4.4 Spoorloos verdwenen
Waar zijn Bob Gazan en Rob Kievits gebleven? Wat is er van
hen geworden nadat ze op 2 juni 1941 met hun 12-voets jol
vanaf de Hondsbossche Zeewering waren vertrokken naar het
vrije Engeland? Zijn ze verdronken, of doodgeschoten, of
opgepakt door de Kriegsmarine en afgevoerd naar een concen
tratiekamp? Die knagende onzekerheid heeft de ouders van
beide jongemannen ongetwijfeld altijd beziggehouden.
Willem Johannes (Bob) Gazan zag op 9 augustus 1919 het
levenslicht in Bussum als zoon van evangelisch-lutherse
ouders. Hij groeide op in het Gooi en bezocht tussen 1932 en
1939 het Christelijk Lyceum. Met zijn HBS-A-diploma op zak
ging hij bij de tabaksgroothandel van zijn vader werken.
Tijdens de hectische meidagen van 1940 vocht korporaal der
artillerie Bob Gazan in de Grebbelinie. Na de capitulatie
raakte hij al snel betrokken bij verzetswerk.
Kievits
Bob Gazan was bevriend met Jan Robert (Rob) Kievits uit
Laren, tweede luitenant in het Koninklijk Indisch Leger. Rob
Kievits was op 2 augustus 1920 geboren te Bandjung Mass
waar zijn vader onderwijzer was. Terug in Nederland - hij was
net 17 jaar - ging hij naar de KMA in Breda. Een jaar later was
hij kadet vaandrig.
Evenals andere officieren werd hij per 14 juli 1940 op non-
actief gesteld, maar hij werd tegelijkertijd bevorderd tot
tweede luitenant der artillerie.
En als vele andere officieren wilde Kievits ook het al eerder
genoemde dienstbevel gehoorzamen om naar de geallieerden
over te steken. Van daaruit dacht hij naar Nederlandsch-Indië
te gaan.
Samen bedachten zij het plan om met een 13-voets jol de zee
op te gaan. De broers Gazan hadden dit bootje in Loosdrecht
liggen. Johannes Christiaan (Jan) Gazan was z'n bijna 5 jaar
jongere broer. Ook hij nam deel aan verzetswerk, werd
opgepakt en overleed op 2 mei 1945 in het Lazaret Unterstett
bij Rotenburg, nabij het Duitse Bremen.
Met veel kunst- en vliegwerk werd het bootje naar de Kop van
Noord-Holland gevaren, waar Pieter Barends zo goed en zo
kwaad als het ging de jol zeewaardig probeerde te maken.
Dat was in feite onmogelijk, omdat de boot al op het vrij
vlakke water van de Loosdrechtse Plassen nukken vertoonde
en slecht in de hand te houden bleek.
Nadat de jongemannen op die bewuste nacht van 2 juni 1941
met hulp van onder anderen Jan Cornelis Bellis jr. zee hadden
gekozen, is niets meer van hen vernomen.
Alleen de naam Gazan is, gek genoeg, terug te vinden op een
klein militair en burger ereveld even ten noorden van Parijs.
De naam Willem Johannes Gazan is namelijk aangebracht op
de gedenkplaat van het ereveld Orry-la-Ville waar de in
Frankrijk gevallen Nederlanders worden herdacht.
Aanvankelijk leek het erop dat Gazan Frankrijk had weten te
bereiken en nabij Perpignan op de vlucht zou zijn doodge
schoten.
Onderzoek
Bewijzen daarvan ontbreken. Na een uitgebreid onderzoek
van de inmiddels in Frankrijk wonende J.P. Weijers (eveneens
oud-leerling van het Bussumse Christelijk Lyceum, het huidi
ge Willem de Zwijger-college) bleek het verhaal absoluut
onjuist. Dat de naam van Bob Gazan toch op de gedenkplaat
in Orry-la-Ville is terechtgekomen is vrij zeker het werk
geweest van zijn vader.
Gazan sr. heeft na de oorlog lang naar zijn zoon gezocht,
maar is daarbij hoogstwaarschijnlijk op een dwaalspoor gezet.
15
Rob Kievits
Bob Gazan