Alkmaar Packet
n
Alkmaar.
Massatoerisme
Watertochtjes per
Linksboven: De boot van de
Alkmaar-Packet op het
Noordhollands Kanaal
omstreeks 1909.
Rechtsboven: Een
propagandakaart voor de
wielersport uit omstreeks
1913. Pas laat in de vorige
eeuw deed de fiets zijn
intrede. Het duurde jaren
voordat het rijwiel algemeen
raakte ingeburgerd.
Rechts: Een dienstregeling
van de Alkmaar-Packet
omstreeks 1915. In de
maanden mei tot september
voer er bijna iedere twee uur
een boot naar Amsterdam.
Onder: Omstreeks 1930
poseerden deze stoere
agenten aan de achterzijde
van het stadhuis. De
bestuurder is L. Webster en
op het duo zit JVolbeda. De
zijspan wordt bemand door
Wijnberg.
Verdronkenoord, het Luttik Oudorp, deVoordam,
de Zijdam of de Mient liep, trof daar allerlei
soorten beurtschepen en jaagschuiten aan. De
eigenaars van deze schepen onderhielden met
elkaar regelmatige veerdiensten met wel tachtig
plaatsen in heel Nederland. De meeste schepen en
schuitjes lagen voor logementen met luisterrijke
namen als De Wijnberg, De Goede Verwachting of
Het Vergulde Anker. In deze logementen hadden de
beurtschippers een 'bestelhuis' ingericht. Hier
konden hun klanten hun pakketjes bezorgen of
afhalen, of, in afwachting van het vertrek, een kop
koffie of een borrel drinken.
Een groot voordeel van het beurtschip was, dat er
flinke hoeveelheden goederen goedkoop mee
konden worden vervoerd. Ook kon een
beurtschipper onderweg makkelijk stoppen om
extra lading of onverwachte passagiers aan boord te
nemen. Teunis Schotvanger, die met zijn schip op
Koedijk en Petten voer, kende op zijn traject zelfs
helemaal geen vaste tussenstops. Wanneer hij
iemand aan de kant zag staan zwaaien, stopte hij om
hem als passagier aan boord te laten stappen.Tot
zijn klanten behoorden veel marskramers en
venters, die het met de hygiëne vaak niet zo nauw
namen. Vandaar dat zijn schuit, die tot in onze eeuw
is blijven varen, ook wel misprijzend 'het
luizenbootje' werd genoemd.
Bij de nieuwe vervoermiddelen als de trein en de
paardetram voegden zich ongeveer honderd jaar
geleden ook de fiets en de auto. Een fiets kostte
rond de eeuwwisseling een flinke som; gemiddeld
wel 150 gulden. Maar ondanks deze hoge
aanschafprijs werd het rijwiel toch in korte tijd
razend populair. In een encyclopedie uit 1911 wordt
de fiets al als: 'een algemeen gebruikt
verkeersmiddel' omschreven.
De verspreiding van auto's ging veel minder snel.
Aan het begin van deze eeuw werden er op de weg
van Amsterdam naar Haarlem, toen de drukste weg
van Nederland, hoogstens vijftien auto's op een dag
geteld. Overigens reed de tweede automobiel in
ons land in de streek vlak ten noorden van Alkmaar
rond. De wagen was een Daimler en haalde de voor
medeweggebruikers verontrustende snelheid van
24 kilometer per uur. De Daimler was het trotse
bezit van notaris Backx uit Wieringerwaard, die
hem in 1896 had gekocht. Het voertuig werd na de
Hoofdkantoor: ALKMAAR, Voormeer 35,
TELEFOONNUMMER 42.
Wormerveer, Tel. 585. Zaandam. TcL 232. Haarlem, Tel. I
Zaandijk, 659. Amsterdam, 2422.
aankoop door een chauffeur-monteur van de
fabriek in Zuid-Duitsland helemaal voor de deur
afgeleverd. Tijdens deze rit deed de chauffeur ook
Alkmaar aan, wat een grote opwinding onder de
bevolking teweegbracht. De Alkmaarsche Courant
wijdde de volgende dag een bericht aan dit bezoek.
Hierin stond: 'Den 8 uur des morgens bewoog zich
in deze plaats een motorrijtuig, bestemd voor een
ingezetene van een naburige gemeente. De
beweegkracht is petroleum. Met grote vaardigheid
werd het voertuig door de dichte menigte bewogen
die zich op het Waagplein verzameld had'.
Het vervoermiddel bij uitstek bleef echter de trein.
Het aantal treinreizigers groeide explosief. Voor
een deel kwam dit, doordat de bevolking in het
algemeen enorm groeide. Zo nam het aantal
inwoners van Alkmaar toe van 8.000 in 1800 tot
18.000 in het begin van de twintigste eeuw.
Daarnaast waren door de industrialisatie en door
toedoen van de vakbeweging de lonen sterk
145
Nadruk verbodei
UIT
Een van de meest moderne sporten,
Die tevens ons den weg verkorten.
De steden bij elkander haalt,
het hart verjongt de spieren staalt,
Dat is d'alom volprezen fiets!
Gegroet, m'n vriend, schrijf spoedig iets!
ALKMAAR-AMSTERDAM.
VAN I MAART TOT I MEL
Van ALKMAAR 6.—, 8^-, 102». 6.— uur 1 Van AMSTERDAM 6.». 9.*>. 2.» 4—, 6— nut
HAARLEM-ZAANDAM.
Zomerdiensiregeling van I MEI lol 15 SEPTEMBER.
Van HAARLEM 10.». 2.» 6.» |IOunr| j Van ZAANDAM 8.». 12.» 4.»
Postdienst: TERSCHELLING-VLIELAND-HARLINOEN.
Zomerdiensiregeling van I MEI tol I OCTOBER.
Op werkdagen van TERSCHELLING en VLIELAND sraorncm 6.» Van IIARLINOEN snamiddag» 2».
Op Zon- en Feestdagen van TERSCHELLING en VLIELAND v.m. 6.» en njn. 3 uur
Van HARLINGEN van 9.» en n.m. 8 uur
Dm Ou «O: lUlUHaeN-reKCHUUnri 3*» KM VHM AND «Unla aupOaut KKOI l aal. HMUMB) -VUCULVD 11 r/> m
VlIU AXD-IUXIKUKG I aar.