Nlusexxmnieuws
Museumschatten
uit het Sterkenhuis:
Patchwork uit 1810
én van de topstukken uit de collectie
van Museum Het Sterkenhuis is een lap
pendeken, die gemaakt is in het begin van
de 19e eeuw. Het is een geschenk van
mevrouw C. Schorsij-Blokker, destijds
woonachtig in het Nachtegalenlaantje in
Bergen. Vaak vragen bezoekers van het
museum: 'maakte men toen al patch
work?' Het antwoord is 'ja'.
Het schitterend stuk handwerk is opge
bouwd uit maar liefst 3410 zeshoekige
bedrukte katoenen lapjes. Ze vormen
rozetten op een crèmekleurig fond. In het
middenveld omsluit een twaalfpuntige
ster een crèmekleurig lapje, waarop in
kruissteek initialen en een jaartal zijn
geborduurd: H. v. d. H. - 1 8 1 0. De lap
pendeken is omgeven door een reep crè
mekleurige katoen, die is versierd met 122
schuine rechthoeken en punten van be
drukte stof. De deken was, toen ze in het
bezit kwam van Het Sterkenhuis, niet ge
watteerd of gevoerd. Textieldeskundigen
van het museum hebben de gebruikte
stoffen onderzocht, maar daarbij bleven
een aantal vragen open. Uiteindelijk ble
ken sommige stukjes stof te bestaan uit
Poolse schortenstof, die in Nederland niet
zo vaak voorkomt.
Hoe zou nu een deken met een der
gelijk buitenlands tintje in Bergen terecht
gekomen zijn? Met hulp van een familie
lid van mevrouw Schorsij, de heer J. Wage
naar uit Heerhugowaard, kon de her
komst van de deken worden achterhaald.
Eind 18' eeuw, ten tijde dus van de
Bataafse Republiek, was de uit Duitsland
afkomstige Willem Karei van der Lippe
officier in Nederlandse dienst. Hij was
getrouwd met Ida Geertruida Molenaar.
Dit echtpaar kreeg op 3 november 1799
een dochter, Wijnanda Wilhelmina van
der Lippe. Zij werd geboren in Mcdcm-
blik. Wijnanda groeide op en trouwde op
6 augustus 1820 met Cornelis Grootes in
de gemeente Zuid- en Noord-Schermer.
Na omzwervingen in Noord-Holland
vestigde Cornelis zich als timmerman in
Bergen. Wijnanda werd daar vroedvrouw.
Zij woonden in het oudste deel van het
Witte Huis aan de Ruïnelaan, tegenover
het Spaansche Pad. Het gezin telde vijf
kinderen en één daarvan was Wijnanda
Wilheimina Grootes.
Deze Wijnanda groeide op in Bergen
en trouwde met Muus Blokker. Dit echt
paar kreeg zes kinderen, waaronder
Cornelia Blokker. Op 5 september 1880
trouwde Adrianus Cornelis Schorsij met
Wk Si
Cornelia. Zo werd zij mevrouw Schorsij-
Blokker en door haar kwam de lappen
deken terecht in Het Sterkenhuis. Zeer
waarschijnlijk heeft de deken dus oor
spronkelijk toebehoord aan Wijnanda
Wilhelmina van der Lippe en is afkom
stig uit het Duitse familiebezit. Wie H.
v.d. H. was, is echter niet bekend.
In 1986-1987 werd een restauratie
verricht door mevrouw A.L.van Reenen-
Rahussen en mevrouw P.M. Schoonder-
woerd-Savenije. Daarbij werden de aller
slechtste stukken vervangen en de zwak
ke delen versterkt met een rug van poly-
ester-crèpeline. De gehele deken is daar
na voorzien van een katoenen voering.
Deze restauratie heeft 400 uren in beslag
genomen.
Het Sterkenhuis beschouwt de lap
pendeken als één van de topstukken van
de collectie. Dit jaar werd daarop dan
ook speciaal de aandacht gevestigd in het
kader van het project 'Top van de Kop',
waarbij negentien musea in Noord -
hlolland hun mooiste stukken tonen. De
deken, die tentoongesteld is in een grote
vitrine, is te bezichtigen in de voorkamer
van het museum.
Nel Jongejans
52