De interieurs van Huis Rampenbosch en het Hof te Bergen O 7 L~y/ Raadselachtig Rampenbosch opgenomen. Zie: Geraadpleegde bronnen en litera tuur.) In het groot salet bevindt zich een grote verzameling porselein dat op 'een witte gemarmerde porseleijn kas' uitge stald staat. In deze verzameling vindt men flessen, potjes, een spoelkom en een groot aantal kopjes en schoteltjes. Ook komt men hier chocoladekopjes tegen. Chocolade drinken was nog altijd een bezigheid van de bovenklasse. In deze boedel komt men meer koffieserviesgoed tegen dan theeservicsgoed. Er zijn 24 kopjes met bijbehorende schotels voor koffie en niet meer dan 12 kopjes met schotels voor de thee en 6 chocoladekop pen. Verder zien we in de keuken twee theeketels en een 'blicke koffi kan'. Uit een onderzoek van Hans van Koolbergen over de materiële cultuur in Wcesp en Weesperkarspel in de zeventiende en achttiende eeuw is gebleken dat het drin ken van thee vanaf het begin van de acht tiende eeuw niet langer alleen aan de meest welvarenden was voorbehouden. Het drinken van koffie bleef, in tegenstel ling tot het drinken van thee, een bezig heid van de bovenklasse tot het midden van de 18'' eeuw. In het groot salet wordt verder een bijzonder mooi bed genoemd: 'een wit damast linde ledicant met vergalde bolle het beste beth, peltte, en vier kussens, bedde kleet, chitse deken, en een witte Spaense deken'. De kans is groot dat er niet in dit bed geslapen werd, maar dat het als een pronkstuk in de kamer was gezet. De nieuwe trend bij de meer wel gestelde families in de achttiende eeuw was dat er niet langer in de openbare ver trekken geslapen werd, maar in aparte slaapkamers, en dit is in de boedel van Rampenbosch duidelijk te zien. In bijna elke kamer was wel een bed aanwezig, met het bijbehorend beddengoed, dekens en kussens. Op de kamer van de knecht, die naast de torenkamer lag en dus zo ver mogelijk van de heren van het huis van daan, vindt men alleen '2 bedde, slegte' (slegte gewone) en een klein aantal kus sens en dekens. Zijn Spartaans ingerichte kamer staat in contrast tot de andere kamers van het huis waar blijkbaar geld noch moeite gespaard was bij het inrich ten. In alle kamers van het huis stonden stoelen in veel soorten en maten. Er waren bijvoorbeeld veel rusleren stoelen, vooral in de openbare ruimten, zoals het groot salet en het achterliggende eetsalet. Ook stoelen met armleuningen, en stoe len met hoge rugleuningen komen veel vuldig voor. Zeker in de kamers waar bezoekers kwamen, in het voorhuis, het groot- en eetsalet en in de twee kamers die boven de eetkamer en het salet waren gelegen, is aan de beschrijving duidelijk te zien dat de stoelen er luxueuzer uitzagen dan de stoelen die in de slaapvertrekken stonden. In deze kamers waren de stoelen kleurrijk gestoffeerd en lag er op elke stoel een kussen. Door de mooiste stoelen in de openbare ruimten te plaatsten, kon de familie Ramp duidelijk aan de bezoe kers laten zien dat ze welvarend waren en over een goede smaak beschikten.. Een andere indicatie van de rijkdom van de familie Ramp zijn de twee boeken kasten met boeken die in de eetkamer en in 'P.Megens Sal's kamertje' stonden. Helaas staat niet vermeld welke boeken er in de kasten stonden. Als men er van uit gaat dat een modale zeventiende eeuwse familie vaak alleen een bijbel en misschien een psalmboekje in bezit had, wil het wat zeggen dat de familie Ramp zoveel boe ken had dat ze er twee kasten mee kon den vullen. Een boekenkast was een meu belobject dat in deze periode zelden voor kwam. Omdat de meeste mensen niet veel boeken bezaten, was het voor hen niet nodig om er een aparte boekenkast voor aan te schaffen. Wat ook opvalt aan de boedel van de familie Ramp is het grote aantal schilde rijen. In het groot salet alleen hingen 38 schilderijen en in de andere kamers hin gen ook veel schilderijen, portretten en kaarten aan de muur. Het schilderijenbe- zit van de Hollanders was in de zeven tiende en achttiende eeuw sterk toegeno men, en niet alleen bij notabelen. Iedereen had wel schilderijen aan de muur hangen, al was het aantal bij de meer welgestelde huishoudens veel groter dan bij de burge rij. Maar alleen al uit het grote aantal schilderijen is te concluderen dat de fami lie Ramp zeker tot de bovenklasse hoorde. Een vergelijking tussen de twee inboedels Als men de boedelinventaris van het Hof te Bergen vergelijkt met die van Rampen bosch valt meteen een aantal verschillen op. Vergeleken met Rampenbosch lijkt de boedel van het Hof niet volledig. Reden daarvoor kan zijn dat de boedelbeschrij ving van het Hof werd opgemaakt voor een boedelverdeling tussen twee erfgena men. De boedelbeschrijving van Rampenbosch werd opgemaakt om de staat - lees waarde - ervan goed te kunnen inschatten vanwege de op handen zijnde verkoop. Als men de reconstructie van Rampenbosch bekijkt, gemaakt door Alders, Eisma-Donker en Zeiler aan de hand van archeologische vondsten, is de begane grond van het huis ongeveer 20 caayt (yn -Ut') i 'is txmJJ ert?, vrt- ewJJ t c/ffl (AA é^t CWt- ff ft) Jföxm pc /V /ar! ycAxerLC/ csrL j&ecrt woJpJe., toren Je J/JJe.yffr-a Vtr~yci( Je_jL(Z2érr OJ cry /ccS)rsci- Je P (CAL AA CL C .JC gf( £/PtJJt-n /7M-L <U (er'P JcsP-t de r/7:ot „Oen. U f-y. Cec?t CeLc/r~1t~. cu fftsye. ffef ,a€:- <V asnU ovrryj ff/ivt eon jw,r w - - -- - V- r v y - vk Jvt /wt /urf Ajayn. cf&J '-'k-, - V ;v ccn. /fotCyyfJJf(.e. ffxjyt ce/et jtA>ayr?j.i. ^ay ^0-dJoc /TXArt: OJ tyryy c/jJ)c- éJ/uy?tJ £ot vLt/rtoesrc'-JJ 'Staat ende inventaris van den inboel ende meubelen op Rampenbos gevonden'. (Archief familie Heereman van Zuydtwijck 1360-1880. Inv. nr. 502). 6

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Bergense kroniek | 2003 | | pagina 8