Villa Rosmade
Hubert van Onna
Op de plattegrond van Drebbel vinden we ter plekke van wat nu het Kennemerpark is een
behoorlijk aantal kaarsrechte rijen met bomen. Op deze plek werden in de 19de eeuw door
bouwbedrijf Stoel huizen gebouwd met namen uit de Alkmaarse literaire wereld.
De rijen bomen langs de zuidelijke stads
wal op de bekende plattegrond van
Cornells Drebbel uit 1597 kenmerken het
terrein waarop zich al in de zestiende eeuw
lijnbanen bevonden. Een lijnbaan was een
strook grond, soms honderden meters
lang, waar van vlas (lijn of linnen) touw
werd gemaakt. Dat werd in Alkmaar op de
Garenmarkt verkocht. De Touwslagers-
steeg, van Ritsevoort naar Baanstraat,
herinnert nog aan die bezigheid en de
Gedempte Baansloot is er met zijn ruim
300 kaarsrechte meters nog altijd een over
blijfsel van. Toen in 1573 de verdedigings-
wal rond de stad Alkmaar verlegd en
opnieuw opgebouwd werd, met aan de
zuidkant het Kennemerbolwerk en een
nieuwe gracht, de Singel, kwamen veel
lijnbanen binnen de vesting te liggen.
In 1801 werden in Alkmaar nog maar vijf
lijnbanen geteld. Toen vervolgens door de
opkomst van stoomtractie het touwpro-
ductieproces veranderde, raakten de lijn
banen buiten gebruik en kwam het terrein
vrij. Vaak lagen die banen aan de rand van
de bebouwing en bij een groeiende bevol
king was die bouwgrond zeer in trek.
Zo werden lijnbaan 'de Visscherij' en de
baan van Balder, 'de Goede Verwachting'
aan het Kennemerbolwerk in 1873 gekocht
door W.F. Stoel, industrieel te Alkmaar,
samen met enige medeburgers.
01?
V'X
Stoel (1831-1903) was een ambitieus mens.
In het jaar 1850 begon hij een metselbe
drijf in Alkmaar, daarna een handel in
metsel- en stuifkalk en allerlei bouwmate
rialen. Het ging niet goed met de metse
laar en zijn handel, want in juni 1859 werd
Willem Frederik failliet verklaard. Stoel
liet het er niet bij zitten. Een paar maan
den later adverteerde hij alweer met het
aanbod 'Steenen Riool-, Schoorsteen- en
Duikerpotten', die 'tot lageren prijs'
kunnen worden geleverd. Het assortiment
werd uitgebreid met ondermeer grafzer
ken. Nog een jaar later, in i860, produ
ceerde Stoel schelpkalk met zijn
'Koninklijk Geoctrooieerde Schelp
kalkoven' op de noordelijke oever van
het Zeglis. Ook waren te bekomen
'stucadoor-riet, gips- en gipsorna-
Uitsnede uit de
kaart van Drebbel
(1597) Collectie
Regionaal Archief
Oud Alkmaar 2010 9
WILLEM FREDERIK STOEL
A^euieu ie Aikuiuur: 1
Fa. Ohmstede, Dijk 8, Tel. 9.
J. Met, Nieuwp.ah, Tel. 416.
A.v. Tiel, Nieuwesloot 27.
