op de
»nd
»«hr«vcn i
P KtUumt.
Lonirm op d« i
net het bou- i
rij Thene ia
komen, door
ugen hauidcn
thana d«
es g«d# t«
ral wat aan
be-
draaitrhijf
sen vakman
lla apelender-
e mogelijke
t en vormt
p een be-
het voor-
na op kunat-
sa in sen
Ai sen bitts
Ver-
rbehandellng y
hst kisipro-
procsa most
ar. waar dit y
hst potten-
bsvtndt
keur-
potten ge- c
ipsarvarkena
waar- t
ardlghsul sn t
ra verraden
nU tegel ta- c
ik*r$j voor
sk wordsn
n 17 jaar,
olychrome
pperszaak,
:g een zeer
ras hij een
ïquarcllen.
ft-11-SI
i>c-rgr«r7.
pokbti-y
lUlLtrr^
AH*hi°«**
b "Ac.
j'
-Jt/
4^
'ari cxfkshioc.
U A
ffV/I
C/f/yoiz
fh
0 Kk
*4. ak*
ALKMAAR
H
vt I&S
ZK.
Merken op aardewerk van
Jan Kalksma.
opdracht. Zo maakte hij voor Klaver, een groothandel in levensmiddelen (later de SPAR),
een groot tegeltableau. Dit bestond uit 16 tegels en sierde de wand van het kantoor, dat
destijds nog in Opmeer was gevestigd. Voor Schwarzkopf maakte hij weet vele asbakjes
terwijl winkels in Volendam aardewerken souvenirs lieten maken met Volendamse
thema's. In de afvalkuil werd dan ook een blauw geglazuurd dekseldoosje gevonden met
als greep een beeldengroepje gehuld in Volendammer klederdracht en een bakje met de
afbeelding van een Volendammer kwak.
De mallen en moedervormen voor de benodigde gietvormen maakte Jan allemaal eigen
handig uit gips. De benodigde klei liet hij uit Engeland aanvoeren, iets wat bijvoorbeeld
de veel oudere pottenbakkerij van Brantjes in Purmetend ook al deed. Het bladgoud dat
op sommige stukken werd aangebracht bestelde hij bij Petrus Regout in Maastricht.
Was het gebruik van sjablonen om een tekening op een voorwerp te krijgen bij menig
bedrijf heel gewoon, bij Jan werd alles handmatig getekend en daarna ingekleurd. Voor
het 'massaproduct' had Jan op een gegeven moment twee knechten in dienst, Frans
Oudhofen Martin Min. Zij beschilderden vele asbakjes en andere, in opdracht gemaakte
producten.
Merken
Een deel van Kalksma's productie was ongemerkt. Op andere stukken bracht hij wel een
merk aan. Dit gebeurde op verschillende manieten en in vele stijlen. Op het souvenir-
werk werd vaak niets aangebracht of enkel het monogram 'JK'. Dit gebeurde in reliëf,
meegegoten in de mal, ofgeschilderd. Een combinatie van de twee komt ook regelmatig
voor. Op weer andere stukken zien we 'J.K'. onderstreept en de toevoeging 'Delfts'.
Op stukken met boetseerwerk staat weet voluit 'Jan Kalksma Alkmaar', terwijl een
contemporain kannetje is gemerkt met 'POTTERY JAN KALKSMA ALKMAAR HOLLAND'.
