Godsdienstige twisten
Rechts: 'Gesigt van de seer
beroemde Koop-stadt
Alckmaar bij de
Boompoort te sienDit
motto gaf de maker
L. Schenk in 1725 mee aan
deze gravure. Van de kant
van het Zeglis hebben we
een goede indruk van de
economische bedrijvigheid
die onze stad toen kende.
Om de Voormeer te
bereikenmoest het
scheepvaartverkeer via de
'hoge brug', om ontduiking
van de stadsaccijnzen te
voorkomen.
Boven: Aan de
zuidoostzijde van de
Oudegracht bevonden zich
vroeger verschillende
zoutziederijen. Hier werd
zout gewonnen uit zeewater
en vervolgens door zieden
geraffineerd. De onlangs
gerestaureerde De Eendragt
is de enige zoutkeet die
bewaard is gebleven. Op
deze tekening uit 1797 zien
we rechts zoutkeet De Burg
en links de
stadstimmerwerf het
gebouw van de huidige
Dienst Openbare Werken.
Toen Alkmaar zich aan de kant van de opstand
tegen Spanje schaarde, greep tevens de Reformatie
plaats, waarbij in plaats van de rooms-katholieke de
protestantse kerk de officiële staatskerk werd. De
kerkgebouwen werden aan de rooms-katholieken
ontnomen en de kloosters kregen een andere
bestemming. Ook het stadsbestuur werd
vernieuwd. De katholieke bestuurders verdwenen
en gereformeerden, zoals de latere hervormden
eerst werden genoemd, namen hun plaats in. Er
waren er nogal wat die de huik naar de wind zetten,
liever dan hun bestuursfuncties op te geven.
Langzamerhand ontstond echter een sfeer van
onbehagen in de Republiek der Zeven Verenigde
Nederlanden.Twee stromingen begonnen zich in de
Hervormde Kerk af te tekenen, namelijk de
zogenaamde remonstrantse en de contra
remonstrantse richting. De remonstranten, die
meer vrijzinnig waren, telden vele regenten onder
hun aanhang; de contra-remonstranten, die erg
streng in de leer waren, steunden op het lagere
volk. Zoals zo vaak waren er ook politieke
achtergronden. Tijdens hetTwaalfjarig Bestand met
Spanje (1609-1621) kwam het tot een uitbarsting.
Prins Maurits stelde zich achter de contra
remonstranten, met als gevolg dat raadpensionaris
Johan van Oldebarnevelt (die weer remonstrantse
sympathieën had) zijn hoofd verloor op het schavot
en in verschillende steden de regenten werden
vervangen. Ook in Alkmaar gebeurde dit. In 1609
was er een remonstrants bestuur aan de macht
gekomen en Alkmaar maakte roerige tijden door
waarin de partijen fel tegenover elkaar stonden. In
1618 werd dit bestuur door prins Maurits vervangen
De remonstranten moesten dus het onderspit
delven. Met de katholieken, lutheranen en
doopsgezinden die eveneens officieel geen
kerkdiensten mochten houden, zouden ze de