Herinneringen aan Dirk Klomp (1883 - 1947)
maar één zetter van de krant kon ontcijfe
ren. Maar Dirk schreef de verslagen van
gemeenteraadsvergaderingen, zittingen
van de rechtbank enz. in steno, dat hij
zich al gauw had eigen gemaakt. Weer
thuis dicteerde hij, aan de hand van zijn
stenogram, aan zijn vrouw de inhoud
daarvan, zodat zijn verslagen in het keuri
ge handschrift van Trientje op de zetterij
kwamen.
Er waren in die tijd in de provincie tal
van bijeenkomsten van organisaties op
agrarisch en ander gebied, waarvan ook
verslagen werden gemaakt. En zo trok
Dirk Klomp in zijn auto (een Plymouth)
dikwijls de provincie in, waarbij ik hem
mocht vergezellen. Wij zaten tussen 1926
en 1936 ook samen aan de perstafel in de
raadzaal van Bergen tijdens de gemeente
raadsvergaderingen. Door zijn belangstel
ling voor de gemeentepolitiek raakte hij
daarbij betrokken. Hij was bij geen enke
le landelijke politieke partij aangesloten,
maar wel bij het zogenaamde Midden-
blok, te vergelijken met het tegenwoordi
ge Bergens Belang. In de fractie van het
Middenblok zaten onder meer de heren
C.F. Zeiler, C. Bogtman (zwarte Coen),
J. Brugman en J. Willekes MacDonald.
Ook zijn raadsverslagen noteerde Dirk
Klomp in steno, waarna zijn vrouw deze
persklaar overschreef.
In de oorlogsjaren bleef de Alkmaar-
sche Courant verschijnen tot mei 1942.
De persautoriteiten in Den Haag waren in
juli 1941 niet erg te spreken over de
Alkmaarsche Courant, die toen als 'totaal
onwillig' tegenover de nieuwe orde werd
omschreven, omdat hoofdredacteur T.N.
Adema en Klomp als redacteur-Binnen
land met meewerkten. In mei 1942 ging
de krant op last van de bezetter op in de
fusiekrant 'Dagblad voor Noord-Hol
land', met een NSB-er als hoofdredacteur.
Ook aan dit blad bleef Klomp als redac
teur meewerken. Na afloop van de oorlog
werd hem aanvankelijk geen vergunning
verleend om het beroep van journalist
weer uit te oefenen. In augustus 1946 ech
ter werd hem dit door de Commissie
voor de Perszuivering weer toegestaan.
Volgens de commissie had Klomp geen
schuld gehad aan pro-Duitse artikelen en
had hij zijn contacten met (foute) pers
autoriteiten alleen gebruikt in het belang
van de Alkmaarsche Courant. Voor de
commissie had Klomp er voorts op gewe
zen, dat hij in de oorlogsjaren 1300 bij
een had gebracht ter ondersteuning van
zeemansvrouwen en dat hij een jaar lang
een joodse vrouw in huis had gehad. Op
23 september 1946 verscheen het eerste
50
nummer van de Alkmaarsche Courant na
de oorlog.
Dirk Klomp als promotor van Bergen
Door het bijwonen van de raadsvergade
ringen in zijn woonplaats groeide ook
Klomps belangstelling voor het gebeuren
in Bergen. Zo kwam hij al gauw in het
bestuur van de VVV, waarvan de heer
C.F. Zeiler voorzitter was. In de organi
satie van de zomerse evenementen van de
VVV had Klomp een groot aandeel. Zo
wist hij de Bcrgenaren te enthousiasmeren
voor de jaarlijkse verlichtingsavonden en
voor het bloemencorso waaraan tal van
plaatselijke verenigingen met een praalwa
gen deelnamen. Wegens de hoge kosten
werd het bloemencorso later helaas niet
meer gehouden. In de zomermaanden
redigeerde Klomp gedurende vele jaren de
Bergensche Bad-, Duin- en Boschbode.
De WV organiseerde ook toneelvoor
stellingen in de open lucht. Zo herinner ik
mij de toneelopvoering van Vondels
drama 'Josef in Dothan', dat in de open
lucht op het terrein van het Maesdammer-
hof werd opgevoerd. Later kreeg Bergen
een openluchttheater op het terrein van
de Zandhoeve, waar beroepsgezelschap
pen optraden. Ik zag er eens Ko van Dijk
senior en junior samen op het toneel.
