Rector Murmellius Linksboven: Eén van de weinige portretten van rectoren van de Latijnse School die bewaard zijn gebleven, is dat van Petrus Nannius, van 1522 tot ongeveer 1535 rector te Alkmaar. Rechtsboven: In 1595 werd de Latijnse School gehuisvest in het kerkje van het voormalige Jonge Begijnhof aan de Doelenstraat. Het aangrenzende patershuis werd de woning van de rector van de school. Het was groot genoeg om er kostjongens in onder te brengen, een voor die tijd gebruikelijke bijverdienste van een rector. Goed te zien op deze tekening is het 'poortje der Latijnse school', dat in 1616 op deze plaats verrees. Via omzwervingen langs de Nieuwesloot en de Paternosterstraat, waar de Latijnse School ook enige tijd gehuisvest is geweest, werd het in 1940 tenslotte overgebracht naar het nieuwe gebouw van het gymnasium in de Bergerhout, waar het de toegang vormt tot de pergola. Rechts: In 1868 werd de Latijnse School weer bijna op dezelfde plaats ondergebracht als waar eens Murmellius zijn scepter zwaaide: in de voormalige koffiekamer van de Schouwburg, achter het Stadhuis aan de Breedstraat. De foto werd omstreeks 1910 gemaakt door E. G. Verkade. stroming, het humanisme, tot ontwikkeling. Het humanisme legde sterk de nadruk op de ontplooiing en eigen verantwoordelijkheid van het individu. Goed onderwijs is daarvoor onontbeerlijk en onder invloed van dit humanisme steeg het peil van het onderwijs dan ook. Doordat het Alkmaarse stadsbestuur meer geld beschikbaar stelde, konden betere rectoren worden aangetrokken. Ook kwamen er, naast het Latijn, andere vakken aan bod. Een paar belangrijke nieuwe vakken waren muziek, rekenkunde, meetkunde en sterrenkunde. De invoering van deze vakken wijst op een nieuwe ontwikkeling. Niet alleen kerk en godsdienst bepaalden het leven, er kwam ook belangstelling voor bovengenoemde prille wetenschappen. Deze vakken zouden in de zeventiende en achttiende eeuw een hoge vlucht nemen. Eén van de rectoren die met de ruimere subsidies van de stadsoverheid aangesteld kon worden, was Johannes Murmellius, aan wie het huidige gymnasium zijn naam dankt. Deze Murmellius, die in 1480 in Roermond was geboren, had in Deventer en Keulen gestudeerd en was op zijn drieëndertigste al een internationaal beroemd conrector aan de domschool van Munster. In 1513 werd hij tot rector in Alkmaar benoemd, waar hij de Latijnse School tot grote bloei bracht. Tijdens zijn rectoraat bezochten zo'n 900 leerlingen de school, waaronder 350 tot 600 van buiten Alkmaar. Na hem heeft de school nooit meer zo'n omvang gekend. Meestal schommelde het aantal leerlingen rond de 150. Waaraan heeft deze Murmellius nu zijn roem te danken? Zijn belangrijkste kwaliteit was ongetwijfeld zijn pedagogisch en didactisch inzicht. Tot aan zijn komst werden de lessen helemaal in het Latijn gegeven, met behulp van zeer verouderde leerboeken. Murmellius herstelde de moedertaal in ere. Het onderwijs moest zijns inziens niet meer uitgaan van het Latijn, maar van het Nederlands. Ook stelde hij een aantal leerboeken samen, die tot over de landsgrenzen beroemd zijn geworden door

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

Ach Lieve Tijd Alkmaar | 1988 | | pagina 5