ORDONNANTIE
van de f. E. v i'chtbare Herren School'archen der Stadt Alckmacr
Voor de School-meefteren als oock de Meeftercflèn der fel ver Stede,
vacr na fy hacr (uilen hebben tc reguleren.
Erftelijck,en falniemantal hicrfich vervorderen School
tc houden dan die Burger en vandc Gereformeerde Religie iscnde na bcvindinge van bcquacmhcyt
by de E. Hccren Sehoolarchcn dacr toe gcadmittecrt. Soo verdt oock alle Hantvercks-Vrouwcn t zy
Kloppen ofte andere) die onder'tdcckfel van Hant-wcrckcn te lccrcn gcnocghfacm openthjek School
houden cnde den cocgclatcne School-mccdcrcn cnde School-vrouven grootcn afbreek doen, luit x wel
exprcllclijck verboden.
Ten tweeden, en lal niemant vermogen na dat hy gewaerfchouwt is,
eens anders Dccipcl vorder tc ondervijfen, of in (ijn School acn tc houden, voor en al eerdat dcfclvcfijn voorgacndcMcelkr
o( Mccdcrcfle voldacn heeftdie gcauthorifccrt (al wefen fijne actie ofte bedongen gele volkomenthjck tc pretenderencnde fal
de lactdc Mccdcr of Mccdereflc (ijn of hacr verdiend na rato mede hebben te cy.flchcn.
Tenderden, dat niemant het oude gewoonlijcke School-loon Tal
mo.'tn verminderenof de klad dacr in brengen cnde andere Mccdcrs ofte Vrouwen als oock heli fel ven fchadelijck zijn, maer
veel eer dat focckcn in cflê te houdenofte is't mogclijck tc verbeterennuts dacr voor fijn bed doende om tfelvc vel ende
deughdelijck tc verdienen.
Ende ten eynde dit alles behoorlijck mochte werden geobferveert,
foo hebben de E. Hccrcn Sthoolarthcn alle Ue prcfeme toegelaten Scliool-mccllercn gcfamentlijck, ende clck in 'e byfondcr, met
lunttulhnnc doen beloven luren Ie huldigen plicht.in delen begrepen) getrou vclijck na te konicn, gelijck oock de nieuwe acnko-
nullJe Meellctscndc Meeltercflen 't fclvc Tullen gehouden welen te doen.
Linksboven: Een gravure
van Cornelis Drebbel,
waarop te zien is hoe een
kind leert lezen.
Rechtsboven: Een
ordonnantie uit 1667 die de
Alkmaarse schoolmeesters
en -meesteressen precies
voorschrijft aan welke
regels zij zich moeten
houden bij het uitoefenen
van hun beroep. Voordat ze
met het lesgeven mogen
beginnenmoeten ze een
proeve van bekwaamheid
afleggen; ze mogen elkaar
niet beconcurreren door
bijvoorbeeld het schoolgeld
te verlagen en ze hebben
plechtig moeten beloven
zich aan deze voorschriften
te zullen houden.
Rechts: Op dit schilderij uit
1619, waarvan de maker niet
bekend is, is te zien hoe
Alkmaarse weeskinderen in
het Burgerweeshuis
onderwijs genieten. De
kinderen dragen de
opvallende
weeshuiskleding: aan één
kant zwart, aan de andere
kant rood. Het kostuum zou
een hedendaags voetbalelftal
niet misstaan. Het
schilderij, dat
oorspronkelijk in het
weeshuis hing, maakt deel
uit van een serie van vijf,
waarop verschillende
episoden uit het leven van
weeskinderen staan
afgebeeld. Het eerste toont
de begrafenis van de ouders,
waarna er voor de kinderen
maar één toevluchtsoord is:
het weeshuis. Op de
volgende schilderijen zien
we hoe de kinderen liefdevol
in het weeshuis opgenomen,
verzorgd en onderwezen
worden, om tenslotte als
dankbare jong-volwassenen
het weeshuis te verlaten.
