Heintjevaar; een echte Tesselaar
Inmiddels is contact gelegd met de kleinzoon van
James Smith en kan informatie worden uitgewisseld.
De gegevens uit Amerika werden verstrekt door
Jaap Berkhout uit Oosterhout N.B. en
Ineke Kuipers-Bakker uit Den Burg.
SjaakSchraag
Feerfbdlderig: zich beroerd voelen [de veren vallen er-
van uit]. Voornamelijk bekend rond Oudeschild,
zegt het Tessels Wbordenboek Het wordt niet ge-
noemd in S.Keysers Het Tessels. Ik kende het woord
zelf niet, maar omdat ik het zo'n mooi woord vond,
deed ik navraag. Het was slechts bekend bij 7% van
de geinterviewden.
Het woord beschrijft perfect de toestand van een
persoon. Ook vogels in de rui zien er beroerd uit en
voelen zich, denk ik, niet lekker. Als ik naar feerfool-
derig vroeg viel wel heel vaak het woord 'Kneppel-
feugel' verkleumd, vleugellam. 'Ik ben puur kneppel-
feugel', dat betekent 'ik voel me beroerd', zeiden velen,
net als Het Tessels Woordenboek. De woordbekend-
heid van 'kneppelfeugel' bedroeg 60%.
Feerfollderig bestaat uit twee componenten; veer en
'vallerig', van Oudnederfrankisch vethera, veer en
fallon, vallen.
28 Historische Vereniging Texel
Ik heb 'feerfoolderig' en 'kneppelfeugel' niet kunnen
vinden in andere dialecten. Ik denk dat het te maken
had met de jacht op vogels, die er op Texel in over-
vloed te vinden waren en die makkelijk te vangen
waren als ze in de rui waren. Ze voelden zich dan
beroerd en je kon ze dan eenvoudig neerknuppelen,
om voor allerlei doeleinden te gebruiken.
Mijn conclusie is dat 'feerfoolderig' en 'kneppelfeu
gel' exclusief Tesselse woorden zijn, die ontstaan zijn
op eigen bodem en die perfect uitdrukken hoe men
zich voelt. Helaas lijken beide woorden hun beste
tijd te hebben gehad.
ad 1) Bij de familie J. Kikkert uit Den Hoorn ge-
bruikt men wel 'feerloos' of 'verkneppeld' om uit te
drukken dat men zich beroerd voelt. De vader van
Gre Dros zei wel na een dag venten met de bakkers-
kar: "Ik ben verkneppeld van de kou."
Nummer 106, maart 2013
I Tussen haakjes de in Amerika gebruikte naam
II Boerderijenboek, deel 2 biz. 711 links
Jan Cornells (John Smith) werd geboren 8 januari
1858 in De Cocksdorp. In 1870 werkte hij in een
'mill' te Paterson. In 1880 woonde hij in Manchester,
Passaic, New Jersey, als farmhand, boerenarbeider bij
de familie William Emma Sharpe. Kort daarna
werkte hij in een zijde-fabriek. Hij bleef ongehuwd
en overleed op 13 december 1888 in Paterson, op
30-jarige leeftijd.
Aafje, geboren op 8 maart 1861 in De Cocksdorp,
overleed tijdens de bootreis naar Amerika in 1867.
Agatha Cornelia (in de passagierslijst wordt ze ver-
meld als Cornelia), was het laatste kind wat in
Cocksdorp geboren was, op 20 november 1863. In
1870 woonde ze in Paterson en ging naar school.
Daar heette ze Alice Smith.
De laatste telg van Pieter en Trijntje Smit was
Joseph Smith, geboren 28 februari 1870 in Paterson.
Jersey. Simon/James overleefde haar ruim zes jaar en
overleed op 9 november 1937 in Paterson. Hij werd
daar begraven op de Calvary Cemetery.
Hun zusje Kaatje (Katrina Smith) werd geboren op
16 januari 1856 in Den Burg. In 1870 woonde ze in
Paterson en was werkzaam in een zijdefabriek.
Haar broer Simon (James Smith), werd geboren op
23 maart 1854 Den Burg. In 1870 werkte hij in een
'valley mill' in Paterson, in 1880 in a silk-mill, een
zijdefabriek. Op 3 februari 1891 trouwde hij in
Paterson met Alice Kenney (of Kenny), toen 28 jaar,
geboren in Engeland op 31 mei 1866. Zij overleed
op 27 mei 1931 in Ramsey, Bergen County, New
yEidfiaw*
I'n,
De familie Schmidt, later Smith genoemd, volgens de
volkstelling in Paterson op 26 juli 1870.
De Arnold Boninger of Prussia geschilderd door P.C. Clay.
coll. Staatl Archiv Bremen
