dagen moeten als bindmiddel hebben gewerkt
voor de r-k politieke en sociaal-culturele emancipatie
in NH.
In 1921 wordt hij door de Commissaris van de
Koningin gevraagd te solliciteren naar de plots vacante
functie van burgemeester van Warmenhuizen, en
daarop benoemd door de Koningin als eerste burge
meester van beide gemeenten. De Commissaris van de
Koningin slaat zodoende twee vliegen in een klap: een
akelig geval van overspannenheid bij zijn voorganger
(J.T.M. van der Eyden, een buitenstaander) wordt
opgelost, terwijl de nieuwe kandidaat, met grote ken
nis en een 'insider', eindelijk voorzien kan worden van
een met zijn functie overeenstemmende wedde.
Nadien blijft deze combinatie altijd bestaan, wel met
burgemeesters 'van buiten'.
Ambtshalve wordt hij 'Commissaris van de
Noorderstoomtrammaatschappij', en krijgt direct te
maken met de concurrentie van nieuwe vrije bus
maatschappijen. Ook is hij voorzitter van de
Warmenhuizense Gasfabriek. Hij benoemt werkne
mers, heeft overleg met de directeur en vakbond(en)
enz. over de arbeidsvoorwaarden/-omstandigheden
(bv. de soms slechte gezondheidstoestand t.g.v. vieze
werk, de gemeentearts Gijs van Hesteren (1889-1973)
moet zieke werknemers keuren). Een goede gasvoor-
ziening eist een goede kwaliteit (buitenlandse) cokes
enz.
Omdat hij zich diepgaand bemoeit met de provinciale
waterstaat, een bestuurder met ervaring is en uit het
katholieke nest komt, is hij een uitstekende kandidaat
om in de Provinciale Staten te komen. Hij is lid vanaf
1915 tot 1928 en maakt kennis met de provinciale en
deels landelijke bestuurlijke elite.
Ook wordt hij benoemd in de provinciale commissie
van toezicht op de 'Provinciale ziekenhuizen Bakkum
en Medemblik', aldus Trien Molenaar: namens de
provincie dient deze commissie de openbare provinci
aal geregelde krankzinnigen-voorziening te begelei
den. Hij reist hiertoe geregeld naar Medemblik, waar
in een oude marine-kazerne de krankzinnigen
verpleegd worden, en tevens naar het nieuwe, in
de gezonde duinomgeving gelegen complex te
Bakkum, waar men in die periode met arbeidsthe-
rapie experimenteert. Burger komt dan met de
taxi, de patiënten weten het tijdstip, want hij deelt
aan hen sigaren uit!
Feitelijk zal Burger als buitenstaander met erva
ringskennis zich gevoegd hebben naar de directies
van beide instellingen, terwijl de commissie beslist
gelet zal hebben op de hoge verpleegkosten voor
de provincie. Burger had als burgemeester te
maken met gemeentelijke zwakzinnige en krank
zinnige patiënten: men trachtte dezen eerst thuis
verpleging en -verzorging aan te bieden (met o.a.
door de gemeente betaalde oppassers). Maar wan
neer de toestand van de patiënt voor de omgeving
onhoudbaar werd, kon deze al dan niet gedwongen
overgeplaatst worden naar de desbetreffende open
bare instellingen, dan wel naar bijzondere ver
pleegtehuizen. Katholieke patiënten belandden
dan soms heel ver weg in het katholieke zuiden
van het land. De kosten werden eerst verhaald
door de gemeente op hun familie, maar als deze te
arm waren, diende de gemeente - nolens volens -
bij te springen, wat de gemeente ertoe bracht
armlastige patiënten naar instellingen met gratis
behandeling te doen zenden.
Tot slot
Jan Burger was de laatste burgemeester die vanuit de
gemeenteraad kwam en benoemd werd: na hem
komen alle burgemeesters niet uit Harenkarspel. Ook
is hij de laatste die uit de boerenstand afkomstig was:
daarna zien we burgemeesters met ambtelijke ervaring
en/of uit landelijke maatschappelijke organisaties. Hij
heeft zich krachtig ingezet voor de gemeente: m.n.
tijdens de Eerste Wereldoorlog. Zijn benoeming in
Zicht op Haringcarspel
Voor gemeentehuis in Warmenhuizen, genomen ter
gelegenheid van de installatie van Jan Burger
als burgemeester van Warmenhuizen.
Voorste rij: v.l.n.r. Jac Swan Hz, vader van Jan Burger,
Mevr. J. Burger, Jan Burger, H. Rijs en J. de Groot.
Middelste rij: Pronk, K. Molenaar, Cees Nannes,
onbekend, W Gutker Jbz, secretaris Dam, directeur gasfabriek,
een ambtenaar, Cornelia Burger.
Achterste rij: Jan Kraakman, P. Slot, onbekend,
G. Rijpsma, onbekend, Th. Reinders, onbekend en onbekend.
mei 2014
