Interview met meester Nijdam,
voormalig hoofd van de Van Reenenschool
Trees Staarink-Bruinsma
Is ik bij meester Nijdam aanbel, krijg
ik geen gehoor. Even vragen bij de recep
tie in De Rekere of ze hem gezien heb
ben. 'Ja hoor, hij is kort geleden langs
gekomen en die gang ingelopen'. Bij een
deur die op een kier staat bel ik aan en
vraag of de heer Nijdam aanwezig is. Er
wordt geknikt, de deur zwaait open en
daar zit hij in een gemakkelijke fauteuil
met een boek op schoot. Hartelijk word
ik ontvangen. Elij vertelt dat hij iedere
donderdagmorgen een medebewoonster
uit eigen werk voorleest en houdt zijn
boek omhoog. De titel is: 'Uit het leven
van een schoolmeester', in 1999 door hem
op 93-jarige leeftijd geschrcven.(::")
We maken een afspraak voor het
interview met als resultaat dit gesprek.
Ik ben in een harmonieus gereformeerd
(niet strenggezin opgegroeid samen met
één zuster en drie broers. Van jongs af
aan was ik al van plan om onderwijzer te
C:j S.J. Nijdam, Uit het leven van een
schoolmeester. Te leen in de openbare
bibliotheek te Bergen.
worden. Het zat in de familie, drie ooms
en een tante waren bij het onderwijs.
Mijn oom Auke Jager (broer van mijn
moeder en hoofd van een Montessori
schoolwas mijn grote voorbeeld.
In 1933 werd ik als hoofd van een
eenmansschool in Wervershoof benoemd.
Het jaar erop volgend trouwde ik met
Afke Hilarides, een boerendochter uit
Pingjum. We hadden veel gemeen, o.a.
declameren, toneelspelen en muziek
maken. Onze dochter Janke werd in
Wervershoof geboren.
Onderwijsvernieuwing
In die tijd interesseerde ik mij bijzonder
voor de lees- en rekenmethoden. Op
dezelfde natuurlijke manier waarop kin
deren leren spreken leerde ik ze lezen.
Mijn oom Auke Jager had een leesmetho
de samengesteld en daarmee ben ik aan
het werk gegaan met goedkeuring van de
inspecteur van het onderwijs. Deze inspec
teur vroeg mij om het schoolhoofd in
Warder op te volgen en zijn onderwijsver
nieuwing voort te zetten. Het was een
modern schoolgebouw met grote ramen,
die vrijheid uitstraalden. Voor de lessen in
Kennis der Natuur ging ik met de kinde-
De heer Nijdam is op 3 september
1905 in Franeker geboren. In deze
zelfde plaats volgde hij na enkele jaren
U.L.O. de Rijks Normaalschool en na de
opheffing van deze opleiding de Gerefor
meerde Kweekschool in Leeuwarden.
Hij werd in 1933 benoemd tot hoofd
onderwijzer van een eenmansschool in
Wervershoof. In 1934 trouwde hij met
Afke Hilarides uit Pingjum (Friesland).
Na werkzaam te zijn geweest
achtereenvolgens in Warder en Neck -
Wijdewormer werd hij in 1946 hoofd van
de openbare lagere school in Bergen.
Meester Nijdam heeft veel voor
de onderwijsvernieuwing betekend.
Een aantal leermethoden op het gebied
van taal, rekenen, aardrijkskunde en
geschiedenis zijn door hem met
medewerking van anderen ontwikkeld.
In 1961 nam hij wegens
gezondheids-redenen afscheid van de
Van Reenen-school.