneens werd bemalen. Westdorp werd toen en wordt nu nog
aan de zuidzijde begrensd door de Damlanderpolder, waarvan het
overtollig water door de molen aan de Meerweg op de ringvaart
van de Bergermeer werd uitgeslagen. Tot op de huidige dag is de
waterhuishouding in het gebied in principe ongewijzigd, zij het
dat de Damlandermolen helaas niet meer maalvaardig is. Een
elektrisch aangedreven vijzelgcmaaltje springt hier bij.
Eveneens ingrijpende gebeurtenissen in het leven van de
Westdorpers waren:
In 1630 de bouw van Huis Rampenbosch, in de volksmond Slot
Ramp aan het westelijk eind van het Wiertdijkje en twintig jaar
later, rond 1650, de aanleg van Het Hof door de toenmalige heer
van Bergen, Anthonis Studlcr van Zurck. Westdorp werd een
dorp van 'heren', maar de Buerweg bleef van de 'buurt'.
De aanleg van het Oude Hof doorbrak de Westdorper
Doodweg; die functie werd overgenomen door de Nieuwe
Doodweg, nu de Eeuwigelaan. Vermoedelijk moesten enkele
Westdorpers wijken voor de aanleg van het Oude Hof.
Anderzijds zal de aanleg ook de nodige nieuwe werkgelegenheid
met zich hebben meegebracht.
Waarschijnlijk was Westdorp in die ver-vervlogen tijden een
verzameling van kleine huisjes bewoond door wat men later
'keuterboertjes' zou noemen. Op de kaart van Blaeu zien we op
de geestgronden langs Mosselenbuurt, Buerweg en rond de Voert
landjes met 'woonsteden', dan wel 'krochten'. Naast bos rond de
Eeuwigelaan, bij het Slot Ramp en op het Oude Hof treffen wc
open ruimte aan, vermoedelijk weiland en hakhoutbosjes. Aan de
noordkant van de Buerweg vinden we enkele uitlopers van de
duinen; locale stuifduinen die de boertjes in het verleden geplaagd
zullen hebben. Tussen Buerweg/Nachtegalenlaantje en
Eeuwigelaan is ten tijde van Studler van Zurck een sloot
(Westdorper Beeck) aangelegd die via 'de koperen buis' kwel
water aanvoerde naar de 'kop' van de Mosselenbuurt. Deze sloot
is nog steeds waarneembaar.
