i, aan de
r geleerd
n en het
d ik uit-
'aagse. Ik
dmulans
ik steeds
door het
te op zijn
len die ik
p een vrij
s hou het
andië en
Luchten
:xpressief
ibouwen.
Ie opper-
ig tussen
brengen,
feestende
ortretten
i met een
suw voor
van mijn
idenis. Al
n aan het
e van de
moment
:o vast op
deeën.Ik
'erdiepen
in de Alkmaarse geschiedenis, waarbij ik erg ben geholpen door het Regionaal
Archief, kwam ik tot de definitieve keuze van de onderwerpen. Zo heb ik toen
pas gekozen voor de periode rond 1800 als onderwerp van het rechterpaneel.
Van die periode wist ik in eerste instantie maar weinig. Ik heb me er echt in
moeten verdiepen, maar vind het nu een erg boeiende periode.
Het Regionaal Archief heeft mij geholpen met de historische details. Alles
moet kloppen. De huizen, de kleding. Gelukkig heeft men daar een goed
voorziene bibliotheek en zeer bekwame medewerkers.
Ieder luik heeft een boven- en een onderkant. Ik wilde op elk luik twee taferelen
uit dezelfde tijd. Het leek me leuk om de bovenste taferelen binnen de stadsmuren te
situeren en de onderste buiten de stad. Het meest linkse paneel laat Alkmaar zien in de
tijd van de verlening van de stadsrechten omstreeks 1254. Het middenpaneel gaat over
het Alkmaarse beleg. Ik heb gekozen voor het moment dat de Spanjaarden wegtrekken en
de Alkmaarders feest vieren. De Alkmaarders vullen het bovenste paneel, de Spanjaarden
het onderste. Het derde luik is gewijd aan de overgangstijd op het einde van de 18de en
het begin van de 19de eeuw. Boven is het Waaggebouw te zien rond 1799 en onder de
aanleg van het Noordhollands Kanaal in de jaren twintig van de 19de eeuw. Op de
achterkant van het drieluik ga ik het huidige Alkmaar vastleggen.
Linkerpaneel onder:
tafereel in de waterrijke
omgeving van het
middeleeuwse Alkmaar
Op het linkerpaneel is boven een straatbeeld zien van Alkmaar in de Middeleeuwen. Al
bladerend door boeken kreeg ik een heel somber en angstig beeld van die middel
eeuwen. Dat vind je terug op het doek.
De onderkant van het linkerpaneel geeft een beeld van de waterrijke omgeving van
Alkmaar. Het is sterk gewijzigd, vergeleken bij eerdere voorstudies. Oorspronkelijk
dacht ik aan een soort visserstafereel aan de Bergermeer. Dit was het paneel waarmee ik
begon. Het was heel lastig omdat ik toen een compromis moest zoeken tussen mijn
eigen schildetstijl en onderwerpen die ik zelf nooit zou uitkiezen, zoals bijvoorbeeld een
rieten hutje aan het meet. Het was toch veel romantischer dan ik gewend was. Op de
voorstudie kun je de structuur van het linnen niet eens meer zien, zo vaak heb ik het
overgeschilderd. De specifieke structuur van de lucht heeft daar mee te maken. Op een
gegeven moment heb ik een spons gebruikt om de verf er af te halen, wat een streperig
effect gaf Dat heb ik vervolgens weer gebruikt om een mooie regenlucht te maken. Het
oorspronkelijke rieten hutje is inmiddels een door de West-Friezen in brand gestoken
boerderij geworden.
Het middenpaneel toont Alkmaar in 1573. Aan de bovenste voorstelling van het
middenpaneel heb ik in de loop der tijd veel veranderd. Aanvankelijk wilde ik het beleg
weergeven. Niet de bestorming van de stad, zoals op het ïgde-eeuwse schilderij dat in
het Stedelijk Museum hangt. Dat zou mij veel te dynamisch zijn geweest, te veel
5
