idem copy 11e eeuw Teyelle
918-948 copy 11e eeuw Texle
idem copy 11e eeuw Tlex
idem copy 11e eeuw Texlae
985 copy 13e eeuw Texla
NB: Auteurs nemen aan dat al deze benamingen afgeleid zijn van het Oud-
Germaanse Tehswa, hetgeen betekent: rechts, resp. zuidelijk.
II Etymologisch woordenboek
'Rechts of rechter'(bijv. naamwoord). Een oude datering van rechterhand is
afgeleid van rechts. Het woord is vrij laat, maar toch in de Middeleeuwen,
ontstaan ter vervanging van de vroegere namen:
Oud-Neder Frankisch Tesewa
Gotisch Taihswa
Vgl. Latijn Dexter
Grieks Dexios
NB: Auteurs nemen aan, evenals die van de Lexicon der Toponiemen, dat
deze namen voortleven in de naam van het eiland Texel.
III Latijns woordenboek
Dexter of Dextera: rechterzijde, aansluitend bij Germaanse vertaling die
aanvult met 'zuidelijk'. Dankzij deze gegevens kunnen we nu in kort bestek
het verloop van de naamgeving laten zien.
Oud-Germaans Tehswa
Oud Neder Frankisch Tesewa
Gotisch Taihswa
Oud Hollands-Frankisch Thesle tot Texla
Vgl. Latijn Dexter of Dextera
Grieks Dexios
Vervolgens pakken we de historie van
ons eiland weer op. De eerste
Germaanse immigranten, Friezen en
Gauken, arriveerden hier ca. 200 v.
Chr. Ze waren afkomstig uit noordelij
ker streken, nl. het kustgebied van
Sleeswijk-Holstein en Zuidwest-
Jutland. Op de route die ze volgden,
lag de Noordzeekust als een betrouw
bare gids aan rechterzijde, terwijl de
uiteindelijke bestemming in het zui
den lag. Zie hier het Oudgermaanse
Tehswa 'rechts'en tegelijkertijd 'zuide
lijk'.
Waarom die naam tenslotte aan ons
huidige eiland is blijven hangen, kan
men zich afvragen. Het totale gebied
dat de nieuwkomers hier zouden vero
veren, is vele malen groter dan Texel.
Mogelijk is de pleistocene hoogte in al
dat lage land hiervoor de reden
geweest, maar dat blijft raden. In ieder
geval is de naam Tehswa hier veran
kerd gebleven en we volgen het spoor
naar het hedendaagse Texel.
Nu komen we bij de Romeinen die hier
kort voor het begin van onze jaartelling
verschenen. We weten dat Romeinse
taal en beschaving sterk beïnvloed
waren door de Griekse. Zo wordt het
begrijpelijk dat de Fries-Germaanse
naam van dit gebied, eenmaal door
hen opgepikt, veranderd (of verbas
terd) werd van Tehswa tot een naam
waar de letter x in voorkwam.
25
