ZONDtt SwftSïiil CrM
Ai K HAAR Et
g €1 /snoei i SLVITCN
daarmee gepaard gaande sociale spanningen
ontlaadden zich verschillende malen op een niet
mis te verstane manier. Socialistische voormannen
als Troelstra en Domela Nieuwenhuis bezochten
meer dan eens onze stad. Felle debatten met
tegenstanders brachten hun spreekbeurten teweeg.
Een belangrijke activist die in onze stad woonde,
was Johan Visscher. Johan kwam in 1872 in
Monnickendam ter wereld. Na met succes in
Arnhem het gymnasium te hebben gevolgd, besloot
hij zich in Amsterdam aan de studie rechten te
wagen. Daar maakte hij kennis met het socialisme.
Johan besloot de studie er aan te geven om zich in
Alkmaar te vestigen teneinde vandaaruit
propaganda te voeren voor het socialisme in de stad
en regio. Visscher richtte hiervoor het weekblad De
Alarmklok op. Het eerste nummer verscheen in
1893. In mei 1894 verscheen De Alarmklok voor het
laatst. Het blad bleek niet voldoende aan te slaan.
218 In de korte tijd van zijn verschijning trok het echter
wel landelijk de aandacht. De eerste keer was dat
omdat Visscher in een artikel het armbestuur van
Castricum van verduistering van giften voor de
armen beschuldigde. De Alkmaarse rechtbank
achtte deze voorstelling van zaken ontoelaatbaar
en veroordeelde de schrijver tot een gevangenisstraf
van liefst drie maanden.
In september 1894 werd Visscher opnieuw
gedagvaard. Ditmaal omdat De Alarmklok de
directeur van de Alkmaarse gevangenis ervan had
beschuldigd zich te hebben vergrepen aan
vrouwelijk personeel. De Alkmaarder Jan Klomp
maakte zich echter als schrijver van het artikel
bekend. Daarom werd Visscher vrijgesproken.
Klomp moest echter voor een maand de gevangenis
in. Het moeizame functioneren van De Alarmklok,
alsmede de aangespannen processen deden Johan
Visscher na zijn gevangenisstraf besluiten niet meer
naar Alkmaar terug te keren. Elders zou hij nog een
belangrijke rol spelen in de socialistische beweging.
Anderen namen echter spoedig met succes de
fakkel over. De socialistische beweging zou nog
lang daarna voor onrust in Alkmaar zorgen. Pas na
de invoering van het algemeen kiesrecht in 1917 en
1922 zou het socialisme, zoals dat belichaamd werd
in de Sociaal Democratische Arbeiders Partij, een
meer parlementaire koers gaan varen.
Met het algemeen kiesrecht als kroon op de
kiesrechthervormingen werd de gemeenteraad een
getrouwer afspiegeling van wat er politiek en
maatschappelijk onder de Alkmaarders leefde. Zij
konden kiezen en gekozen worden om als raadslid
of wethouder hun stempel op het gemeentelijk
beleid te drukken. Alleen de burgemeester wordt
nog steeds niet gekozen, maar benoemd door de
Kroon op voorstel van de commissaris van de
koningin. Een wisseling van de wacht is dan ook
altijd spannend.
1988 UitgeverijWaanders b.v., Zwolle
Druk: Waanders b.v., Zwolle
ISBN 90 6630 764 1
Linksboven: In 1954 vierde
Alkmaar dat het 700jaar
geleden het stadsrecht had
gekregen. Het waren grote
feesten die ook van buiten de
stad veel belangstelling
trokken. Zelfs de
minister-president dr. W.
Drees kwam er voor naar
Alkmaar. Na de ontvangst
op liet stadhuis wandelde hij
met burgemeester Wytema
naar de Grote Kerk.
Rechtsboven: Niet alle
handelingen van de
stadsbestuurders leidden tot
feestelijkheden en
toejuichingen van het
publiek. Toen in 1967
begonnen werd met de bouw
van het cultureel centrum
De Vest lieten
demonstranten duidelijk
weten dat zij geen behoefte
hadden aan een
'palenheier', maar
populaire zalen als
Provadja en het Hof van
Sonoy open wilden houden.
Links: Na het vertrek van
burgemeester Wytema in
1970 kwam drs. R.J. de Wit,
die zich sterk heeft gemaakt
voor de ontwikkeling van
Alkmaar als groeikern.
Rechts: Op 14 februari 1936
brak er een grote brand uit
in de kapperszaak van de
heer Geels in de Hekelstraat
bij het Verdronkenoord.
Op de omslag: Detail van
een staatsieportret door
C.B. van Everdingen van
de Sint Jorisschutterij uit
1657.
Alle afbeeldingen en
afgebeelde voorwerpen zijn,
tenzij anders vermeld,
afkomstig uit het
Gemeentearchief en het
Stedelijk Museum Alkmaar.
ailinc
'achkSNA tl
-JL
