Herdenking Watersnoodramp 1953
Mijn naam is Cor de Wolf, ten tijde van de ramp woon-
achtig in De Waal en toen 14 jaar oud.
Dames en heren, u heeft uitleg gehad van mijn broer
Ko over de oorzaken van de ramp, het is aan mij om de
gevolgen daarvan, specifiek de gevolgen voor Texel, in
herinnering te brengen.
Ik wil u meenemen naar 31 januari 1953. Op die dag
gaat er een waarschuwing uit voor een zware storm met
extreme stijging van het zeewater. De heer Van Hoorn,
opzichter van de polders Eierland en De Eendracht
heeft zijn conclusie getrokken en om ongeveer
18.00 uur, tijd van hoogwater, is hij bij De Cocksdorp.
Zeer verontrustend is dat het water nadien niet gaat
zakken, integendeel, een uur na hoogwater is het zelfs
een meter gestegen.
Hij besluit om de dijkwacht op te roepen en om
20.00 uur controleren dertien mannen met schoppen
de dijk van polder De Eendracht. De polder is 245 ha
groot en daarin staan twee boerderijen en enige arbei-
derswoningen. De aandacht is direct op de Eendracht-
dijk gericht, omdat men op de hoogte was van de
slechte staat waarin de dijk zich bevond.
Meerdere personen op het eiland beseffen dat een ha-
chelijke situatie dreigt. Cor de Waard, loonwerker uit
De Cocksdorp, stelt aan Rutten van hoeve 'Irene' voor
om de haver die in de schuur ligt en binnenkort moet
worden afgeleverd, nu maar te verwijderen. TESO-
chauffeurs zien hun vaste biljartavond in hotel 'Texel'
aan zich voorbijgaan, doordat verschillenden van hen
een kijkje nemen bij de coupure van Oudeschild.
Het water blijft stijgen en een ruimende wind naar het
noordnoordwesten heeft grotere deining tot gevolg. De
waterhoogte bij De Cocksdorp stijgt tot 3,32 meter bo-
ven NAR Om 23.00 uur werkt het inmiddels uitge-
breide dijkleger aan beschadigingen van de Eendracht-
dijk en wordt geprobeerd met zandzakken de schade te
herstellen. Zondagmorgen tussen 1 en 2 uur slaan de
eerste golven over de dijk bij hoeve 'Zeeburg', bewoond
door de familie Van Strien. 's Morgens om 5 uur krijgen
de bewoners van De Eendracht het advies om have en
goed in veiligheid te brengen.
Om 6 uur is er voor het laatst telefonisch contact tussen
de twee boerderijen. Op beide boerenplaatsen is men
gehaast bezig met evacuatie van mens en dier en waar-
devol huisraad.
Hieraan terugdenkend ziet Thea van Strien, toen vijf
jaar, hoe zij in een deken werd gewikkeld en in de ca-
bine van een open vrachtauto werd neergezet. Achter
de wagen waren drie koeien vastgebonden. Zo ging
men in het donker, huis en haard verlatend, naar boer-
derij 'De Halm', waar familie woonde.
Overal begint de ernst van de situatie door te dringen.
Klokken worden geluid en sirenes loeiden. Bedreigde
punten naast polder 'De Eendracht' zijn vooral:
- de binnensluis van de Schans, die men niet gesloten
kan krijgen;
- de coupure van Oudeschild, waarbij honderden
zandzakken voor de afsluitbalken moeten zorgen
voor afdichting;
- ook bij het Wagejot is het kritiek, er zijn tientallen
mensen bezig met zeilen en zandzakken om de ont-
stane gaten te dichten.
De aanvoer van menskracht ligt in handen van de
TESO. Vanaf de Groeneplaats wordt een bus naar
De Koog gedirigeerd om mensen op te halen die het
dijkleger bij De Eendracht moeten versterken. Bij aan-
komst in De Koog staat een politieagent klaar om te
voorkomen dat personen beneden de 18 jaar de bus in-
stappen. Met ongeveer 25 mensen wordt naar de Eier-
landse dijk gereden, naar de plek waar nu het monu
ment staat. Daar moeten ze uitstappen want de
chauffeur moet meer mensen ophalen. Zo lopen de Ro
gers door de Eendrachtpolder naar hoeve 'Zeeburg'. Ze
treffen al verschillende gaten in de zeedijk aan.
Omstreeks die tijd is een tweede bus onderweg van
Den Burg naar De Waal. Op de Groeneplaats zijn daar
onder andere Frans de Koning, zoon van de burge-
meester en Gerard van der Kooi ingestapt. In De Waal
stappen nog een twintigtal personen in, gewapend met
schoppen en geschoeid in laarzen. Hier staat geen agent
bij de bus, wat het voor jongens, belust op een avon-
tuurtje, niet moeilijk maakt om ook in te stappen. De
jongste van hen is Kees Boot, toen 13 jaar.
Niet wetend wat ze zouden aantreffen, heerste er een
ontspannen sfeer in de bus. Gerard van der Kooi en
Ko de Wolf, beiden studerend aan het lyceum in
Den Helder, grapten tegen elkaar: "De studenten gaan
het vaderland redden." De stemming sloeg behoorlijk
om, toen aangekomen op de Eierlandse dijk schui-
mende golven over de zeedijk zichtbaar waren. Ook
was al te zien dat de dijk behoorlijk aangevreten was.
Het was menens, dat was maar al te duidelijk.
De bus, bestuurd door Jo Bruin reed door naar hoeve
'Zeeburg'. Men was onkundig van het feit dat de bewo
ners en het vee al in veiligheid waren. Er was totaal
geen leiding. We vormden een groepje van zes man, na-
men zakken mee uit de schuur en gingen aan het werk
bij een gat benoorden 'Zeeburg', waar het er lelijk uit-
zag. De dijk was doorweekt en achteraf gezien was het
een zinloze actie.
Historische Vereniging Texel
Nummer 106, maart 2013
"T
2
