In het bijzonder de ingezetenen van
Bergen aan Zee werden er op attent
gemaakt dat het strengste verboden is
goederen op bet strand aangespoeld te ver
nietigen, weg te halen of te ontvreemden'
Met het veranderen van de scheeps
bouw en de daarbij gebruikte materialen
verdwijnen ook de masten en de ra's. We
treffen daarvan geen meldingen meer aan
na de jaren veertig. Tropisch hardhout
spoelde nooit in partijen aan; het was
vuren, grenen, beuken, eiken of berken
wat we in die tijd aantroffen.
Wat eens deklast was is nu in dichte
containers gestuwd danwel dat de goede
ren in bulk in het ruim vervoerd worden:
't kan verkeren.
Geestrijk vocht
De droom van iedere jutter is een vat wijn
of sterker voor eigen gebruik te bergen
Daarover gaan vele verhalen onder het
kustvolk. In Bergen aan Zee spoelden
geregeld vaten met een dergelijke inhoud
aan. Ongetwijfeld een hoogtepunt was
het jaar 1917. In oktober spoelden binnen
een week vier vaten drank aan: een vat
wijn, gemerkt 'Espana', 250 1. inhoud;
een vat gedistilleerd gemerkt 'Waterloo
Trinidad (British West-Indies) Crop 1916
Gall', 460 1. inhoud, 71%; een dito vat
AM 65 Gall 1915', 211 1 van 53,3%, en
een ongemerkt dito vat van 250 1, 71
Zo af en toe deed een enkel vat wijn de
strandvonder besluiten Gedeputeerde
Staten te verzoeken totonverwijlde
onderhandschen verkoop, aangezien het
vat lek is en het langer bewaren in strijd is
met het belang van rechthebbenden'
De verkopingen van de in 1917 gestrande
en geborgen goederen beliep in totaal
circa 3150 waarin inbegrepen ƒ161
voor het vat wijn en 1500 voor de rum.
Hiervan moest 1263,87 aan accijnzen en
invoerrechten worden afgedragen.
Voor de openbare verkopen moet er
twee maal worden geadverteerd; dat
gebeurde in Het Parool, het Handelsblad,
De Duinstreek of anders, al naar gelang
de aard van het goed. Hierop komen
potentiële kopers, en de openbare ver
koop kan van start gaan. Het gebeurde
echter ook wel dat er eerst om informatie
werd gevraagd of dat men zich beleefd
aanbeval. In 1938 schrijft N.V. Van den
Heuvel Co's Wijnhandel tc Rotterdam
'Het is bekend, dat enige jaren geleden
een schip met ca. 1500 vaten wijn is ver
gaan, en indien deze wijn niet van het
zeewater te lijden heeft gehad kan hij nog
wel goed zijn. Het is een Algierse wijn die
uitsluitend geschikt is voor de groothandel
Het alcoholpercentage is ongeveer 12
terwijl bij invoer een accijns van 24
cent per liter zal moeten worden betaald
Diverse andere firma verzoeken om
monsters of willen in het vervolg op de
hoogte worden gesteld. Voor deze partij
wijn reclameert echter ook de firma De
Vos Zoon, assurantiën: de wijn is af
komstig uit het wrak van de SS 'Briseis',
op 1 oktober 1937 ten noorden van
Guernsey gezonken en in Bergen aan Zee
aangespoeld. De vier vaten wijn, elk zo'n
600 liter, waarvan wordt aangenomen dat
ze van dit schip afkomstig zijn, leverden
bij openbare verkoop op 28 februari 1938
samen 240 op.
Het voorlopig laatste vat wijn werd in
1952 geborgen. Zoals blijkt kan dus door
of namens de rechtmatige eigenaren wor
den gereclameerd; het goed of de netto
opbrengst wordt hun dan ter hand
gesteld. Ook dat is wettelijk geregeld.
Andere etenswaar
Naast wijn en gedistilleerd zijn er in de
loop van de tijd vrij veel partijtjes andere
voor de consumptie geschikte of geschikt
te maken goederen aangespoeld. Cocos,
cacaobonen, kistjes margarine gemerkt
'J.S.Crelos', 'Anker' of 'Duifje/Golden
Pheasant', boter, een vaatje cranberries en
een vat gedroogde appelen. Voor al deze
goederen kan een spoedprocedure wor
den aangevraagd om snel tot verkoop
over te gaan in verband met bederf:
de gedroogde appelen zijn nog juist op de
grens om nog voor consumptie te worden
verkocht' (Keuringsdienst van Waren,
Alkmaar; alle voor consumptie geschikte
goederen dienen door deze instantie te
worden onderzocht alvorens tot verkoop
kan worden overgegaan). Deze Ameri
kaanse appelen leveren 1 op.
Ook hier is de fiscus er als de kippen
bij. Van een aangespoeld vat lever
dient nader te worden vermeld, van wel
ken dieren deze afkomstig is en of zij in
verschen, gezouten, gedroogden of ge-
rookten staat zijn ingevoerd. Alleen visch-
lever is vrij
Technische vetten, chemicaliën en ander
spul
Een baal hennep, een baal hocdenstroo,
vaten olie, stuk talgvet, een kist sigaretten
in blik, vaten teerpek, vaten smeerolie en
benzine, consistentvet, 'marinekabel', lege
drums, het zijn allemaal artikelen die tot
in de jaren veertig, vijftig met zekere
regelmaat aanspoelden. Al dit materiaal
wordt in het openbaar verkocht. Veel
levert het niet op en een plaatselijke gara
gehouder komt zo nog eens eens aan
goedkope smeerolie.
In de zomer van 1952 spoelt er veel
vet aan. Het was niet helemaal de bedoe
ling dat de verificateur van 's Rijks belas
tingen deze partij aantrof technisch
vet. U dient de soort (beendervet, rund-
vet, paardenvet, gemengd vet, plantenvet
enz.) nader aan te geven' Deze partij
blijkt buiten kennis van de strandvonder
verkocht aan een derper en de opbrengst
werd verdeeld onder personeel van het
strandbad. Juist op tijd wist de strand
vonder in te grijpen: 'Hierbij moge ik U
verzoeken voor een bespreking ten raad-
huize op Vrijdag 22 augustus 1952 des
Voor het vervoer van een ca. 1918 aangespoeld vat rum werd gebruik gemaakt van een
van de onderstellen die Jacob van Reenen van het leger had gekocht om er, met behulp
van paardentractie, jaarlijks de badkoetsjes heen en terug mee te vervoeren tussen het
strand en de winterstalling in de Groene Schuur van de Van Reenens aan de Witteweg.
De houten wielen waren, om slijtage op de klinkerwegen tegen te gaan, voorzien van ijze
ren banden. Links Cor Wokke, rechts Cor Schotten (foto-archief Piet Mooij, Bergen NH).
29
