mk.w£n
ambtshalve zijn afgevoerd uit de registers van de Ge
meente Texel. Dit verklaart ongetwijfeld dat er geen
verwijzing naar Reijer in de op Texel beschikbare lijs
ten van ten tijde van de tweede wereldoorlog gestor
ven Texelaars voorkomt. Zij woonden nu immers for
meel in Lunteren. Alles wijst er op dat dit feit ook tot
gevolg had dat Reijers naam niet ter sprake kwam ten
tijde van het samenstellen van de naamlijsten voor
een vermelding op het monument voor de oorlogs
slachtoffers in Den Burg. Daarbij rees bij mij de vraag
of Reijer wel voldeed aan de gestelde criteria om op
deze lijsten vermeld te worden. Een bijzonder detail
echter is een zinsnede uit een vanaf Texel door de lo
kale autoriteiten verstuurde en in het CABR bewaarde
brief van 18 juni 1946, gericht aan Bureau Rechtsher
stel en Beheer in Den Helder: 'later uit Duitsland offi
cieel bericht gekomen op het raadhuis alhier dat Reijer
Leendert Mak bij een bombardement in Duitsland is om
gekomen'. Tegenstrijdige berichtgeving dus en naar la
ter zou blijken niet correct.
Terugkeer naar De Koog
Eind april 1945 is het echtpaar Mak met een trans
port vanuit Duitsland naar Nederland teruggegaan,
waar zij bij aankomst in het Drentse Zuidwolde bij
een boer werden ondergebracht. Hier werden zij door
de politie, op aangeven van de Binnenlandse Strijd
krachten (BS) en op basis van hun NSB-lidmaatschap,
het nabijgelegen Neustadt am Rübenberge en daar op
8 maart 1945 te 11 uur 's avonds is overleden aan de
gevolgen van darm tuberculose. Schriftelijk werd op
9 maart door de directrice van het Kreiskrankenhaus
aangifte gedaan van dit overlijden. Aansluitend werd
Reijer begraven op het Neuer Friedhof an der Linden-
strasse in een zogenaamd rijengraf.
Grafligging: Vaknummer III, grafnummer 9. Een door
mij in 2005 gedaan verzoek om een foto van ge
noemde grafligging te verkrijgen kon helaas, niet
(meer) gehonoreerd worden. Het waarom werd mij
duidelijk toen ik recentelijk documenten in handen
kreeg waarin te lezen viel dat in november 1953 door
de OGS besloten werd om alle in Niedersachsen gele
gen Nederlandse oorlogsgraven over te brengen naar
een nieuw in te richten Ereveld op het Stadtfriedhof
Seelhorst te Hannover. Reijers graf was echter door
het vrijwillige karakter van zijn verblijf in Duitsland
en uiteraard ook het NSB-lidmaatschap van zijn ou
ders, gekwalificeerd als 'particulier graf', waarvoor de
familie zelf verantwoordelijk was en kwam niet voor
overplaatsing naar het nieuw in te richten Ereveld in
Hannover in aanmerking. Na afloop van een niet na
der omschreven termijn is het graf van Reijer ge
ruimd. Niets op de begraafplaats van Neustadt herin
nert nu nog aan Reijers laatste rustplaats.
Blijft het feit dat door het vertrek van de familie Mak
naar Lunteren de personalia van Reijer in juli 1944
mmM
Joost en Maria Mak-Kapel voor hun huis KI 6, later Dorpsstraat 21, middenjaren '50. Foto in coll. Ed Vermeulen
Nummer 98, maart 2011
Historische Vereniging Texel
27
