v ifr ïft rrt
Links: Eén van de aardigste
plekjes in Alkmaar is nog
steeds te vinden bij de
Baangracht. Deze tekening
uit 1775 geeft een beeld van
deze gracht vanaf de
Baansluis. Rechts staat de
Lutherse kerk, in het
midden de Baanbrug en
links de Banenkerk,
toentertijd een
rooms-katholieke
schuilkerk. Op de
achtergrond is de
Oudegracht en de
Waagtoren te zien.
18
Staten van Holland dat Alkmaar zeven pond per
jaar zou betalen, welke pacht de stad met een som
ineens mocht afkopen. Alkmaar liet zich dit
buitenkansje uiteraard niet ontgaan en werd dus
eigenaar van het waagrecht. Twee jaar later werd
het waaggebouw sterk vergroot doordat men een
gedeelte van het Heilige Geest Gasthuis erbij
trok. Dit was echt wel nodig, want er braken
drukke tijden aan. De geuzen hadden de Schelde
afgesloten, waardoor de handel van Antwerpen
werd lamgelegd. In oostelijk Nederland waren de
Spanjaarden oppermachtig, met als plezierige
bijkomstigheid dat men van de concurrentie van
de IJsselsteden weinig last had. Wijdse
perspectieven dus voor de Noordhollandse boter
en kaas, maar ook voor het vlees dat in grote
hoeveelheden werd ingezouten, voor vet, traan,
kaarsen, leer, touwwerk, zout en kalk. Er werd in
de Alkmaarse waag dus heel wat meer gewogen
dan alleen kaas. Hele kudden koeien, schapen en
varkens passeerden de 'bilansen' of weegschalen.
De militaire aanvoerders hadden al gauw in de
gaten dat de burgers van de Hollandse steden
weliswaar de vrijheid op hoge prijs stelden en
eventueel best enige belasting wilden betalen om
het leger de worstelstrijd der natie te laten
strijden, maar ongaarne bereid waren hun handel
te laten belemmeren. Vandaar de herhaalde
klachten dat er met de vijand werd gehandeld. De
vertegenwoordigers van de steden, die zitting
hadden in de Staten van Holland, voelden echter
niets voor handelsverboden en scherpe controle.
Toen er desondanks een uitvoerverbod voor boter
en kaas dreigde, besloot Alkmaar dat er dan ook
geen belasting betaald zou worden. Zo'n vaart
liep het echter niet. Het instellen van een
commissie van onderzoek was ook toen de
geëigende methode om een zaak op de lange baan
te schuiven.
Boven: Deze prent geeft de
Paardenmarkt weer in 1795,
met links het Weeshuis en op
de achtergrond de Grote
Kerk. J.A. Crescent maakte
deze afbeelding van dit
rustiek stukje Alkmaar.
Heel anders was de aanblik
als daar paardenmarkten
werden gehouden! De
paaltjes verhuisden in 1795
naar de Harddraverslaan.