hij dat maar bij hem melden en dat slaan was niet aan de
orde. De reactie van de kok was, dat als hij de jonge niet
slaan mogt hij dan op hun arrivement te Marseille sijn aff-
schijd wilde hebben.
In Marseille aangekomen werd het schip eerst op zijn zij
gelegd om te kalefaten. Toen dit gebeurd was kwam de
kok naar de schipper en verzocht om ontslag van het
schip en een verklaring dat hij de schipper wel goed ge-
diend had op al die reizen. Maar schipper Pauw wei-
gerde hem te ontslaan en wilde ook geen briefje met
goed gedrag afgeven. De kok wilde evengoed vertrek-
ken. Schipper Pauw reageerde daarop met de woorden
als gij dan dog gaan wild soo suit gij ook gaan, ik wil U dan
ook niet langer houden. De kok ging via een vlot van boord.
De getuigen verklaarden dat Claas Pauw hem niet aan
land heeft gezet of heeft laten zetten.
's Avonds ging Pauw nog even naar de wal en kwam
daar de kok tegen. Die wilde graag zijn kist en goed
terug hebben. Dit kon niet omdat het schip nog op zijn zij
lag en ze er moeilijk spullen van af konden halen. Maar
als het werk aan het schip gedaan was, kon hij de kist op-
halen. De getuigen verklaren nu dat Claas Pauw de kok
niet heeft gewijgerd maer de uijtleevering daervan alien uijtge-
steld.
De kok was dus van boord. Dan zou je denken dat de
rust was wedergekeerd. Maar de volgende dag was er
weer een akkefietje. Matroos Christiaan Cornells kreeg
opdracht om op de kade bij de ketel smeer, die op het
vuur stond, op te letten dat het niet zou overkoken. Maar
de matroos liep er toch vandaan. Even later liep het
smeer in de het vuur. Schipper Pauw ontdekte dat en
ging op zoek naar de matroos. Hij vond hem even ver-
der, slapend! In plaats dat de matroos zijn excuus
maakte, wie weet wat er allemaal niet in de brand zou
zijn gegaan, begon hij de schipper uit te schelden. Hij
bleek het duidelijk niet naar zijn zin te hebben gehad op
het schip. Hij begon te sweeren en seggende geen voet meer
aan boord te willen setten. Volgens de getuigen is hij dan
ook die zelfde dag weggelopen. Dat was de tweede man
die vertrok van de Vigilantie onder leiding van schipper
Claas Pauw uit Den Hoorn.
En dan was er nog de broer van de kok aan boord, Jurri-
aan of George Stefens. Op 14 September, nog steeds in
Marseille, kwam deze bij de schipper. Hij wilde graag
ontslag krijgen van de schipper. Maar die weigerde dit af
te geven. Evengoed vertrok de matroos de volgende
avond van boord. Dit was de derde man die vertrok!
Dat ze van boord waren gegaan was tot daar aan toe.
Maar daar bleef het niet bij. De volgende dagen kwa-
men ze alle drie zelf, of anderen door hun gestuurd,
met bedreigingen. Ze eisten geld van de schipper,
dreigden met aanvallen hun wel soude leeren) enzo-
voorts. Maar het liep zo uit de hand dat de overgeble-
ven bemanning eigenlijk niet meer aan de wal durfde
te komen. Schipper Pauw schakelde toen het gerecht
van Marseille in (om voor de veijligheijd van hem en sijn
schip sorg te dragen). De getuigen waren aanwezig bij
het gevangen nemen van de drie mannen. Ze wisten
klaarblijkelijk waar ze hen konden vinden. De kok en
zijn broer begonnen toen vreselijk op de opperstuur-
man te schelden. Ze bedreigden hem onder andere met
de woorden: Jou Kanailje als wij te Amsterdam komen
sullen wij U wel vinden.
Een paar dagen later kreeg schipper Pauw opdracht om
naar Genua te vertrekken. Omdat de drie mannen nog
vast zaten, werden hun kisten en goederen bij een andere
schipper aan boord gebracht. Wel maakten ze nog even
de kist van de kok open, omdat ze hem verdachten van
diefstal. En ja, daar lag de koffiemolen van de schipper
Pauw in! De getuigen verklaarden nu dat de Claas Pauw
alleen de koffiemolen eruit heeft gehaald en de kist weer
goed heeft dicht dichtgespijkerd.
Op het eind van het verhaal vertelden de getuigen in
Amsterdam dat het echt wel aan het gedrag van de drie
mannen lag en dat schipper Pauw en zij allemaal ook
geen schuld hadden: zij en het hele scheepsvolk hebben de
drie weggelopen personen nooijt onbehoorlijk of onredelijk be-
handelt.
Het schip is met de rest van de bemanning na de arresta-
tie vertrokken naar Genua en via Lissabon kwamen ze
terug in Amsterdam. Of ze ooit nog te maken hebben
gehad met de drie weglopers? Het heeft in ieder geval
schipper Claas Pauw niet tegengehouden om met de Vi
gilantie nog diverse reizen te maken. 10 juli 1751 vertrok
ken hij weer met zijn schip richting de Oostzee.
In mei 1756 heeft Claas Pauw nog een zeebrief opge-
haald. Waarschijnlijk was dat zijn laatste reis. In 1757 is
hij in Den Hoorn overleden en begraven.
Ineke Vonk-Uitgeest
Bron:
Stadsarchief Amsterdam SAA 5075/9420
notaris Jan Verleij
30
Historische Vereniging Texel
Nummer 110, maart 2014
