gebouwd voor de familie Keijzer; archi
tect J. Kakes. Verder Corbenkeebar aan
de Julianaweg, genoemd naar de vier
zonen van de familie Ingwersen van het
gelijknamige architectenbureau uit Am
sterdam; bouwjaar 1930. In 1935 ver
scheen op een duintop achter het Parnas-
siapark het huis De Ruyter voor de fami
lie Verkade. De architect van dit prachtige
verblijf, van waaruit men een schitterend
uitzicht had over het gehele dorp, was
Bruynzeel-Kabel. Het sluitstuk aan de
Boulevard was de villa 't Hoge Duin, in
1933 gebouwd voor de familie Honig-
Meeverts, getekend door architect v.d.
Berg.
De villa's en hun namen
Bij een dorpje, zo omringd door zee, dui
nen en bosschages, ligt het voor de hand
dat er veel namen van villa's aan de na
tuur ontleend werden. Aan voorbeelden
geen gebrek.
De 'flora' was het voorbeeld voor
Magnolia, Primula (beide verdwenen),
Duinviooltje, Pirola, Elzenhof, De Distel,
De Dennen,Parnassia, Duinroosje en 't
Klaverblad. Sommige zijn inmiddels her
doopt.
De 'fauna' werd de naamgever voor
De Scholekster, Albatros en De Dolfijn,
die alle verdwenen zijn. Gebleven zijn:
De Stormvogel, De Zeemeeuw, De Kie
vit, De Lijster, De Nachtegaal en 't
Sterntje.
Het woordje 'duin' kwam voor in 't
Hoge Duin, De Duintop, Schelpduin,
Duinrode en Opduin. De Blinkert is ook
een benaming van een duin. Verder Rus
senduin, De Duinhut, Duinzicht en
Duinhorst. Alleen de laatste vier hebben
de sloop overleefd.
Met 'de zee' hadden de volgende na
men te maken: Golfzang, De Zeedroom,
Huize Mare, De Kokkel, De Zeevonk, De
Branding en Het Zeehuis. Van deze reeks
bestaan de laatste drie nog.
De 'natuur in het algemeen' gaf naam
aan de volgende villa's: Aan de Zonzij,
De Wijde Blik, Westerlicht en Aurora, die
alle verdwenen zijn. Nog wel bestaan:
Zephyr, 't Zonnehuis, Sandy Corner en
Windy Ridge.
Van enkele huizen was de vorm bepa
lend voor hun naam: De Longroom en
De Kubus. De Ruyter moest uiteraard het
Verkadelogo verwoorden. Tenslotte zijn
enkele meisjesnamen gebezigd, waarvan
de oorsprong niet helemaal duidelijk of te
achterhalen is. Er waren ook panden
(meest winkelpanden) die het zonder
benaming moeten stellen.
Nog een typisch voorbeeld van bouwwijzen in Bergen aan Zee: Hotel Dubbel Bakhuis,
met gebroken kap (foto: collectie Bert Buizer).
Nabeschouwing
Hoe klein het vooroorlogse Bergen aan
Zee ook was, het vertoonde toch een
zekere samenhang en het had een vriende
lijk karakter. Symbolisch gezien werd het
in het westen als het ware 'beschermd'
door het grote Hotel Nassau-Bergen, in
het oosten door Russenduin.
De grootste ramp die het liefelijke
dorpje trof was de afbraak van 45 panden
in augustus-november 1943. Dat was op
een totaal van 110 huizen meer dan veer
tig procent. Die slag is het dorp eigenlijk
nooit te boven gekomen. Wel werd er na
de oorlog vol enthousiasme aan de weder
opbouw begonnen, maar er zijn wel en
kele fouten gemaakt, en sommige aspec
ten zijn over het hoofd gezien, resp. niet
uit de verf gekomen.
Zo is nu de algemene mening dat de
Alexanderflat een minder geslaagd ge
bouw geworden is. De vrij zouteloze
bebouwing van na de oorlog is slechts een
zeer zwakke afspiegeling van hetgeen ze
moest vervangen, al zijn er natuurlijk wel
uitzonderingen zoals het nieuwe hotel
Nassau-Bergen en verschillende andere
villa's. Velen vinden dan ook dat de villa-
bouw in het na-oorlogse Bergen aan Zee
nooit meer de sfeer van vroeger zal krij
gen.
Ook de verdwijning van de dennen
aanplant beïnvloedde dit beeld. Misschien
dat de jongste nieuwbouwplannen en de
voorgenomen herinrichting daar verande
ring in kunnen brengen.
Villa De Dennen, in 1909 gebouwd. Hotel Nassau-Bergen werd er in 1946 tijdelijk in gehuisvest
(fotoarchief Piet Mooij, Bergen NH).
11
