OPENBARE VERKOPING
De strandvonderij in Bergen aan Zee na 1906
1 VAT SMEEROLIE en
1 VAT BENZINE
En wat leverde het op?
te Bergen aan Zee
Dinsdag 15 October, n.m. 3 uur
van:
De Burgemeester van Bergen,
Dr. W. HUYGENS.
Advertentie uit 'De Duinstreek' van 11
oktober 1946.
■voormiddags 10.30.' Na dit onderhoud is
de opbrengst 100) alsnog in de strand-
vonderijkas gestort.
In 1940 spoelden 4 ijzeren vaten
methylethylketon aan, die 220 oplever
den. Een andere partij chemicaliën spoel
de aan op 19 november 1980: 170 flacons
inhoudende onder andere propanol en
glutaraldehyde. Deze laatste partij staat te
boek voor een negatief saldo van 630.
Schotse blazen, punt- en buikbrelen
spoelden voorheen veel aan: tot in de
jaren vijftig kwam je ze nog wel tegen.
Deze geoliede of geteerde canvas en hou
ten drijvers werden met name gebruikt in
de vleetvisserij. De blazen, breien en gla
zen ballen werden vervangen door veel
vormige exemplaren van soms fel gekleur
de kunststof, die we nóg met regelmaat
aan het strand aantreffen.
Ook spoelden er wel brul- en gas-
boeien (van één werd de lantaarn gesto
len) aan, soms vanuit Engeland afkomstig.
Telkens is dit materiaal gemeld aan de
rechtmatige eigenaren die dan voor ber
ging zorgden. Anders was het bij een
ongemerkte boei, die op last van Rijks
waterstaat door de strandvonderij verwij
derd diende te worden. Heel bijzonder
was de strandroof van enkele zeer zware
rollen papier in de zestiger jaren. Ook
hier gedijde het gestolen goed niet en er
volgde een proces-verbaal.
Sloepen
In 1914 wordt de roeiboot Sch. 230 in het
openbaar verkocht. In 1917, toch al een
geweldig juttersjaar, strandden er maar
liefst vier sloepen: twee ongemerkte, een
van de 'Carapa, Hamburg' en een van de
'Batavier VI, Rotterdam'. In 1946 ligt nog
steeds op de BEM-werf de aangespoelde
sloep van de 'Marie Therese'. Het vaar
tuig spoelde in 1942 in zwaar gehavende
staat aan en werd volgens de Duitse ver
ordening vrijgegeven. 'Hij is niets meer
dan een stuk wrakhout' en er wordt aan
Gedeputeerde Staten verzocht om
onverwijlden onderhandschen verkoop'.
In 1950 strandde een sloep van de 'Here
Now, West-Mersey'. In 1966 strandde
tenslotte de aluminium sloep 'Triton' die
werd gereclameerd door de Onderlinge
Scheepsverzekeringsmij. Oranje te
Groningen.
Krengen
In 1914 spoelde er naast breien en blazen
een vinvis, volgens andere bronnen een
potvis, aan. G. van Nieuwkuyk te Alk
maar wordt de nieuwe eigenaar van het
kadaver. Bij de loods 'De Zeester' wordt
het beest tot traan verwerkt. Overigens is
Gedeputeerde Staten van mening dat een
aangespoelde potvisch naar ons
gevoel niet is te beschouwen als strand-
vonderijgoed.... Veeleer moet worden aan
genomen dat deze visch behoort tot de in
art. 640 van het Burgerlijk Wetboek
genoemde zaken, die aan niemand toebe
horen, zoodat hij het eigendom wordt van
dengenen, die denzelven het eerst toeei
gent'Schrijver vervolgtY...) zal het aan
beveling verdienen dat daarvan geen
zodanig gebruik wordt gemaakt, dat
daardoor de openbare gezondheid zal
worden geschaad'
In 1939 gaat een boos briefje naar de
burgemeester van Egmond aan Zee. Al
enige tijd ligt een paardekadaver op het
strand, 200 meter over de grens met dit
dorp. Even later spoelde er een bruinvis
('zeevarken') aan. 'U zult het met mij eens
zijn, dat uit een oogpunt van hygiëne en
vreemdelingenverkeer en vooral in het
zomerseizoen van groot belang is, dat
dergelijke onooglijke en stankverspreiden-
de cadavers ten spoedigste worden opge
ruimd'.
De burgemeester van Egmond aan
Zee antwoordt per omgaande en deelt
mee dat er een vergissing in het spel moet
zijn aangezien er geen grens tusschen
de gemeente Bergen en Egmond aan Zee
bestaat'.
Nadien aangepoelde kadavers zoals
die van een varken, een rund en een leder
schildpad werden verwijderd door Rijks
waterstaat en het Rijksmuseum van
Natuurlijke Historie.
