Exposities in
museum Kranenburgh
Wij, van Museum Kranenburgh, zaten
in januari met de handen in het haar.
Door omstandigheden kon de
voorgenomen zomertentoonstelling geen
doorgang vinden en hoe kom je aan
een tentoonstelling in een paar maanden
tijd? Normaal is de voorbereidingstijd
ongeveer twee jaar. Eerst wordt een
onderwerp bedacht dat recht doet aan
de doelstellingen van het museum,
aan het tentoonstellingsbeleid, aan de
boodschap van het museum en aan
de zo belangrijke bezoekersaantallen.
Na het kiezen van een onderwerp wordt
iemand aangezocht of in eigen huis
gevonden die begint met het formuleren
van de storyline. Wat wil je precies
vertellen? En dan vindt er onderzoek
plaats. Gegevens over het onderwerp,
achtergrondinformatie, waar bevinden
de schilderijen zich? Daarna begint
men met de uitvoering. Musea en andere
bruikleengevers worden benaderd, liefst
een jaar van te voren, de vormgever
wordt gezocht en de tekst voor de
catalogus wordt geschreven.
Foto's worden gemaakt, transporten
geregeld, verzekeringen afgesloten nadat
al lang daarvoor subsidies waren
aangevraagd bij fondsen, overheden
of particulieren. Dan gaat de laatste fase
in; persberichten gaan de deur uit,
sprekers worden gevraagd, uitnodigingen
verzonden. En dan is daar de opening
met hapjes en drankjes, bloemen,
kapstokken, enzovoorts.
Leo Gestel, Dame
in boudoir.
Pastel op papier,
1910.
Particuliere collectie.
(Foto: Thijs Ouispel)
In onze wanhoop vroegen we de
Vrienden van Museum Kranenburgh of
zij ons konden helpen niet schilderijen die
thuis hingen en nog nooit gezien waren.
Deze oproep plaatsten we ook in de
Duinstreek en een waar wonder gebeur
de. Na twee maanden had men 1000
schilderijen aangeboden. Een ongekende
collectie van de Bergense School kwam
boven water. Dierbare schilderijen die al
lang in de familie waren, verzamelaars-
stukken, toevallige vondsten op zolder,
erfstukken van familie van de schilders.
Wij bezochten bijna alle eigenaars en
hier ontstond een bijzondere band tussen
museum en omgeving. Niet alleen met de
omgeving ontstond er wat maar sindsdien
zijn wij door vele Nederlanders gebeld
die hun collectie aan het museum aanbie
den. Uit dit enorme aanbod groeiden vier
tentoonstellingen.
Op dit moment is de tentoonstelling
'Verborgen Schatten, Bergense School uit
particulier bezit' te zien. Deze tentoon
stelling geeft een evenwichtig beeld van
de belangrijkste kunstenaars van de
Bergense School en hen die flankerend
waren. Mooie onverwachte werken, een
grote afwisseling in behandeling van ver
schillende onderwerpen.
In het najaar zullen wij een tentoon
stelling organiseren over 'Het Noord-
Hollands Landschap als bron van
Inspiratie'. Voor de kunstenaars was de
natuur een zeer belangrijk onderwerp.
Velen hebben het Oude Hof geschilderd
en velen hebben jaar na jaar aan de Voert
gezeten met hun schildersezel. De duinen,
de bomen, de weilanden hebben keer op
keer de kunstenaars aangezet tot het
maken van prachtige impressies op een
expressionistische wijze. Noord-Holland
heeft met zijn prachtige landschap een
rijkdom aan kunst opgeleverd die het
bezoeken meer dan waard is.
De derde tentoonstelling zal gewijd
zijn aan de man die eigenlijk de veelzij-
digste was van de Bergense School, Leo
Gestel. Zoals D.A. Klomp schrijft in zijn
De Bergensche School (1928): 'Gestel was
een groot kunstenaar, beheerschte den
vorm als weinigen, steeds rijker werd zijn
coloriet en steeds dieper groef hij naar het
levensmysterie. Hij was een vernieuwer
van de schilderkunst, die jong bleef, zich
steeds vernieuwde, en toch in alles zich
zelf bleef.'
Daarna zullen wij aandacht gaan
schenken aan een onderwerp dat steeds
belangrijker wordt. Nu de kunst van de
Bergense School zich mag verheugen in
een groeiende populariteit stijgen ook de
prijzen. En hiermee wordt het een inte
ressant gebied voor de vervalser. Tijdens
het samenstellen van de Schatten stuitten
wij op een aantal werken waarbij wij
moesten twijfelen aan de echtheid. Tal
loze sporen op het doek, rond de handte
kening, aan de lijst en aan de achterzijde
gaven aan dat er 'geknoeid' was. Het her
kennen van zulke signalen, onderzoek dat
gedaan wordt, technische mogelijkheden
tot het traceren van echt en vals, en vei
lingwezen zullen samen het onderwerp
vormen van de vierde tentoonstelling die
wi) dank zij Vrienden cn inwoners van
Bergen en omstreken kunnen maken.
Margriet Lestraden
directeur
I 53
