1954: Vliegramp bij Bergen aan Zee KLM-vliegtuig 'Willem Bontekoe' stortte 40 jaar geleden in de Noordzee I 42 W.S. Janssen Op 23 augustus jl. was het 40 jaar gele den dat een DC6B van de KLM voor de kust ten onder ging. Het toestel, de PH DFO, die de naam 'Willem Bonte koe' droeg en op enkele dagen na twee jaar oud was, vertrok op zondag 22 augustus 1954 om 17.30 uur plaatselij ke tijd vanuit New York richting Am sterdam, met aan boord 9 bemannings leden en 21 passagiers. Bij een tussen landing op de Noordierse luchthaven Shannon stapten 9 passagiers uit. De 'Willem Bontekoe' vertrok hierna op maandagmorgen om half elf met de overgebleven 12 passagiers. Om half één die middag - inmiddels vloog men op ongeveer 50 kilometer vanaf de Nederlandse kust - bevestigde de marconist de ontvangst van de baro meterstand en van het Nederlandse weerbericht. In het toestel was men op dat moment al bezig met voorbereidin gen voor het dalen. Binnen een kwar tier zou het immers op de thuishaven Schiphol landen. Het contact met deze marconist zou het laatste met de 'Wil lem Bontekoe' zijn. Zoekactie Om één uur die middag van de 23e augustus werd men op de luchthaven De eerste DC6B tandde op 15 mei 1952 op Schiphol onder grote belang stelling van het grondpersoneel. Op de achtergrond zijn de oude stationsge bouwen van Schiphol Oost zichtbaar. toch ongerust. En toen men een kwar tier later nog steeds niets van het toe stel had vernomen, ging de eerste noodkreet via Radio Scheveningen de lucht in. De scheepvaart werd verzocht uit te kijken. Om half drie kregen de Egmondse en de IJmuidense redding boten resp. de 'President Steyn' en de 'Neeltje Jacoba' opdracht met spoed uit te varen. Op dat moment stond er een westelijke wind, windkracht 6, en het regende flink, al sinds vele uren. Spoedig nam de Marine met vliegtui gen, schepen en een helicopter, en de KLM met twee Dakota's, deel aan een voor die tijd grote zoekoperatie. De Luchtvaartmaatschappij deelde even later mee dat de 'Willem Bonte koe' het theoretisch tot ongeveer vier uur die middag op de nog aanwezige brandstofvoorraad kon volhouden. Hierna braken voor de KLM en de wachtende familieleden op de luchtha ven spannende uren aan. Toen om vier uur nog niets van het toestel was ver nomen, werd de hoop op een goede afloop uiterst klein. Rampplek gelokaliseerd Het is inmiddels vijf uur in de middag als de schipper van de kotter 'IJmuiden 5', genaamd 'Texel', laat weten dat hij - om kwart voor vier al - ter hoogte van Bergen aan Zee een reddingvlot, pa pieren, boeken en enkele pakketten heeft zien drijven. Een bevestiging van een ongeluk geeft de loodsboot 'Bella- trix', die in ongeveer dezelfde omge ving twee witte hoofdkussens met daar op in blauwe letters KLM en o.a. drie blauwe KLM-dekens en een gedeelte van een passagiersstoel heeft waarge nomen. Radio Scheveningen komt hierna nogmaals in de lucht met het bericht voor alle deelnemers aan de zoekactie om vooral uit te kijken naar overleven den, eventueel met zwemvesten voor zien van wit uitstralend licht. De Egmondse reddingboot 'President Steyn' krijgt tijdens de zoekactie één van de plaids die zich aan boord van het vliegtuig hadden bevonden, in de schroef van de boot. Na veel moeite kan deze worden verwijderd en kan de reddingboot de zoekactie voortzetten. Die avond wordt het door het slechte weer al vroeg donker. Maar de schepen gaan tot in de nacht door met zoeken naar overlevenden. De sleepboot 'Hec- tor' vaart laat in de nacht haar thuisha ven IJmuiden binnen met het stoffeüjk overschot van een kind. Het blijkt het zoontje te zijn van een echtpaar uit Haïti. De volgende dag stelt een onderzoek commissie de juiste plek vast - ter hoogte van Bergen aan Zee - waar het wrak van de 'Willem Bontekoe' ligt. Een grote hoeveelheid onderdelen van de kabine-inrichting is over een opper vlakte van bijna een vierkante kilome ter aangetroffen en uit zee opgevist. Inmiddels heeft ook de sleepboot 'Noord-Holland' stoffeüjke resten aangetroffen. Deze worden aan boord genomen en naar de haven van IJmui den overgebracht. Hervatting zoekactie De dag na de ramp turen de nog steeds aanwezige badgasten - het is tenslotte een maand om op zomerva kantie te gaan - vanaf de Bergense boulevard en het strand de zee in. Op ongeveer 7 kilometer uit de kust ligt een mijnenveger van de Marine. Een Dakota van de KLM komt vanaf de richting van Schoorl laagvliegend op korte afstand van de kust langs Bergen aan Zee, zijn koers vervolgend richting Egmond aan Zee. Niet alleen wordt door de Dakota en een mijnenveger deze morgen aktief gezocht, maar vele kotters en vliegtui gen zoeken weer systematisch dit kust-

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Bergense kroniek | 1994 | | pagina 24