uit de Duitse bezettingstijd
Ru Waalewijn I Bouwkundige erfenissen
Ruim 50 jaar na de Duitse bezetting is in
ons dorp nog steeds een behoorlijk aantal
sporen uit die periode herkenbaar. Ten
eerste de strategisch militaire objecten
zoals de bunkers, voornamelijk rond het
voormalige vliegveld aan de Groeneweg,
de antitankmuur bij De Franschman en de
startfunderingen voor de lancering van de
Vl-raketten in het Bergerbos. Ten tweede
is er een aantal gebouwen dat in ons
dorpsbeeld is opgenomen, doch niet meer
direct als militair object herkenbaar of
zelfs niet zichtbaar is. Op deze laatste zal
in dit artikel worden ingegaan.
Sluislaan 1
Een eerste onzichtbaar object is de kelder
van de woning Sluislaan 1. Dit was dc
stookkelder ter grootte van circa 80 m2
onder een verwarmingsgebouw. Van hier
uit liepen leidinggoten naar de verschillen
de militaire woonbarakken in het bos langs
de Sluislaan. In 1947 is in opdracht van de
toenmalige burgemeester W. Huygens,
naar ontwerp van architect Eschauzier te
Amsterdam, de woning aan de Sluislaan
gebouwd waarin deze kelder werd opge
nomen.
Sluislaan 3
De woning van de familie Hubers,
Sluislaan 3, was gebouwd als badhuis
voor de Duitse militairen die in de eerder
genoemde barakken waren gelegerd. Het
lage gedeelte van het gebouw aan de west
zijde was verkleedruimte. Elet midden
deel tot de toegangsdeur aan de Sluislaan
was doucheruimte en het overige deel was
stookruimte. In de uitbouw aan de
Sluislaanzijdc werden de kolen voor de
stookkctel opgeslagen. De omtrekmuren
van klinkers zijn twee steen (44 cm) dik,
een voor Nederlandse begrippen niet
gebruikelijke bouwwijze.
Voor de verwerving van dit pand is
een speciale constructie toegepast. De
toenmalige eigenaar van de grond was de
oud-burgemeester Jacob van Reenen.
Normaal gesproken zou de opstal dus aan
hem toebehoren, doch die viel onder de
noemer 'oorlogsbuit', zodat de grond
binnen de omtrek van het gebouw even
eens die status had. Er werd een overeen
komst getroffen waarbij het Bureau
Oorlogsbuit aan de heer Van Reenen
opdroeg de verbouwing van het badhuis
tot woning met atelier voor de heer D.
Hubers te financieren. Laatstgenoemde
werd verplicht dc middelen aan de heer
Van Reenen beschikbaar te stellen met dc
optie dat hij het pand kon verwerven.
Voor het ontwerp van deze verbou
wing tekende architect J.EI. Roggeveen.
Het uiterlijk aan dc Sluislaanzijdc is wei
nig veranderd. Het open gedeelte onder
de kap van de kolenberging is dicht ge
maakt. De ramenstrook naast dc deur is
op de laatste twee ramen na verwijderd en
door muurwerk vervangen. Dc raam-
strook in het lage gedeelte is tot op één
raam na dicht gemetseld. De rollagen
(gemetselde lateiconstructie) in het huidi
ge metselwerk geven aan waar de raam-
stroken zich bevonden. De zuidgevel van
het gebouw was haast identiek aan de
tegenover gelegen gevel. Uitsluitend twee
lange raamstroken onderbraken de gevel-
wand. Door grote glaskozijnen, die haast
tot de vloer reiken, in die gevel te ontwer
pen, heeft architect Roggeveen het prach
tige wijdse uitzicht over het polderland in
zuidelijke richting voor de familie Hubers
ontsloten.
Doorntjes 22
Een heel onopvallend gebouw uit de
bezettingstijd staat aan de Doorntjes 22.
Omdat het gebied vanaf de Studlcr van
Surcklaan in zuidelijke richting sperge
bied was, is het niet geheel duidelijk wat
de functie van dit gebouw was. De onge
bruikelijk dikke muren, wanden en dak
en de dubbele vloer duiden slechts op het
oorlogsverleden van dit door het Rijks
Luchtvaart Ministerie te Berlijn ontwor
pen gebouw. Aangenomen mag worden,
dat het bedoeld was als een telecommuni-
catiegebouw, doch dat het uiteindelijk een
andere bestemming heeft gekregen. Het
in de omgeving gelegerd kader, behorend
tot de bemanning van het vliegveld en
ondergebracht in de binnen het sperge
bied gelegen woningen, schijnen vanuit
dit gebouw van voedsel te zijn voorzien.
Van hieruit werden tevens andere verzor-
Op 19 januari 1948 heeft het bureau Oorlogsbuit
het voormalig zogenaamde smeerstation van de
Duitse Weermacht aan de gemeente Bergen toe
gewezen (formulier beschikbaar gesteld door de
gemeente Bergen). Zie de tekst over de voorma
lige Jan Hoogervorstschool op bladzijde 54.
OndergeleehcndeSU3?-gfl-©aS«^-6.«—
B ,sn
verklaart hiermede gekocht te hebben van dc Rcgecringsgcvolmachtigden voor hel
beheer van bouwmaterialen en van alle andere goederen in de kuststrook, dc materialen
i goederen als boven vermeld, deze Ie zullen gebruiken voor de daarbij aangegevr
bestemming en daarvoor aan J6ze I
bedrag van ..1.'0£r50
daf het vervoer "der goederen af opslagplaats v
TOEWIJZING No.'
Bureau Oorlogsbuit
Mauri'tskade 37
's-tt KA VnHA SE
raf te zullen betalen ei
Hij verklaart tevens,
r zijn kosten en risico geschiedt.
....19 .Januariis>.4-.8
(handteekening)
MINISTERIES VAN FINANCIËN. VAN OORLOG
VAN OPENBARE WERKEN EN
Regecringsgevolmachtigdcn voor het beheer van
en van alle andere goederen in de kuststrook
Generaal-Majoor der Genie J. ZWART,
ve-'-qenw. door: Gen.-Maj. lil. der Genie b.d. C. W.
van Miereveldslraat 7. AmsterdamZuid
F. H. RINGERS, pl.v. P. KROON. Laat I52.
geen materialen en goederen
TOEWIJZING
Soort en hoeveelheid der materialen en
Aanwezig:
Toegewezen aan
Bestemd voor:
foiet deze toewijzing zich
Ic vervoegen bij:
Ter Plaatse
Alkmaar. .19..-Januari 194.6
De Rcgeeringsgcvolmachtigde,