Door het wisselvallige weer was het vaak
riskant die openluchtvoorstellingen te
organiseren, maar Dirk Klomp durfde
wel een risico te nemen. Als de voorstel
lingen wegens de regen niet konden door
gaan in de open lucht, trokken spelers en
bezoekers naar de grote zaal van Duin-
vermaak, waar het spel op een geïmprovi
seerd toneel wel kon doorgaan. In de
wintermaanden organiseerde de Berger
Kunstkring (zeg maar Dirk Klomp) abon-
nementsvoorstcllingen in de Rustende
Jager, waar de acteurs en actrices van de
beroepsgezelschappen uit Amsterdam en
Den Haag optraden. Zo zag ik er een
voorstelling met Cees Laseur en Else
Maus. De bezoekers staken zich voor
deze gelegenheid nog in avondkostuum,
de heren in smoking en de dames in het
lang.
Als journalist - Klomp was ook corre
spondent van landelijke dagbladen - wist
hij de belangen van Bergen ook op breder
terrein te behartigen. Zoals in de strijd
voor het behoud van 'Bello' en niet te
vergeten zijn actie voor het behoud van
het Bergerbos in 1930. Dirk Klomp for
meerde toen een comité van prominente
Bergenaren (ook schrijver dezes was er
beroepshalve lid van). Hij schreef vlam
mende artikelen in de Alkmaarsche
Courant en in landelijke dagbladen en
wendde zich ook schriftelijk tot de leden
van Gedeputeerde en Provinciale Staten,
om die voor het behoud van het bos te
winnen.
Hij organiseerde een druk bezochte
protestvergadering in de Rustende Jager
en wist vele relaties en andere instanties te
bewegen een financiële bijdrage te schen
ken. Het was namelijk de bedoeling, dat
de Bergenaren 10.000 bijeen zouden
brengen, waarna Gemeente en Provincie
de rest van de nodige gelden zouden four
neren voor de aankoop van het bos. In
die tijd was 10.000 een fors bedrag. In
dezelfde periode dreigde ook de mooie
Schoorlse molen verloren te gaan en weer
was het Dirk Klomp die een comité for
meerde dat geld inzamelde om de molen
aan te kopen en vervolgens voor één gul
den aan de gemeente Schoorl over te dra
gen.
Dirk Klomp en de Bergense School
Het lag voor de hand dat Dirk Klomp
ook in aanraking kwam met de schilders
van de Bergense school en met hun mae-
cenas Piet Boendermaker, aan wie hij in
1917 zijn huis aan de Loudelswcg, De
Klomp genaamd, verkocht. Met de meeste
schilders raakte Klomp bevriend. Hij
bezocht regelmatig hun tentoonstellingen,
waarvan hij in de Alkmaarsche Courant
verslag deed, op die manier ertoe bijdra
gend dat de Bergense schilders ook buiten
Bergen bekend raakten. Zijn belangstel
ling beperkte zich overigens niet tot de
Bergense schilders: ook de Alkmaarse
schilder Koos Stikvoort bracht hij door
zijn pennenvruchten in de publiciteit.
De naam van Dirk Klomp is onverbre
kelijk verbonden met de Bergense School
door het bock met de gelijknamige titel,
dat hij in de oorlog schreef. Dat schrijven
beperkte zich tot het stenografisch note
ren van de gesprekken die hij voerde met
de circa 45 kunstenaars, die hij thuis ont
ving of op hun atelier bezocht. Ook ver
zamelde hij talrijke foto's ter illustratie
van de tekst. Het reproduceren van het
stenogram op de schrijfmachine vond hij
een moeilijke klus. Daarom vroeg hij mij
of ik hem daarbij wilde helpen. En zo zat
ik enige weken van tien uur 's ochtends
tot vier uur 's middags in zijn huiskamer
achter de schrijfmachine, terwijl Dirk lig
gend op de divan en genietend van een
goede sigaar rustig de zinnen kon formu
leren aan de hand van zijn stenogram.
Het werk werd soms onderbroken door
een korte discussie over een door mij
voorgestelde stijlverbetering. En zo groei-