Naar levend model
omgezet. Daar kwamen fraaie prenten uit voort,
zoals de grote gravure van het Verdronkenoord en
een tekening van de Baangracht met de lutherse
kerk.
Een andere uitzondering was, ondanks zijn
grootspraak, Petrus Johannes van Horstok, die hier
zo'n veertig jaar lang woonde en werkte. Hij werd
in 1745 in Overveen geboren en stierf uiteindelijk in
Haarlem in 1825. In zijn Alkmaarse periode was hij
zeer actief. Hij schilderde portretten van gezeten
burgers uit Alkmaar en omgeving, maakte voor tal
van katholieke kerken religieuze voorstellingen,
vervaardigde rouwschilden voor enkele gilden en
tekende stads- en dorpsgezichten. Ook haakte hij in
op de actualiteit. Hij tekende de ruïne van de
Langedijk na een brand en het planten van de
vrijheidsboom in 1795 voor het stadhuis in de
Langestraat.
Wat er verder uit de achttiende eeuw rest, is een
234 verzameling stadsgezichten van meestal onbekende
Linksboven: Ter
gelegenheid van het
honderdjarig bestaan in
1931 organiseerde KZOD in
het Stedelijk Museum aan
de Breedstraat een
tentoonstelling van werken
van de leden. Na de opening
door burgemeester
Wendelaar is toen deze
groepsfoto gemaakt.
Rechtsboven: Omstreeks
1900 hadden de leden van
KZOD zich ook al eens op
de foto laten zetten. We zien
hier de beide dames-leden
mej. Agliina en Keetje Witte
temidden van hun
mannelijke kunstbroeders.
Midden: Hoe het in de
praktijk van de
tekenavonden van KZOD
toeging, is op deze foto van
omstreeks 1900 te zien.
Rechts zit het model, een
Alkmaarse man die voor
een avond zitten een kleine
vergoeding kreeg.
Hieronder: In 1847 tekende
C. Ooyevaar deze vrouw
met de typische hoed. Veel
van dit soort studies en
schetsen zijn bewaard
gebleven zonder dat de
naam van de tekenaar of het
model bekend is.
amateurs. Pas tegen het einde van de eeuw
veranderde dat. Eén van de kunstenaars die wel wat
in hun mars hadden, was de belastinginner Ouke
Rondhout.
In de eerste helft van de negentiende eeuw was er,
naast de officiële stadstekenmeester A. de Visser,
een enkele beroepskunstenaar in Alkmaar. Eén van
hen was de schilder en tekenmeester Pieter Plas,
zo'n twintig jaar 'directeur' van het
'Teekengenootschap Kunst Zij Ons Doel' (KZOD).
Directeur wil hier zeggen: leraar en artistiek leider.
Liefhebbers kwamen eens in de week een avond bij
elkaar om te tekenen en te schilderen. Dat
gebeurde op heel verschillende manieren.
Sommige leden kopiëerden tekeningen van
kunstenaars, 'om hun smaak te ontwikkelen', zoals
dat heette. KZOD had een hele verzameling van