krijgen. Wij
woonden toen
aan het West
eind van
Dirkshorn met
achter ons huis
de ringsloot. In
de ringsloot bij
ons lag een
woonschuit
bewoond door
Arie Tiel en zijn
vrouw Pleuntje
Bakker. Arie
was werkzaam
bij de aanleg
en aansluiting
van het
elektriciteitsnet
in de huizen.
Ook was Arie
reeds in het
bezit van een
radiotoestel dat werkte op accu's en met
spoelen (om de zenders te zoeken). Op het
dak van de woonschuit was een antenne
geplaatst. Ik was toen een kind van vijfjaar
en mocht soms wel eens komen luisteren.
Ook vader en moeder gingen wel eens in de
schuit bij Pleuntje en Arie luisteren.
Die eerste toestellen waren toen nog zeer
gebrekkig. De stations moest men zoeken
met het draaien van de spoelen, maar vaak
kwam er meer lawaai en gepiep dan muziek
uit. Op Dirkshorn was het schilder Arie
Kistemaker die de eerste was met radio.
Vanaf de toren van de N.H. Kerk had hij een
antenne naar zijn huis. Zo kon zijn zoon Nic,
die langdurig ziek was, van dit nieuwe
medium genieten.
Met de komst van elektriciteit was er ook een
transformatiegebouw gekomen dat bewoond
werd door de elektrotechnicus Klaas van der
Sluis, die zich ook met radio bezig hield. Het
was toen allemaal nog provisorisch, maar dat
werd belangrijk verbeterd toen er compacte
apparaten in de handel kwamen die zonder
spoelen maar met radiolampen werkten, wat
de bediening aanzienlijk vergemakkelijkte.
Het was de Nederlandsche Seintoestellen
Fabriek uit Hilversum, die in 1928 dit nieuwe
toestel op de markt bracht, de "N.S.F. 4"
(zie plaatje boven).
Uit het boekje van de Nederlandsche Seintoestellen Fabriek.
Het aantal afnemers groeide slechts
langzaam. In het secretariearchief van de
gemeente Harenkarspel voorde herindeling)
vond ik:
Electriciteitsbedrijf Provincie Noord-Holland.
Stroominkoop 1923: 7394 Kwu;
1924: 8811 Kwu.
Aantal afnemers 1923:96;
1924: 105.
Krachtstroom 25 (gulden)cent per Kwu.
Lichtstroom 55 (gulden)cent per Kwu.
Bovenstaande heeft betrekking op een deel
van de gemeente, de gehele elektrificatie was
in 1930 voltooid (regioarchief Alkmaar).
De toepassing van stroom door particulieren
was toen dus van weinig betekenis,
huishoudelijke apparaten waren weinig
bekend. Het was de opkomst van de radio
waar nog de meeste belangstelling voor
bestond.
Opkomst van de radio.
Het was reeds bekend dat er apparaten
bestonden waarmee men draadloos
gesprekken en muziek kon ontvangen. Maar
het bleef bij geruchten tot omstreeks 1925-26
in Dirkshorn elektriciteit werd aangelegd.
Onder de straat legde men een kabel en wie
belangstelling had, kon een huisaansluiting
-20-
Montage-meisje
«set êe kern van de
RS.F. 4