Berge r-meer s-caerte
Jaap Bruynzeel Van Vogel Coy tot Karperton
De Berger-Meers-Caerte, in 1629 door
Daniël van Breen getekend, geeft de wip
molen van Floris Maerten's Dijckage
(Maertens Landt) en de Kuijlebreek met 3
Parcelen aan. Rechts van de molen ligt de
niet ingetekende Vogel Coy op perceel nr.
1 (foto Bibliotheek der Rijksuniversiteit,
Leiden. Van de kaart is door drs. D. de
Vries een analyse gemaakt. Zijn bevindin
gen zullen worden gepubliceerd in Caert-
Thresoor 1997, nr. 2).
Na het overlijden in 1507 van Margaretha
van Borsselen als Vrouwe van Bergen,
kwam de heerlijkheid Bergen in eigendom
van haar zoon Reynout van Brederode.
Na zijn overlijden in 1556 werd zijn zoon
Hendrik eigenaar van de heerlijkheid, met
inbegrip van de nog niet ingepolderde
Bergermeer.
In de Bergermeer lagen in die tijd
enkele hoger gelegen landerijen als eilan
den in het meer. De vier grootste waren
Lagerijm (Lange Rijm), 't Wieland (de
Wielanden), het Corperswiel (later Ger-
bricht's Wiert genoemd) en ten zuiden
daarvan het grote stuk Scholm-Papen-
land-Stalem (later Goudert genoemd).
Ten noordwesten van Gerbricht's Wiert
lag het Rampenland en ten westen Floris
Maerten's dijckage. Het water uit Floris
Maerten's dijckage (het bedijkte Crom-
water) werd uitgemalen door een wipmo
len gelegen tussen Gerbricht's Wiert en
Goudert. Bij deze wipmolen heeft reeds
voor 1555 een doorbraak plaatsgevonden,
waarbij een braak (wiel of kolk) is ont
staan genaamd 'de Berger Kuylebreecke'.
In 1563 gaf Hendrik van Brederode
opdracht tot het bedijken en leegmalen
van de Bergermeer, hetgeen in 1566 was
voltooid. De verkaveling vond plaats in
1567 en 1568. Tegelijkertijd legde Lamoraal
van Egmond de Egmondermeer droog.
In 1568 overleed Hendrik van Brede
rode als 'politiek vluchteling' in Duits
land. Daarom werden al zijn goederen en
grondbezit, waaronder de Bergermeer,
geconfisqueerd, inclusief de genoemde
Kuylebreecke met Vogel Coy, die later
als eendenkooi op de boerderij De Vogel
kooi gebruikt zou worden.
De Kuylebreecke
De Berger Kuylebreecke staat voor het
eerst vermeld op een kaart van de
20
