Pieter van Foreest
JacobEl LUS A*< 1713
Hl eron»Wandclaari7u
Malth'dcRüoclc 1710
JoliairMcu(TiruJrh' 17ÏS
David Schutten^
Barend Swart
Th eadorAVt n kei
van derDoes L,
Geldolph iShiyliifyili
de Lange
Johan'Porcinus T/al
JoliarvMaydcn ij
Johari'Van denBeriihp,
Hieroi G»Rtidolphi 1775
CoriielnisHoelinaiiw!
Tsl icolaua Honkoop^.
Petri'.aPaul'Eerens$i PieterBoekhout
JohvHendvR mpefcs
Johvvan der Horst,,.,
Bcijj§imnL liklis
"M airtin iuv;H ëfnvus
J;F Gjk ilÉWel matrï
fttrus de.Son nsville,p
IS- d iil,,ii.iVrfr,Hp'uÏÏ
enkitrnt»
Ei|)Ëi'cldin0anJClaas van Yeen
Jan van v< ■en As
Geravd Spyker u.w
Cortvvander
iBeróh,,., Jai
WilkJ II
Georgië Herkei .7.1
JanBootsman ,7,<
Jacob Ommelindji 17.»
Gyslr van Campen 1722
Jan Lantslot .722
Malth'vanderVlvedt V"
FredrikFooy 17.6
'ai ob Boekhout "rjl
Ipl
Tot,, Gbrvf' Ottens
J'Hcnd'-van der Schoof,
Geriit Croll
fatiHend>Ruys ,77.
dyknian deVfoor .771
Petnis van Aall^rjiy,,
Johannes Beeks^ ,7,,.
Gerrit Smit .71»
Gert,rand Kley
Willem Schut x
enricus Blom
.esvrntterSclimr^
lobLoóiiVfermandew
ja ii Ttntii'w» Awfónd*»
1 Iiiï&e;,
V
IJPOCtOVCVl dewelke n voor en
Zedcrt denjaare 1724 de Geneea
konst bnmendeSladAlkinaar
hebben deoefent
Q8>
den
Ja are 1724 den Konst der
Pharmacie hebben
Linksboven: Voor de
bereiding van recepten
voerden de Alkmaarse
apothekers in 1723 een eigen
voorschriftenboek in, de
zogenaamde Pharmacopea
Almeriana. Vóór die tijd
was men aangewezen op de
farmacopee die in
Amsterdam in gebruik was.
De Alkmaarse apothekers
vonden het aantal daarin
toegestane geneesmiddelen
te beperkt en daarom gingen
zij over tot een eigen, meer
uitgebreide farmacopee. De
prent op de titelpagina geeft
het interieur van een
apotheek weer. De
Alkmaarse farmacopee
bleef ruim een eeuw in
gebruik en werd diverse
malen herdrukt.
Rechtsboven: Het aantal
artsen en apothekers dat in
de 18de eeuw de
geneeskunst beoefende,
mag bepaald niet gering
worden genoemd. Uit de
verscheidenheid van namen
zou afgeleid kunnen worden
dat het in Alkmaar althans
geen beroepen waren die
van vader op zoon werden
doorgegeven.
Midden: Twee foto's van de
inmiddels verdwenen
apotheek Wanna aan de
Mient nummer 13. Het
interieur vertoont een
typische apothekerskast vol
met flesjes, alsmede een
geblindeerde toonbank.
Daarachter werden
namelijk de recepten bereid
en hoe dat in zijn werk ging,
hoefde niet iedereen te zien.
Zeker in onze eeuw kreeg de
apotheek meer en meer het
karakter van een winkel, die
er niet voor schuwde zijn
waren in de etalage uit te
stallen, zoals op de foto
rechts is te zien.
Onder op de linkerpagina:
Een 'piskijkerdie met
deskundige blik de urine
van een patiënt keurt.
bereiding en verstrekking van medicijnen. Een
aantal Alkmaarse apothekers vond het aantal
toegestane medicijnen te gering en publiceerde in
1723 een eigen, Alkmaarse farmacopee. Deze bleef
bijna een eeuw van kracht, totdat een landelijke
farmacopee werd ingevoerd. Speciaal voor de
armen verscheen in de eerste helft van de
negentiende eeuw een farmacopee waarin
goedkope medicijnen die door de stad werden
betaald, waren opgenomen. Deze medicijnen
werden verstrekt door de stadsapotheek, die in
1776 werd opgericht en in 1920 verdween. Vóór die
tijd leverden de apothekers per toerbeurt aan de
armen. Het stadsbestuur dacht echter, dat een
aparte apotheek voor de armen goedkoper zou zijn.
Al met al hielden heel wat mensen zich in het
verleden bezig met de zieke medemens. De kennis
was echter beperkt en de scholing gering, zodat een
arts of chirurgijn aan het ziekbed echt niet altijd
leidde tot genezing. Integendeel soms. Toch waren
er mensen die, zeker naar de stand van de
wetenschap uit die tijd, heel bekwaam waren.
De grootste onder hen was ongetwijfeld Pieter van
Foreest. Pieter werd in 1521 in Alkmaar geboren.
Op jonge leeftijd trok hij naar Leuven en Italië om
medicijnen te studeren. Daarna vestigde hij zich als
jong arts in Alkmaar. Hier ontpopte hij zich als
bekwaam medicus, die vooral op zoek was naar de
oorzaak van ziekten. Zijn scherp
observatievermogen hielp hem daarbij. In
tegenstelling tot de heersende opvatting schreef hij
scheurbuik bijvoorbeeld toe aan gebrekkig en
eenzijdig voedsel. Ook over syfilis - een in die eeuw
veel voorkomende ziekte waaraan men toen binnen
een paar jaar overleed - deed Van Foreest een
belangrijke ontdekking. Hij wees er als eerste op
dat zuigelingen besmet raakten als ze werden