Zeegras en de Havensluis
afnamen. Tenslotte was de crisis zo hoog opgelopen
en waren de rantsoenen zo laag dat er in de grote
steden broodrelletjes plaatsvonden. Bakkerskarren en
-winkels werden geplunderd. In 1914 al had de heer
Kraan gezegd tegen de voorzitter van de Nederlands
Bakkersbond: 'Jullie moeten een eigen meelfabriek
beginnen'. En die kwam er. Enkele grote bakkerijen,
maar héél veel kleine bakkerijen kochten aandelen in
de fabriek en die ging in 1915 van start onder de
naam De Coöperatieve Meelfabriek. Later werd de
naam Meneba.
De Texelse Courant van 21 mei 1938 doet verslag
van de reis naar Rotterdam. Uit de tekst valt op te
maken dat men met de trein ging. Eén echtpaar had
zich verslapen en de boot gemist. Geen nood. Zij
reisden per KLM naar Rotterdam en waren ruim
schoots op tijd!
Welk echtpaar was dat?
De hoogspannen verwachtingen werden overtroffen
door alles wat de bakkers te zien kregen: machtige
machines, de drogerij, de sorteerderijde molen-
stoelen, de builafdeling, de proefbakkerijde
opslagplaatsen, de expeditie enz., enz.
In het laboratorium aanschouwden ze hoe de
verschillende soorten tarwe werden getest en
beproefd en hoe in de bakkerij alle mogelijke
Op de kweekschool in Bloemendaal bezorgde
Gré Dros haar leraar biologie de dag van zijn leven:
alle leerlingen uit de klas van Gré moesten in de
zomervakantie van 1947 een herbarium maken, met
daarin een aantal gedroogde planten en de
bijbehorende namen. Op een mooie zomerdag fietste
Gré toen van af haar ouderlijk huis (haar vader was
bakker Dros in de Herenstraat in Den Hoorn) naar de
Geul om wat planten te plukken. Op een andere dag
ging ze naar het Vlak en de laagte achter het ZDH-
veld. Haar oogst bestond onder andere uit
Moeraswespenorchis, Vleeskleurige orchis en
Parnassia. Planten die al lang niet meer groeiden in
de duinen achter Haarlem. Dat herbarium van Gré
ontlokte die biologieleraar meteen de nieuwsgierige
vraag naar de herkomst van die Parnassia. Gré
antwoordde laconiek: "nou, uit de Geul!"
Ze vond het doodnormaal dat er Parnassia in De Geul
stond. Zo had ze in dat herbarium nog meer planten
die haar biologieleraar niet dagelijks tegen kwam,
zoals Rondbladig wintergroen, Grote boterbloem,
Duivelsnaaigaren en Zonnedauw. Tja, Texel was en is
nu eenmaal rijker bedeeld met bijzondere planten
dan de omgeving van Haarlem.
deegsamenstellingen werden uitgeprobeerd om het
beste brood te verkrijgen.
De bakkers maken ook een rondvaart door de
Rotterdamse havens en gebruiken de maaltijd bij de
KLM op vliegveld Waalhaven. Een bus brengt het
gezelschap keurig op tijd naar het station.
Wij zijn heel benieuwd naar uw reactie. U kunt die
doorbellen naar:
Hanna van Heerwaarden0222 312458 en
Ria Schraag 0222 413753.
U kunt ook mailen naar simon@oudeschild.nl
De foto in nummer 91 heeft héél veel reacties
opgeleverd en soms ook boze gezichten. Alle namen
werden ons van verschillende kanten geleverd,
want... die staan in het boek dat Jan Brouwer onlangs
schreef over het 100-jarige bestaan van Excelsior.
Eén exemplaar werd geschonken aan onze
vereniging. De werkgroep foto en film heeft niet
beseft dat de antwoorden zó dicht bij lagen.
Wij bieden onze welgemeende verontschuldigingen
aan en danken ook alle mensen die gereageerd
hebben.
Simon Dros
Maar Gré had geen Zeegras verzameld. Ze wist toen
nog niet dat er een plek vlak bij Den Hoorn was,
waar dat Zeegras al eeuwen goed verstopt was: in de
dijk bij de Havensluis, tussen Alexanderhoeve en de
Watermolenweg. Tot de bedijking van de Prins-
Hendrikpolder was dat een stukje van de oude,
zuidelijke zeedijk van Texel.
In 2007 werd door de agrarische natuurvereniging
De Lieuw op de plaats van de voormalige havensluis
een nieuwe havensluis aangebracht. Daartoe moest
het dijklichaam geopend worden. Daarbij bleek dat
de kern van de dijk gevormd werd door een wierdijk,
een dijk van aangestampt Zeegras. Dat Zeegras was
nog groen. Pas toen het aan de buitenlucht bloot
gesteld werd, verkleurde het langzamerhand. Tussen
het zeegras zaten nog kleine schelpjes, voornamelijk
wadslakjes (Hydrobia). Dat geperste zeegras deed in
eerste instantie denken aan platte plaggen.
Zo'n plak geperste Zeegras of wier, zoals de Texelaars
zeggen, kwam via Piet Lap en Willem Kikkert terecht
in het Cultuurhistorisch Museum in De Waal. Daar
bewijst het goede diensten om het publiek te tonen
hoe de Texelse zeedijken vroeger opgebouwd werden.
14
Historische Vereniging Texel
Nummer 92, september 2009
