bruggen, overvaarten, tolhekken en dergelijke zoodat
de passage gemakkelijk, en zonder eenige disordre
kan geschieden. Er mag geen vuurwerk worden af
gestoken, omdat men in Frankrijk dergelijke
vreugde-uitingen niet zou kennen. Waarschijnlij
ker is dat het een veiligheidsmaatregel betreft.
Afgezien van het grote bedrag voor de erepoort
hield de Texelse raad zich aan de bevelen van de
onder-prefect en gebruik makend van de tekst van
het voorgeschreven formulier ging een brief uit
naar het centraal gezag: (vertaald fragment)
De Gemeenteraad van Texel... besluit dat een bedrag
van 1470 francs dat nodig is geacht, ter beschikking
van de burgemeester moet worden gesteld...,
Texel, 1 oktober 1811
Corn.W Smit,J. Dijksen, Geert Michielse, Pieter Bre
mer, Hendrik Bruijn, Pieter Dijksen, Jan Jac. Bruijn,
Cornelis Kikkert, Simon R. Dijt, Gerrit P Bakker,
Lourens Wm. Bakker8
Ook een klad van een brief van 10 oktober is on
dertekend door alle leden van de gemeenteraad:
Staat, houdende opgave van de leden van de munici-
paliteit.9 Kennelijk was men bang dat de raadsle
den op de grote dag een smoes zouden bedenken
en was het verstandig ieder lid apart te laten teke
nen. Van 2 oktober is er eindelijk eens een brief
van burgemeester Reinbach. Reinbach vreest dat
hij niet onder de 1470 francs kan blijven, omdat
alles al besteld is. Daarnaast rekent de burgemees
ter nog de kosten voor van een déjeuner a la four-
chette of ambigu, een lunch die Napoleon moet
worden voorgezet, omdat hij toch wel een dag no
dig heeft op Texel. De gemeenteraad heeft hiervoor
400 gulden uitgetrokken. De kosten van schip en
wagensvragten kan Reinbach nog niet opgeven, die
hangen van de omstandigheden af. Hieruit blijkt
dat Reinbach noch op de hoogte was van 's keizers
eetlust, noch van zijn belangstelling en zijn reis
schema.
Wel heeft hij van Admiraal De Winter een invitatie
ontvangen om op het eerste sein dat er van boord de
Prins (het admiraalsschip) zoude gedaan worden, alle
de vaartuigen na het Nieuwe Diep moest zenden
welke zich als dan in de haven bevinden
Op 6 oktober bericht de onder-prefect aan burge
meester Reinbach dat de erepoort te duur wordt en
datgeene kosten voor een ambigu of déjeuner zullen
kunnen worden geleeden.10
Van 9 oktober dateert de laatste circulaire aan de
burgemeesters om ue. aan te schrijven en des
noods te gelasten om de nodige zorge te dragen dat op
den doortocht van H.H.M.M. door uwe gemeente alle
de huizen met bloemenkransen, groene takken en
bloemen (in oktober!) alsmede met vlaggen en wim
pels versierd worden, en overal vlaggen op de torens,
molens, schepen, enz. te plaatsen.11
Het bezoek
Op 15 oktober werd de reis vanuit Amsterdam met
rijtuigen voortgezet tot het Zand waar de verharde
weg ophield en de duinzanden begonnen. Vanaf
hier ging men te paard verder naar Den Helder dat
om zes uur 's avonds bereikt werd. Ondanks de in
vallende duisternis ging de keizer meteen het
Nieuwe Diep bekijken. Dit door kunstmatige vang-
dammen op diepte gehouden vaarwater was des
tijds de belangrijkste Nederlandse oorlogshaven.
Doel was Den Helder tot één van de vier grote oor
logshavens van het keizerrijk te maken. De vreugde
der inwoners was onuitsprekelijk.De volgende dag
inspecteerde de keizer de in aanbouw zijnde forten
Kijkduin en Erfprins. Tegen de middag ging Napo
leon aan boord van De Prins (het admiraalschip)
waar hij enkele vruchten at. Na deze karige lunch
ging de keizer aan boord van alle schepen. Hij was
er zeer tevreden over, ondanks de diepgaande
pogingen van de Franse minister van marine de
schepen zowel als de Hollandse officieren af te
kammen.
Dan wordt weer scheepgegaan richting Texel. Na
poleon wordt in een canot of een chaloupe over het
Marsdiep gebracht. Een canot is een roei/zeilboot
of een kleine sloep en chaloupe wordt vertaald als
barkas. Vergezeld van verscheidene jachten voer de
barkas over het Marsdiep en om drie uur 's mid
dags zette de keizer aller Fransen voet aan wal op
de Texelse Hors.12
Dat de haven van Oudeschild, waar inmiddels de
enorme erepoort stond, was vervallen als plaats
van ontscheping, moet aan burgemeester Reinbach
bekend zijn geweest, want hij was ter verwelko
ming aanwezig op de Hors, samen met de plaatse
lijke commandant generaal Amey en de Munici
pale Raad. Het gezelschap moest uit de barkas
overstappen in een boerenwagen. Deze episode
wordt uitgebreid beschreven in de memoires van
Dirk Graaf van Hogendorp, de adjudant van de
keizer.13
Een kleine boerenwagen ging te water en bracht ons
van de sloep op het strand. De keizer en de Prins van
8 NHA 14-653
9 GAT 53
10 NHA 15-531
11 NHA 15-531
12 Haarlemsche Courant van 19 oktober 1811
13 Van Hoogendorp 1887, blz 290 en Gijsberti Hodenpijl blz 126
Nummer 100, september 2011
Historische Vereniging Texel
11
