De gemeente boerde niet slecht.
De heldere blik van Oude-Niedorp.
26
vanaf 1 januari 1862 verstoken van enig
onderwijs en zwierf heerlijk door de pol
der of werd dankbaar ingeschakeld voor
hulp op de boerderij.
hen wenste de school zo dicht mogelijk
bij huis. Gert Doekes vond de oplossing
zo voor de hand liggen. Midden in de
Waarlandspolder. Met deze locatie zou
niemand problemen kunnen hebben. Piet
Volkers was er als de kippen bij. Als ze
een stuk land nodig hadden dan had hij of
zijn moeder dat wel. Vader, Cornelis Vol
kers, was in november 1852 overleden.
Piet volgde hem op als watermolenaar in
de Waarlandspolder. Samen met zijn moe
der, Trijntje Oudezoon, had hij ook nog
ruim tien hectaren land uit de erfenis ver
kregen en daarmee behoorden zij tot het
kleine aantal van grootgrondbezitters in
Waarland. Francis en Doekes kwamen al
snel tot zaken met Piet Volkers. Eind
februari werd de koop van een stuk bouw
grond beklonken. Voor 400.- kocht de
gemeente 15 ellen, 1.500 m2, bouwgrond,
midden in de polder. Piet Volkers zou er
een sloot omheen gaan graven en een deel
van een dwarssloot dempen en het land
verder bouwrijp gaan maken tegen een
vergoeding van 50.-. De akte van trans
port werd op 22 januari 1863 gepasseerd
in de herberg ’De Posthoorn’ te Schagen
ten overstaan van notaris Cornelis Boon
acker. Enige dagen later vond in Haarlem
de aanbesteding van de bouw plaats.
Ruim een jaar na het verrassende besluit
van de gemeente Oude-Niedorp.
Hoe anders was het in het gemeentehuis
van Haringcarspel, (thans Kerkbuurt). De
gezapig voortkabbelende vergaderingen
maakten plaats voor een heftig en druk
vergaderprogramma. In betrekkelijk korte
tijd moest er zoveel geregeld worden.
Burgemeester Francis was er bijna dage
lijks te vinden. Brieven gingen uit naar de
provincie Noord-Holland, de Inspectie
voor het Onderwijs en naar de School
opziener in het district waartoe het gebied
behoorde. De toestemming van zo’n
grote investering moest van het Provin
ciebestuur worden verkregen, bestek en
tekeningen werden gemaakt en beoor
deeld, de financiering rondgemaakt. Er
werd gesproken over de inrichting van de
school en waar en welk lesmateriaal er
aangeschaft zou moeten worden.
De schoolopziener van dit gebied had
naast West-Friesland óók de noordelijke
provincies, Groningen, Friesland en
Drenthe en de Waddeneilanden onder zijn
hoede. De man woonde daarom in Wil
lemsoord, een klein veendorp op de grens
van Friesland en Overijssel. Burgemees
ter Francis schreef hem met het dringende
verzoek op zo kort mogelijke termijn naar
Haringcarspel te komen en de ge-meente-
raad te adviseren omtrent de nieuw te
bouwen school in de polder Waarland
onder deze gemeente.
De schoolopziener begreep de moeilijke
situatie van de burgervader en kwam een
week later naar Noord-Holland. Hij had
wel twee dagen nodig om via Stavoren-
Enkhuizen het logement van Daniël de
Jong te Dirkshorn te bereiken. In een
gesprek met de gemeentelijke vertegen
woordigers werd de te volgen route uitge
zet. De Commissaris des Konings, mr.
Roëll, had in een eerder gevoerd overleg
met Francis duidelijk gemaakt dat er uit
de hoek van de Provincie geen bezwaar
was te verwachten. De schoolopziener
stelde aan de hand van praktijkvoorbeel
den dat de bouwkosten van school en
woning ongeveer 8000.- zouden belo
pen. Voor de inrichting zou nog eens een
Deze gemeente was overigens uitermate
tevreden over dat genoemde besluit. In
het verslag van de gemeente Oude-
Niedorp van 28 februari 1862 werd een
rapport over het onderwijs in deze
gemeente besproken. Wanneer wij letten
op de vorderingen van de leerlingen dan
zijn onzes inziens de uitkomsten niet zeer
verblijdend. De schoolopziener moet ten
minste één keer per jaar langskomen.
Maar er valt ook niet te ontkennen dat het
groot aantal scholieren voor den onder
wijzer ook wel een beletsel oplevert om
goede vorderingen te doen maken, van
waar dat wij ons verblijden, om kinderen
buiten de gemeente niet meer toe te laten.
Wij vleyen ons met onze heldere blik en
toezicht. Samen met extra toezicht van de
schoolopziener zullen wij een beter rap
port krijgen'
De Waarlandse jeugd was inmiddels wel
