Verstoven in de nacht der bezetting (2)
iljn naam ven
lArf I/IM
Bergense slachtoffers in de jaren 1940-1945
Jan van Baar
In mei 2000 publiceerde de Bergense
Kroniek het overzichtsartikel 'Verstoven
in de nacht der bezetting', waarin
Bergense slachtoffers van de Tweede
Wereldoorlog werden herdacht: Joodse
burgers van Bergen, politieke
slachtoffers, verzetsstrijders,
Nederlandse militairen, in Duitsland
tewerkgestelde arbeiders
en burgerslachtoffers. Reacties op het
geschrevene en aanvullend onderzoek
brachten meer slachtoffers van het
oorlogsgeweld aan het licht. In deze
aanvulling wordt daarvan in chronologi
sche volgorde verslag gedaan.
De reacties op het artikel wierpen
weer nieuwe vragen op. Zoals de vraag
naar de vermelding van geallieerde
vliegeniers die op Bergens grondgebied
de dood vonden. De vraag ook:
Hoe om te gaan met gesneuvelde
Oostfrontstrijders en geliquideerde
verraderlijke personen
En in het verlengde hiervan:
Hoe om te gaan met de soldaten
van de bezettende macht
Dit nog weinig betreden vragen veld
in de geschiedschrijving van de
Tweede Wereldoorlog zal in de tijd
die voor ons ligt ongetwijfeld uitvoerig
bestudeerd worden. De bestudering van
deze complexe materie zal dan echter in
een andere context moeten geschieden
dan hier en in het themanummer '40-'45
(mei 1995) is toegepast.
leed op 17 februari 1942 op de Javazee
toen zijn schip Sloet van de Beelc door
het Japanse vliegdekschip Ryujo werd
getorpedeerd.
Zijn vrouw Jannetje Guurtjc Bakker,
geboren 28 november 1915 te Zijpe, over
leed op 15 augustus 1945 (de dag van de
bevrijding) in het Japanse concentratie
kamp Tjidcng aan de gevolgen van honger
oedeem en andere ontberingen. De kinde
ren zouden na de oorlog als wezen naar
Nederland terugkeren.
-Willem Bakker, geboren 11 september
1917 te Amsterdam, zoon van de stoffeer
der tevens makelaar Johan Bakker en
Jacoba Cornelia Brassem, ongehuwd en
scheepswerktuigkundige van beroep,
woonde met zijn ouders sinds 17 oktober
1922 in de Stationsstraat 4 te Bergen.
Reeds voor het uitbreken van de Tweede
Wereldoorlog voer Willem Bakker bij de
koopvaardij op het motorschip Poelau
Bras. Hij kwam op 7 maart 1942 ten
zuidwesten van Straat Socnda om het
leven toen het schip met Nederlandse
evacuees uit Java door een vliegtuigbom
tot zinken werd gebracht. Vierde machi
nist Willem Bakker werd na de oorlog
lange tijd als vermist beschouwd.
-Wilhelmus (Wim) Jacobus Cornelis
Doffer, geboren 1 juni 1933 te Blokker,
zoon van Adriaan Christiaan Doffer en
Tecla Duvera Keizer, woonde met ouders
en vier broertjes aan de Achterweg 15 te
Bergen.
Een geallieerd toestel met Poolse
bemanning was in het najaar van 1942
boven zee aangeschoten. Eenmaal boven
land stortte de Vickers Wellington op 25
november 1942 neer op de Vinkenkrocht.
Het uitgebrande vliegtuig oefende grote
aantrekkingskracht uit op de Bergense
jeugd. Ook Wim Doffer behoorde tot de
nieuwsgierigen. Elij vond er tabletten, at
ervan en werd ziek. De ijlings geroepen
dokter Poot constateerde zwaar maaglet
sel als gevolg van verbranding. De negen
jarige Wim Doffer overleed op 25 novem
ber 1942 om 19.30 uur te Bergen.
Gedenksteen ter nagedachtenis aan Joodse
Bergense medeburgers, onthuld op 4 mei 2000
op de Algemene Begraafplaats aan de Kerkedijk
(foto: Henk Jellema).
-Johan Bus, geboren 7 oktober 1928 te
Amsterdam, zoon van Waschindustrie-
directeur Antonie Frederik Bus en
Guurtjc Gravestijn, sedert augustus 1938
woonachtig aan de Heerenweg 507 te
Egmond aan den Hoef, fietste op 31
maart 1941 's morgens om acht uur op de
Heerenweg richting Bergen. Op hetzelfde
tijdstip maakte een Duitse jager, een
Messerschmitt, een doorstart op het vlieg
veld Bergen. Het toestel raakte een
gebouwtje en verloor delen van een vleu
gel. Op de Bult, de karakteristieke passa
ge tussen 't Woud en De Franschman,
werd de 12-jarige scholier Johan Bus
dodelijk getroffen door neerkomende
brokstukken.
-Dirk ('Bob') Schroor, geboren 19 okto
ber 1908 in de Oudburgermolen aan de
Groenedijk te Bergen, zoon van de water
molenaar Jan Schroor en Catharina
Bakker, gehuwd met Jannetje Bakker, was
in dienst van het Koninklijk Neder-
landsch-Indisch Leger (KNIL). Op 9
maart 1927 verhuisde Bob Schroor van
Bergen naar de kazerne Koloniale Reserve
te Nijmegen om per 9 juni 1928 als fou-
rier, sergeant-majoor bij het KNIL op de
Christiaan Huygens naar Nederlands-
Indië af te reizen. Van 1935 tot 1942 was
Bob Schroor met zijn gezin als KNIL-
militair op verschillende plaatsen in
Nederlands-Indië gedetacheerd. Hij over