Om een indruk te geven welke kosten er
verbonden zijn aan de strandvonderij een
voorbeeld van de rekening en verant
woording van een verkoop in 1940. Aan
goederen wordt voor een waarde van
979,50 verkocht. Aan kosten worden
uitgekeerd: aanbrengloon, sjouwloon,
transportkosten, onderzoek Keurings
dienst van Waren, advertenties, invoer
rechten, toezicht, huur opslagplaats, veil-
loon, administratiekosten, beheerloon
burgemeester, totaal ten bedrage van
702. Het restant werd overgemaakt naar
's Rijks consignatiekas.
Vanaf 1906 heeft de verkoop van goe
deren ruim 41.150 bruto opgebracht.
Soms bleef er netto een aardig bedrag
over, soms slechts 0,25. Een verzoek
van de burgemeester-strandvonder om dit
luttele bedrag een volgende maal te verre
kenen, werd afgewezen. Het was strijdig
met de wet, en het bedrag diende 'onver
wijld' te worden overgemaakt. Ook bij
een van de laatste verkopingen werd op
de penningen gelet. Op 22 oktober 1980
was de opbrengst van een partij hout
450. Aan kosten stonden daar tegenover
aanbrengpremie, sjouwloon, toezicht en
hulp, beheerdersloon, huur van de truck
van de BEM en invoerrechten, inclusief
verrekening van de kosten van het aangif
teformulier ten bedrage van 0,14! De
totale kosten bedroegen 434,55, dus de
netto opbrengst was slechts 15,45.
Veel mannen en één vrouw
Het zijn de respectievelijke burgemeesters
die vanaf 1852 het ambt van strandvonder
RJBQMIHO VNRAWTVOORD1NO
volks bij do ze Is doen do Moootor Hendrik DanlHl Adolf van RKKNKH.
als Burgeamsster dar gemeaate HKRGNU (provlnolo Noordholland) on
als zoodanig bojaot ast bat ba baar dar STRAMDVONDERIJ *n dia ge-
aaanta ter'xakè van barglng,bahaar an varkoop van strandvonderij-
goederen,den 26 stan April 1840 an op dan 20 etan 8eptenber 1840
te Bergen een Zoo verkooht.
pnderhandeoh verkooht op dan 26 aten April 1840 op mochti-
glng ven Keeren Oodojutoordo Staten van Noordholland,verleend bij
Besluit van 84 April 1940 No.60 bestaande uit goed uit de Noord-
zes aangespoeld en geborgen;
1 vat gevuld aet Amsrikoanaohe appelen opbrengst F. 1.00
Onderhandsoh verkooht op den 20 sten Septenber 1940
op aaohtlglng van Heeren Oedeputeerde Staten van Noord
holland, verleend bij Besluit van 11 8epteaber 1940 No.72
bestaande uit goed uit de Noordzee aangespoeld en gebor-
gsn;
1 vat gemerkt 2414 R.G.H.T.-R.H.venzoedollJk Inhoudende
«IJn,opbrengstF. 93.73
Totale opbrengst F. 94.73
Uitgaaf.
Betaald aan:
aanbrengloon volgens bijlage No.1F. 6.00
transportkosten volgens bijlage No.2F. 4.80
ondersoek appelen door Keuringsdienst van Varen bijl.3 F. 1.60
ondersoek wijn door Keuringsdienst van Varen bijl.4 F. 3.00
lnvoerreohten enz.volgens bijlage No.6 F. 61.06
advertentie*s van 2 oproepingen ter reclame,volgens bij
lage No.6 eohter 3/4 deel van totale kosten ad F.11.46F. 8.60
tuur opslagplaats volgens bijlage Ho.7F. 3.60
toexioht op het aanbrengen enz.volgens bijlage No.8 .F. 2.60
adalnistroeren verkooping enz.volgens bijlage No.9 F. 4.76
Beheerloon van den Burgemeester volgens bijlage No.10 .F. 9.47
Totale uitgaaf. F. 94.18
Recapdtulatia;
Ontvang .F. 94.73
Uitgaaf .F. 94.18
Saldo F. 0.66
De ondergeteekende verklaart,dat de vorenstaande rekening en ver
antwoording, voor zooveel hem bekend 1s,deugdelijk en te goeder -
trouw ls Ingericht;dat al de zaken en gelden,ter zake der bij de-
se rekening verantwoorde berging onder ham of zijne ondergeschik
ten gekomen,zonder uitzondering ln deze rekening verantwoord zijn
dat niets door hem noch,zooveel hem bekend la,door zijne onderge
schikten is verzwsgen of achtergehcxiden.
BXRGB7 (N.H.1 Februari 1941.
De Burgemeester,
30
