V
het jaartal, waarin het werk voltooid werd.
een aantal motieven uit voorbeeldenboekjes naar keuze
Vooral die initialen zijn voor ons erg leuk!
We beginnen met Klasina Daalder (KD) 1887. Haar ei
gen initialen heeft ze maar liefst drie keer geborduurd!
En nog een enkele K.
Onder het alfabet begint ze haar reeks initialen met JD,
Johannes Daalder, haar vader.
Dan MP, Marretje Plaatsman, haar moeder. Nog een keer
JD, haar oudste broer Jan Daalder. CD is van Cornelia
Daalder, de zus boven haar.
De motiefjes staan zonder systeem door elkaar. Dieren
werden al sinds honderden jaren op merklappen gebor
duurd: de hond, de haan, de vogels en het hert die we
zien, kwamen veelvuldig voor. Maar nooit eerder in de
kleuren die Klasina tot haar beschikking had! Een
oranje hert en een groene hond, prachtig!
Ook huishoudelijke motiefjes waren geliefd: hier de
naaimand en de haardtang, ook groen en oranje. De drie
kinderen hand in hand lijkt me een eigen ontwerp van
Klasina. Voor de initialen van haar drie zussen Trijntje
(TD), Wieske (WD) en Maria (MD) evenals die van
haar broertje Pieter(PD) heeft ze ook nog een plaatsje
gevonden.
ter ook in damesbladen. Voor het borduren van de nieu
were patronen waren veel verschillende kleuren nodig.
Die garens bestonden voorheen niet. Maar de ontdek
king van verftechnieken met aniline kleurstof, een che
mische verf, die in de plaats van de plantaardige verf
kwam, zorgde voor wollen borduurgarens in iedere
denkbare kleur. Berlijns wolwerk nam een grote vlucht.
Duidelijk te zien op de lapjes van Neeltje en Klasina is,
dat de kinderen wol in felle kleurtjes ter beschikking
hadden! Het werden kleurrijke mooie lapjes.
Omdat de lapjes voor de ondergrond nog voorradig wa
ren, moest daarop gewerkt worden. De juf kon die toch
niet zomaar weggooien! Eigenlijk zijn de draden te dik
voor de ondergrond waarop geborduurd werd.
Bij de vervolglapjes van beide meisjes, ook bewaard ge
bleven, is heel duidelijk dat de fijn geweven stof en de
dikke wol niet bij elkaar passen. Dat moet heel lastig
zijn geweest voor de kinderen! De aantrekkelijke
nieuwe motieven waren voor een beginlapje te moeilijk.
De oude voorbeelden bleven voorlopig op school in ge
bruik.
Op elke merklap moest minimaal staan:
het alfabet en de cijfers van 1 t/m 10
de initialen van het meisje, die van beide ouders en
van de broertjes en zusjes (dat was op Texel al min
stens 100 jaar zo)
Van Klasina zijn nog meer werkstukken bewaard geble
ven. In 1887 maakte ze een volgend merklapje, nu maar
Nummer 102 maart 2012 Historische Vereniging Texel 13
gmwmiiiwHwnii
Detail van de lap van Klasina
Detail van de lap van Neeltje.