Opgesloten in het tuchthuis
geworden, maakte zich hiervoor sterk. Deorde van
de Augustinessen, die in verscheidene steden
ziekenhuizen had opgericht, toog nu ook in
Alkmaar aan het werk. In 1898 verrees aan het eind
van de Emmastraat een ziekenhuis met 24 bedden.
Al snel wilde het Sint Elisabethziekenhuis, zoals
het was gaan heten, uitbreiden. Dat riep echter
grote tegenstand op bij veel protestanten. Een
Alkmaarse predikant vergeleek dit ziekenhuis met
een zendingsinstituut uit de missielanden: het zou
de katholieken er alleen maar om te doen zijn om
via medische hulp zieken te bekeren. Het blad De
Protestant drukte een vlammende oproep af:
'Burgers van Alkmaar, gij kunt niet werkeloos
toezien dat Noord-Holland, voorheen bolwerk van
het protestantisme, geleidelijk aan door dit
ziekenhuis verroomst'. Echter ook de rooms-
katholieken beschikten over een eigen krant die
zich sterk maakte voor uitbreiding. Zo sterk, dat
een socialist schamperde over 'een katholiek
dagblad, dat door katholieke ziekenhuismaniakken
wordt geleid'. De stormen waren niet voldoende
om de geleidelijke uitbreiding van het Sint
Elisabethziekenhuis tot een volwaardig tweede
ziekenhuis tegen te houden. De verhouding tussen
de twee ziekenhuisbesturen was goed, ook tijdens
de uitbreidingsconflicten. Zij bleef zo goed, dat na
de oorlog zelfs een fusie tot stand kwamEn dat zou
niemand in de jaren twintig en dertig hebben
durven voorspellen. Het Medisch Centrum lag toen
nog ver af.
Veel steden beschikten voor hun krankzinnige
inwoners over een zogenoemd dolhuis. Alkmaar
zelf kende niet zo'n inrichting. Hier werden de
krankzinnigen, te zamen met criminelen,
opgesloten in het tuchthuis. Over hun leven daar is
weinig bekend. Slechter dan de behandeling
Linksboven: De ingang van
het Sint Elizabethziekenhuis
op een foto uit 1930.
Begonnen in 1898 als
ziekenhuis met niet meer
dan 24 bedden, breidde het
Sint Elizabethziekenhuis
geleidelijk aan uit. De
godsdienstige verzuiling, die
zich op alle niveaus van het
maatschappelijk leven
voltrok, ging ook aan het
ziekenhuiswezen niet
voorbij. Het Sint
Elizabethziekenhuis
groeide in enkele tientallen
jaren uit tot een volwaardige
en professionele inrichting,
die de concurrentie met het
Centraal Ziekenhuis
moeiteloos doorstond.
Echter, vooral de medici in
beide kampen zagen het nut
van samenwerking in. Dit
leidde ertoe dat uiteindelijk
een fusie tot stand gebracht
kon worden.
Rechtsboven: In 1934 werd
deze foto genomen van de
eetzaal voor de verpleegsters
van het Sint
Elizabethziekenhuis.
Rechts: In een lange rij
liggen vrouwelijke patiënten
in de vrouwenzaal van het
Sint Elizabethziekenhuis.
Onder: Het prille leven is in
goede handen bij de
nonnen.
