soms gedeelten van de lading, geplaatst op de 'Laza
retto'. Dit schip werd gebruikt voor mensen en goede-
ren die in quarantaine werden geplaatst. Mocht de be-
manning schuldig bevonden worden, dan werden ze
gevangen genomen, bij geen schuld vrijgelaten.
Uit het verslag van het verhoor van bootsman Cornells
Barentsz komt naar boven dat het er niet echt streng
aan toeging. De bootsman had tijdens het verhoor aan-
gegeven dat hij een brief aan zijn vrouw op de brieven-
bus had gedaan.
Het verhoor van de bootsman vond plaats op 7 en
8 maart 1781, ruim anderhalve maand na de kaping.
Het verhoor vond plaats in the House of Cotton, Sheer-
ness, Sheppy Island. Dit verhoor leverde veel informa-
tieop, bijvoorbeeld de al eerder genoemde lading, de
vertrekhaven en de eigenaren van het schip.
Een van de belangrijkste vragen uit het verhoor:
"Where were you born, and where have you lived for these
seven years last past Where do you now
live, and how long have you lived in that place? To what
prince or state, or to whom are you or have
you even been a subject, and what cities or towns have you
been admitted a burgher or freeman, and at what time were
you so admitted
Waar ben je geboren en waar heb je gewoond de laatste
zeven jaar? Waar woon je nu, hoe lang heb je daar ge
woond? In welk land en in welke plaatsen ben je een
burger of vrijman?
Het antwoord van Cornelius Barentsz, Boatswain of the
Vrou(we) Maria Antonia, Dutch Ship.
To the First Interrogatory this deponent saith, that he was
born at Texel and had lived there all his life, and now resi
des there &r is a subject to the states of Holland, and a Burg
her of Texel by birthVerder zegt hij dat hij kapitein Mi-
chiel Witte op het moment van de kaping al ruim 9 a
10 jaar kent. De eigenaren van het schip zijn twee
broers, de gebroeders "Carli di Banardo" uit Amster
dam. Het zijn volgens de bootsman goede bekenden
van Michiel Witte. De gebroeders woonde op de Key-
sersgracht bij de Leidsestraat, Michiel Witte woonde op
Texel.
De bemanning bestond uit 13 man van verschillende
nationaliteiten. Maar of deze in Amsterdam of in Italie
aan boord zijn gekomen, was niet bekend. Een beetje
onduidelijk, omdat de monsterrol 17 bemanningsleden
vermeldde. Volgens de bootsman was het de eerste keer
dat het schip gekaapt werd. Op de vragen met betrek-
king tot de scheepspapieren, vrachtbrieven, verzekerin-
gen en paspoorten kan hij geen antwoord geven. In ie-
der geval zijn deze niet overboord gegooid.
Er waren geen passagiers, militairen of burgers met de
Engelse nationaliteit aan boord. Wei was de 'Vrouwe
Maria Antonia', zoals elk koopvaardijschip uit de
18e eeuw, bewapend met lichte kanonnen en musket-
ten.
Laatste nieuws uit Engeland - Amsterdamse Courant
van 12 mei 1781 - brief uit Engeland - uitspraken uit
het Admiraliteits Hof - onder andere de 'Vrouwe Maria
Antonia'.
Gevangen of naar huis?
Wat er verder na het verhoor gebeurde met de beman
ning en het schip is onbekend op het moment van
schrijven van dit artikel (zomer 2012). Wei weet ik dat
het schip later weer terug in Nederland is.
De vraag die we ons kunnen (of moeten) stellen, waar
was Michiel Witte op het moment van de kaping? Hij
komt niet meer apart voor in de verhoren en andere
stukken die we hebben kunnen vinden. Is hij gevangen
genomen, is hij ontsnapt? Er zijn van hem geen stuk
ken in het dossier, en ook in de kranten na 1781 is
niets meer over Michiel Witte gevonden. Ik neem aan
dat hij gevangen genomen is en tijdens een gevange-
nenruil is uitgewisseld voor Engelse gevangenen.
Erik van der Doe beschrijft in de Gekaapte kaper dat de
schepen die naar Portsmouth waren gegaan om de ge
vangenen op te halen, op 22 juli terug uit Winchester
zijn gekomen, waar de Hollandse en Zeeuwse krijgsge-
vangenen zaten13.
'Den 3 Augustus's morgens zyn uit zee en voor deze stad
ten anker gekomen, 's Lands Oorlog-Fregatten de Pollux,
Kap. S. Rauws en de Cencaurus, KaptJ.E. Raid, beiden uit
Engeland, welke tot groote blydschap van de ingezetenen
van ons Eiland medebrengen 149 uitgewisselde krygpgevan-
genen. Het schynt, dat onze gevangenen in Engeland het
niet zo slegt moeten hebben, althans daar zyn'er die hunne
vryheid voor een geringe som, aan een ander verkogt heb
ben, en als gevangenen aldaar zyn gebleven, tot da t het be-
slissend Vrede-Verdrag zal gesloten zyn'H.
Antwoord op de le vraag.
fcCDCpCD gCCUQaeUJUCCiu w Kmiiu|i>u iww w%. «wvv»
Vrindea Cspt. D. Bakkcr, het Schip gecondemneerd en een ge-
dcelte der Lading gcteferveerd, de Vrouw Mar;* Antonia het
Schip gecondemnedrd een gedeeite derLad«g"rug, de Catba-
rioa Cipt. J. Root het Schip gccondemneerd en de Ltding ge-
- de Vrouw Hendrica Capt. Hend. A.-Vengfler
Amsterdamsche Courant - 12 mei 1 781
13 Sailing Letters Journaal IV
14 Nieuwe Nederlandsche Jaarboeken deel 18, 1781
Nummer 106, maart 2013
Historische Vereniging Texel
17